Nhân ngày Phòng chống tự tử thế giới: Đừng để họ tổn thương

Ngày 7-9, hội thảo “Truyền thông với vấn đề tự tử” đã được Trung tâm Phòng chống khủng hoảng tâm lý (PCP) tổ chức tại Hà Nội.

Tỉ lệ cao ở nhóm 15 - 24 tuổi

Bà Nguyễn Vân Anh, Giám đốc PCP, cho biết mỗi năm thế giới có khoảng 1 triệu người chết vì tự tử. So với 50 năm trước, con số này đã tăng trên 60%.

Cũng theo bà Anh, Việt Nam chưa có sự quan tâm thỏa đáng với vấn đề tự tử. Cách đây hơn 10 năm,  một nghiên cứu về các trẻ tự tử thực hiện tại Khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TPHCM) cho thấy tỉ lệ trẻ em nữ tự tử nhiều hơn trẻ em nam (60%) và phần lớn trẻ tự tử sống với cha mẹ (gần 88%). Nguyên nhân tự tử gần 90% do xung đột trong gia đình và hóa chất là phương tiện dùng để tự tử phổ biến nhất.

 Một nghiên cứu khác thực hiện tại TP Đà Nẵng vào năm 2004 cũng ghi nhận gần 500 ca tự tử, tăng gấp 4 lần so với năm trước đó, phần lớn ở độ tuổi 25 - 44. Nguyên nhân dẫn đến tự tử là do bức xúc về gia đình, xã hội, tình cảm, mắc bệnh mãn tính…

Tư vấn cho bệnh nhân có các vấn đề về tâm lý, bệnh lý tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương I

Tại Hà Nội, kết quả khảo sát trên hơn 5.000 người dân và hơn 500 bệnh nhân tự tử đến cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai cho thấy 2,6% - 25% có ý định tự tử, 1% - 15% từng có kế hoạch tự tử và 0,4% - 4,2% đã thực hiện hành vi tự tử. Có 13/19 người tự tử đã cố gắng bày tỏ ý định của mình với người khác nhưng chỉ có 3 trường hợp thể hiện bằng cách nói chuyện.

Trong số gần 10.500 trường hợp được khảo sát, công bố năm 2010 có tới 25% đã tìm cách kết thúc cuộc sống của mình, 73% đã trải qua cảm giác buồn chán và 7,5% có những hành động làm đau bản thân nhằm thoát khỏi tâm lý căng thẳng; thanh thiếu niên từ 15-24 tuổi là nhóm có ý nghĩ tự tử cao nhất, nữ có ý nghĩ tự tử cao gấp 2 lần nam.

Cần điều trị tâm lý, bệnh lý

Bác sĩ Nguyễn Xuân Hương, Khoa Tâm thần nhi Bệnh viện Tâm thần Trung ương I, cho biết hầu hết các vụ tự tử của giới trẻ thời gian qua là có nguyên nhân từ những việc hết sức đơn giản, nhỏ nhặt. Chẳng hạn, học sinh bị thầy cô giáo phạt, bị điểm kém, cha mẹ mắng chửi, áp lực học hành, thất tình…

“Ở giai đoạn giao thời giữa tính cách trẻ con và người lớn, tâm hồn thường dễ xúc động, nhạy cảm. Lúc ấy, trẻ muốn chứng tỏ mình đã lớn còn cha mẹ luôn nghĩ các em vẫn là trẻ con nên không có sự chia sẻ. Thậm chí có những chuyện người lớn cho là vớ vẩn, nhỏ nhặt nhưng với các em lại rất lớn nên phản ứng bằng những lo âu, xáo trộn và có thể dễ dàng tìm đến cái chết khi không được bố mẹ quan tâm, chia sẻ hoặc bị áp đặt”- bác sĩ Hương nói thêm.

Với kinh nghiệm nhiều năm cứu người tự tử trên sông Hồng, thượng tá Lê Đức Đoàn, Đội CSGT số 1 của Công an TP Hà Nội, khẳng định tự tử có thể ngăn được bởi khi có ý định quyên sinh thì ánh mắt của họ thường đờ dại, thất thần, vô cảm và nếu tinh ý, chúng ta có thể nhận biết để ngăn chặn. Theo bác sĩ Hương, với những người có ý định tự tử hoặc tự tử không thành rất cần được điều trị tâm lý hoặc bệnh lý. Chỉ cần không vô cảm để nhận biết, chia sẻ tâm tư thì sẽ có thể đưa họ trở lại cuộc đời.