Bao đời ăn gạo ủ, có sao đâu !

Trong buổi làm việc giữa đoàn công tác của Bộ Y tế do Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến dẫn đầu với UBND tỉnh Quảng Ngãi vào chiều 28-4, nhiều chuyên gia y tế cho rằng một trong những mối nghi ngờ hàng đầu gây ra “bệnh lạ” (hội chứng viêm da, dày sừng lòng bàn tay, bàn chân và có tăng men gan) ở xã Ba Điền, huyện Ba Tơ là do nhiễm độc vì ăn gạo mốc (gạo ủ). Báo cáo của ông Phan Trọng Lân, Cục phó Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế, cho thấy có đến 68% gia đình ăn gạo ủ bị “bệnh lạ”.

Tuy nhiên, ông Phạm Viết Nho, Bí thư Huyện ủy huyện Ba Tơ, băn khoăn: “Lâu nay, người dân ở đây vẫn ăn gạo thế này nhưng có sao đâu! “Bệnh lạ” chỉ mới xảy ra thôi. Vùng xảy ra bệnh chủ yếu là người dân tộc thiểu số, còn nghèo khó, nói như vậy làm họ rất hoang mang”.

Ông Phạm Văn Bút, Chủ tịch UBND xã Ba Điền, cho rằng không có căn cứ nghi ngờ gạo mốc gây ra “bệnh lạ”. Theo ông Bút, không chỉ người dân Ba Điền mà hầu hết đồng bào dân tộc thiểu số ở Ba Tơ và cả các huyện khác đều ăn gạo từ lúa ủ bao đời nay. “Sau khi gặt lúa về, người dân ở đây không phơi mà cho ngay vào bồ chứa, sau 1-2 tuần bắt đầu mang đi xay lấy gạo ăn. Tuy nhiên, những hộ nghèo khó mới ăn gạo này, còn những gia đình có tiền và dư gạo mùa trước thì thường ủ lúa lâu hơn mới mang đi xay, lúc đó gạo đen và thơm” - ông Bút giải thích.

Già làng Phạm Văn Đang ở làng Rêu, xã Ba Điền cho biết vài ngày nay, dân làng bàn tán xôn xao chuyện ăn gạo mốc có thể gây ra “bệnh lạ”. Theo già Đang, nhiều gia đình có tiền đã ra thị trấn Ba Tơ mua gạo trắng về ăn. Nhiều người dù nghèo khó nhưng sợ bị “bệnh lạ” cũng vay mượn tiền đi mua gạo trắng. “Nghe người ta bảo gạo ủ có thể gây bệnh, gia đình tôi không có tiền nhưng biết sao được, phải đi mượn mua gạo thôi. Thiếu tiền thì vay mượn, chờ ít bữa kiếm cách trả, chứ ăn gạo mốc sợ bệnh lắm” - anh Phạm Văn Tuân, ngụ làng Rêu, lo lắng.

Ông Phạm Văn Út, Trưởng Trạm Y tế xã Ba Điền, khẳng định ông cũng thường ăn gạo ủ. “Không nên gọi đó là gạo mốc mà chính xác là gạo đen. Lúa được ủ rất kỹ mới mang đi xay. Gạo được lấy từ lúa ủ có mùi thơm và rất ngon. Đó là tập quán từ xa xưa và người H’re “ghiền” gạo đen hơn gạo trắng. Nhà nào hết gạo đen phải đi mua gạo trắng ăn là cảm thấy bữa cơm không ngon rồi. Còn nói gạo đen gây “bệnh lạ” thì khó xảy ra. 12 năm công tác ở đây, chưa bao giờ tôi nghe ai ăn gạo đen mà bị bệnh gì” - ông Út cho biết.