Cần giải pháp đột phá phát triển du lịch

Sài Gòn - TP HCM sinh sau đẻ muộn so với nhiều tỉnh, thành khác nhưng nay là đầu tàu của cả nước về nhiều mặt, trong đó có du lịch. TP HCM có những thứ mà nhiều nơi không có.

Sức hút riêng

Trước hết, đó là một TP năng động, hào hiệp, nghĩa tình với phong cách Sài Gòn rất riêng. Sài Gòn là "hợp chủng tỉnh" của cả nước, là "Hòn ngọc Viễn Đông" từ những năm 1940. Chưa thể sánh với các nước phát triển nhưng so với nhiều tỉnh, thành khác, nguồn nhân lực và cơ sở vật chất của TP hiện nay vượt trội, đóng góp vào ngân sách áp đảo. Dù bị cạnh tranh quyết liệt, du lịch TP vẫn chiếm gần 60% lượng khách của cả nước (so với 20 năm trước là 70%).

Khách du lịch tham quan TP HCM Ảnh: HOÀNG TRIỀU

TP HCM còn có sức hút riêng về lịch sử, kiến trúc và văn hóa. Địa đạo Củ Chi độc nhất vô nhị trên thế giới. Rừng ngập mặn Cần Giờ, khu dự trữ sinh quyển thế giới với môi trường đa dạng, độc đáo. Những địa điểm ẩn chứa các giá trị lịch sử với dấu ấn thời gian như: nhà thờ Đức Bà, Bưu điện TP, Nhà hát TP… những biểu tượng của Sài Gòn, nổi bật với kiến trúc châu Âu tuyệt đẹp; Bảo tàng Lịch sử Việt Nam lưu giữ hơn 30.000 hiện vật văn hóa, lịch sử của nhiều nền văn hóa khác nhau...

Gần đây, TP có những nỗ lực đột phá, từ phố đi bộ Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Đường sách, phố Hàng rong Nguyễn Văn Chiêm (quận 1), phố Ẩm thực (quận 6), phố Đông y, phố Vàng bạc (quận 5)… đến chương trình nghệ thuật "À ố show", "Áo dài show"… Tuyến du lịch đường sông, vốn là thế mạnh của nhiều TP trên thế giới, cũng đang được khởi động…

Cái khó nhất hiện nay của du lịch TP HCM mà cũng là của cả nước là sản phẩm cũ và đơn điệu. Ngoài ra, TP cũng đang đối mặt các vấn nạn xã hội nhức nhối, từ "chặt chém" khách, cướp giật, ma túy, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm đến việc lấn chiếm lòng lề đường, kẹt xe, ngập nước…

Làm gì để "cất cánh"?

Có người cho rằng du lịch TP đang thiếu tiền, thế nên mới có việc đề xuất thu thêm 1 USD mỗi khách qua đêm tại TP (rất may, lãnh đạo TP đã bác đề nghị này). Theo tôi, cái thiếu lớn nhất của TP hiện nay là những dự án khả thi và các chính sách cụ thể để người dân và các doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư. Muốn có tiền thì phải tiết kiệm và quan trọng nhất là tìm cách cho khách xài tiền bằng các dịch vụ vui chơi, giải trí, mua sắm, quà tặng. Chỉ chăm bẳm thu vài đồng lẻ là hạ sách, chưa kể tạo tâm lý bực dọc, lợi bất cập hại.

Muốn du lịch TP "cất cánh" không khó nếu TP tập trung cùng các ngành liên quan có lộ trình cụ thể, giải quyết dứt điểm một số vấn nạn nổi cộm. Làm ngay việc chuyển hóa tinh thần và thái độ phục vụ, lấy nụ cười làm vũ khí để nâng chất dịch vụ. Việc này ai cũng có thể làm được và không tốn kém. Bắt tay ngay vào việc tạo ra các sản phẩm mới, đặc trưng, từ tour tuyến cho đến quà lưu niệm.

Tôi ao ước TP có sô diễn đặc thù như "Fishman show" của Bình Thuận. Du lịch TP được kết nối theo trục tam giác "Nội thành (trung tâm là quận 1) - vùng Củ Chi - vùng Cần Giờ". Củ Chi phải là trung tâm du lịch văn hóa, lịch sử chứ không chỉ có địa đạo. Cần Giờ là trung tâm du lịch sinh thái, vườn chim, đặc biệt là các môn thể thao cảm giác mạnh gắn với du lịch. Có lộ trình tạo điểm nhấn cho du lịch đường sông phát tiển tương xứng. TP cũng cần có công viên du lịch như các nước để thu hút khách nước ngoài.

Về lâu dài, TP HCM phải là TP không ngủ. Xin đừng ta thán "lực bất tòng tâm". Tâm là của mình, lực cũng do mình chứ không phải do trời đất. Cũng hãy thôi kêu ca "nhân lực thiếu và yếu". Chẳng nơi nào dám nói thừa và đủ. Các nước cũng vậy. Thiếu thì bổ sung. Mấy trăm ngàn cử nhân, thạc sĩ đang thất nghiệp sao không tuyển vào. Yếu thì đào tạo bổ sung, kiểu vừa làm vừa học, một kèm một.

Làm sao để lượng khách nước ngoài vào TP trong 5 năm tới tối thiểu phải tăng gấp đôi hiện nay. Các nơi khác chạy đều thì ta phải chạy nước rút để thu hẹp khoảng cách. Năm 2016, TP HCM đón gần 6 triệu khách quốc tế, Bangkok là hơn 21 triệu. Nếu 5 năm tới tăng gấp đôi là 12 triệu thì dù Bangkok dừng lại chờ, chúng ta vẫn chưa thể tiệm tiến, nói chi đuổi kịp. Phải bắt đầu từ con người. Những con người có tư duy mới, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm. "Chúng ta không thể giải quyết những vấn nạn của mình với cùng trình độ tư duy khi những vấn nạn đó được tạo ra" (Albert Einstein).