Ngược đời!

Trong khi đó, giá xăng dầu thế giới hiện nay lại thấp hơn thời điểm giá xăng tăng lên mức kỷ lục 24.580 đồng/lít. Nghịch lý bất thường này, ngoài việc giá xăng dầu chưa minh bạch còn do… “ông thuế” gây ra. Khi giá xăng dầu thế giới giảm thì đầu tháng 5 này, Bộ Tài chính đã quyết định tăng thuế nhập khẩu thêm 3% (từ 16% lên 19%), một mức rất cao dù mới giảm về 18% vài ngày nay. Chính vì tăng thuế nhập khẩu mà giá xăng bán lẻ lẽ ra đã xuống thấp lại lập tức vọt lên.

Còn nhớ khi ban hành Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu, các quan chức có trách nhiệm luôn tuyên bố điều hành giá mặt hàng này theo hướng hài hòa lợi ích 3 bên: Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thế nhưng, thực tế cho thấy giá xăng dầu trong nước luôn hướng về lợi ích của doanh nghiệp và Nhà nước. Lợi ích doanh nghiệp thì đã rõ vì họ cứ than lỗ là thường được tăng giá trong sự bức xúc về tính minh bạch, còn lợi ích Nhà nước cũng được ưu ái tăng giá trước khi giảm thuế và tăng thuế trước khi giảm giá.

Trong một cuộc hội thảo về Nghị định 84, vị phó chủ tịch thường trực của Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đã đề cập gánh nặng thuế, phí khi cho biết cứ mỗi lít xăng dầu hiện nay người tiêu dùng phải gánh hơn 8.000 đồng thuế, phí - tức là hơn 30% giá bán lẻ xăng dầu. Đây là mức thuế, phí không chỉ rất cao mà còn phi lý bởi nước ta mỗi năm khai thác được hàng chục triệu tấn dầu thô, một nguồn tài nguyên thiên nhiên mà lẽ ra người dân phải được hưởng lợi trực tiếp như cách các nước có dầu mỏ khắp thế giới đều làm là giảm mạnh giá bán lẻ xăng dầu trong nước.

Bởi thế, dù nói thị trường có 3 bên song quyền quyết định giá xăng dầu lại thuộc về cơ quan quản lý và doanh nghiệp chứ không phải người tiêu dùng. Trong cuộc chơi độc quyền và bất bình đẳng này, phần thua thiệt luôn thuộc về người tiêu dùng. Sự thiệt thòi đó xem ra còn kéo dài tới chừng nào hết độc quyền xăng dầu, dù là Nhà nước hay doanh nghiệp.