“Người đứng đầu mà tiếp dân thì đưa ra được đường hướng giải quyết, nếu giao cho cấp phó hoặc trưởng phòng tiếp sẽ không giải quyết được vấn đề” - Phó Chủ tịch UBND TP HCM Tất Thành Cang nhấn mạnh như vậy tại hội nghị tổng kết công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2014 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2015 của TP HCM, tổ chức ngày 17-12.
Ông Cang cũng lưu ý về trách nhiệm của người đứng đầu các quận - huyện, sở - ngành trong công tác tiếp công dân. Theo đó, lãnh đạo các sở - ngành, địa phương phải dự báo khả năng xảy ra “điểm nóng” trên địa bàn, lĩnh vực của mình phụ trách để tính toán nhiệm vụ.
Kịp thời chấn chỉnh hạn chế
Báo cáo của UBND TP HCM cho biết trong năm 2014, TP đã tổ chức tiếp 33.798 lượt công dân (tiếp thường xuyên 27.031 lượt; lãnh đạo tiếp 6.767 lượt; tiếp 41 đoàn đông người). TP cũng đã tiếp nhận 4.709 đơn (khiếu nại: 4.065 đơn; tố cáo: 644 đơn) và đã giải quyết 2.140 đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền (đạt tỉ lệ 78%), 157 đơn tố cáo (đạt tỉ lệ 71%).
Qua giải quyết khiếu nại, các quận - huyện, sở - ngành đã tham mưu cho UBND TP xem xét điều chỉnh, bổ sung một số chính sách bồi thường, hỗ trợ tại các dự án cho phù hợp thực tế, đem lại quyền lợi hơn 9 tỉ đồng cho công dân, kiến nghị thu hồi cho nhà nước hơn 1 tỉ đồng.
Cũng trong năm 2014, TP đã tổ chức thực hiện xong 486/714 quyết định (đạt 68%) giải quyết khiếu nại của UBND TP và trung ương đã có hiệu lực pháp luật; số quyết định phải thực hiện và đang xem xét là 228, trong đó có 85 quyết định tiếp tục thực hiện và 143 quyết định đang xem xét.
Tình hình khiếu nại, tố cáo mặc dù có giảm về số lượng nhưng Phó Chủ tịch UBND TP HCM Tất Thành Cang khẳng định nội dung khiếu nại vẫn còn tính chất phức tạp, nhất là các vụ khiếu nại về thu hồi đất, bồi thường, tái định cư tại các dự án. Số lượng đơn thuộc thẩm quyền giải quyết tại một số địa phương còn nhiều, nhất là địa bàn có nhiều dự án.
Trong việc tiếp công dân, TP HCM là địa phương duy nhất của cả nước áp dụng thí điểm mô hình Văn phòng Tiếp công dân - cơ quan ngang cấp sở - ngành trực thuộc UBND TP. Trong những năm qua, Văn phòng Tiếp công dân TP đã thực hiện tốt chức năng là đầu mối tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo và tổ chức tiếp công dân, phục vụ tiếp công dân của Thường trực Thành ủy, Thường trực HĐND và Thường trực UBND TP. Ngoài ra, còn tiến hành đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo TP đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân. Hằng năm, Văn phòng Tiếp công dân đã tiếp nhận, xử lý và kiến nghị cơ quan chức năng xử lý hàng ngàn vụ khiếu nại, tố cáo của công dân.
Năm 2014, Thanh tra TP đã triển khai 19 đoàn thanh tra, kiểm tra trách nhiệm tại 61 đơn vị; đã kết thúc 13 đoàn tại 47 đơn vị. Qua thanh tra đã giúp cho lãnh đạo UBND các quận - huyện, sở - ngành kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, bất cập; nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc chấp hành và thực hiện Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.
Để lấy thành tích thì không nên
Trong chương trình Lắng nghe và Trao đổi với chủ đề “Tiếp công dân - Những vấn đề luật định” do HĐND và Đài Truyền hình TP HCM phối hợp tổ chức gần đây, nhiều cử tri cho rằng công tác tiếp công dân còn hình thức, chưa hiệu quả; có nơi thiếu tinh thần trách nhiệm, thái độ không đúng mực với người dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
“Nếu tiếp dân để lấy thành tích thì chính quyền không nên làm. Cán bộ tiếp dân phải làm sao cho dân thấy được đây là món ăn tinh thần về pháp luật hiệu quả, thực chất” - cử tri Hồ Công Nhân (ngụ quận 5) thẳng thắn và chỉ rõ nếu cán bộ, lãnh đạo tiếp như vậy thì dân dễ mất lòng tin.
Ở góc độ của lãnh đạo một địa phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn Lê Tấn Tài cũng nhìn nhận dù huyện này rất quan tâm, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng nhưng công tác tiếp công dân vẫn hạn chế, nhiều vụ việc còn kéo dài hơn thời gian quy định.
Đánh giá về hoạt động tiếp công dân, Trưởng Ban Pháp chế HĐND TP HCM khóa VIII Phạm Văn Bá nhận xét: “Theo giám sát, công tác tiếp dân thời gian qua có hiệu quả nhưng còn nhiều vấn đề cần lưu ý và chấn chỉnh ngay. Nhiều đơn vị báo cáo tiếp công dân hằng tuần nhưng trong sổ không ghi chép gì. Có nơi nói tuần nào lãnh đạo cũng tiếp công dân nhưng khi hỏi lại thì đồng chí A đi nước ngoài, đồng chí B họp...”.
Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Mạnh Hà cũng cho rằng muốn việc tiếp công dân hiệu quả thì phải có chế tài bởi trong thực tế, người có trách nhiệm nhưng không tiếp công dân cũng không thấy bị chế tài gì, thậm chí cuối năm đánh giá thi đua vẫn xuất sắc.
Còn quá xa so với mong đợi
Theo thống kê của Thanh tra Chính phủ, trong 6 năm qua, các cơ quan hành chính nhà nước đã tiếp gần 1.600.000 lượt công dân khiếu nại, tố cáo với khoảng 600.000 vụ việc (hơn 40% vụ việc khiếu nại, tố cáo là đúng và có đúng có sai). Tình trạng khiếu nại, tố cáo tuy giảm nhưng số vụ khiếu kiện đông người, phức tạp lại tăng. Sai sót trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan đến cấp quận, huyện. Luật Tiếp công dân cũng đã có hiệu lực nhưng chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo còn quá xa so với mong đợi của người dân. Một trong những nguyên nhân quan trọng khiến công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo có kết quả chưa như mong muốn được chỉ rõ là chế tài về trách nhiệm vẫn chưa thực sự rõ ràng.
Luật gia Trần Đình Dũng - Trung tâm Tư vấn pháp luật tại TP HCM, Hội Luật gia Việt Nam:
Đùn đẩy trách nhiệm giải quyết
Việc đơn khiếu nại của người dân bị chuyển vòng vo nhiều nơi là thực trạng khá phổ biến và cũng là nguyên nhân gây bức xúc nhất hiện nay. Trong quá trình trợ giúp pháp lý miễn phí theo các chương trình của Hội Luật gia Việt Nam, tôi gặp không ít trường hợp người dân phải mất một thời gian dài đơn thư mới tới tận tay người có trách nhiệm giải quyết. Có nhiều trường hợp mất hàng năm trời.
Thực trạng này, nói cho công bằng là do nhiều nguyên nhân, như: đơn có nội dung không đúng bản chất pháp luật của sự việc (nội dung khiếu nại thì làm đơn tố cáo, chưa khiếu nại tố cáo cấp dưới nhưng đã lên cấp trên), khiếu kiện không rõ ràng về nguyên nhân sai phạm và yêu cầu, nhận thức của của người dân về pháp luật còn hạn chế... Nhưng tôi cho rằng nguyên nhân lớn nhất chính là sự đùn đẩy trách nhiệm giải quyết. Có những vụ khiếu nại kéo dài 5-7 năm với hàng chục lần các cơ quan báo chí, MTTQ, đại biểu Quốc hội... chuyển đơn đến. Chúng ta có khá nhiều luật quy định về lĩnh vực này (Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Thanh tra...) nhưng chế tài đối với người có trách nhiệm giải quyết thì pháp luật quy định còn chung chung. Nếu không có quy định cụ thể hơn về trách nhiệm người giải quyết thì tình trạng đơn thư bị đùn đẩy như hiện nay rất khó giải quyết.
Ông Trần Văn Ưng - nguyên cán bộ mTTQ quận Hải Châu, TP Đà Nẵng:
Né câu hỏi thẳng thắn
Khi tôi còn làm cán bộ của MTTQ quận Hải Châu, TP Đà Nẵng, mỗi lần xuống tiếp dân là người ta thường than phiền về việc cán bộ né tránh câu hỏi thẳng thắn lúc người dân có việc cần. Hầu như khi dân có việc phản ánh, rất nhiều cán bộ cứ chỉ qua cán bộ khác rồi cứ lòng vòng khiến người dân rất mất thời gian chờ đợi giải quyết vụ việc.
Chẳng hạn, tình trạng ô nhiễm môi trường ở một khu phố nào đó, người dân phản ánh lên với tổ trưởng, tổ trưởng phản ánh lên phường nhưng phường lại bảo cái này thuộc thẩm quyền giải quyết của quận. Người dân lên quận, nhiều lúc cán bộ quận lại bảo xuống phường. Vụ việc cứ vòng lòng khiến người dân rất khốn khổ. Vì vậy, khi giải quyết vụ việc, rất cần những cán bộ có cái tâm, cái tầm giải quyết rốt ráo vụ việc. Nếu không thuộc thẩm quyền giải quyết thì nên hướng dẫn đến địa chỉ chính xác nơi cần giải quyết để người dân bớt khổ sở.
H.Dũng - H.Đặng ghi
và quét mã QR
Bình luận (0)