Trước thực trạng nhiều vụ cá dữ tấn công người tắm biển ở Quy Nhơn trong 2 năm 2009 -2010, điều chưa từng ghi nhận trước đây ở Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ đã giao cho Viện Hải dương học thực hiện đề tài "Nghiên cứu cơ sở khoa học của hiện tượng cá dữ tấn công người tắm biển ở vịnh Quy Nhơn và đề xuất các giải pháp phòng ngừa". Đề tài được thực hiện từ tháng 8/2010 đến tháng 4/2012. Cuối tuần qua, đề tài đã được nghiệm thu.
Trong hai năm 2009 - 2010 có ít nhất 10 vụ cá mập tấn công người ở vùng biển Quy Nhơn. Ảnh: Trí Tín
"Cá mập thâm (Carcharhinus limbatus), cá mập mắt to (Carcharhinus amboinensis) và cá mập sọc trắng (Carcharhinus amblyrhynchoides) có khả năng là thủ phạm tấn công người tắm biển trong hai năm 2009 -2010", ông Võ Sĩ Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Hải dương học, cho biết.
"Ba loài cá mập nói trên chưa từng ghi nhận tấn công người tắm biển ở Việt Nam nhưng có tập tính vào gần bờ nếu có điều kiện thu hút về thức ăn", ông Tuấn nói thêm.
Để đưa ra nhận định trên, nhóm khoa học Viện Hải dương học, thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã thu 52 mẫu của 14 loài cá dữ kích cỡ lớn ở vùng biển Quy Nhơn và vùng lân cận, trong đó, 12 loài thuộc lớp cá sụn (Chondrichthyes) và 2 loài thuộc lớp cá xương (Osteichthyess); tiến hành nhiều phân tích về hình thái và sinh thái của các loài này.
Nhóm nhà khoa học Viện Hải dương học đang nghiên cứu tìm ra loài cá dữ tấn công người ở vùng biển Quy Nhơn thời gian qua. Ảnh do tiến sĩ Võ Sĩ Tuấn cung cấp.
Từ phân tích biến động và dị thường của yếu tố có khả năng liên quan, nhóm nghiên cứu đã xác định nguyên nhân dẫn đến cá tấn công người là do nhiều yếu tố sinh học, môi trường và nhân tác. Trong đó hoạt động thả chà bắt tôm hùm con và lưới lồng thu hút các loài cá dữ vào cư trú và kiếm ăn gần bờ, làm tăng số lượng cá và đồng nghĩa với việc tăng xác suất cá gặp người tắm biển.
Bên cạnh đó, một số vụ tấn công của cá mập trùng với thời điểm diễn ra hiện tượng El Nino. El Nino tác động làm cho mưa nhiều và độ đục gia tăng, đồng thời tăng xác suất cá dữ nhầm người với mồi của chúng tăng lên.
Ngoài ra, một số vụ tấn công có thể liên quan đến tập tính vào bờ để sinh sản, nhất là với cá mập sọc trắng mùa sinh sản của chúng vào tháng 6 - 9 hàng năm.
Nhóm nghiên cứu đề xuất cần loại trừ các chà tôm hùm sát bãi tắm và quy hoạch vùng lưới lồng ra xa bờ để tránh việc thu hút cá vào khu vực có nhiều người tắm biển, quy hoạch và sử dụng hợp lý tài nguyên cá mập và hệ sinh thái liên quan.
Một số giải khác khác cũng được giới khoa học đưa ra như chắn kín một phần vịnh, khung lưới chắn kín trong bãi tắm, lưới chặn cá mập vào trong bãi tắm và lưới kết hợp giàn câu chặn cá mập đi vào trong bãi tắm. Các giải pháp này đều đòi hỏi chi phí khá cao và cần nhân sự thường xuyên cho duy trì bảo dưỡng.
Cá mập hay còn gọi là cá nhám, thuộc lớp cá sụn, thân hình thủy động học dễ dàng rẽ nước, có từ 5 đến 7 khe mang dọc mỗi bên hoặc gần đầu (khe đầu tiên sau mắt gọi là lỗ thở), da có nhiều gai nhỏ bao bọc cơ thể chống lại ký sinh, các hàng răng trong mồm có thể mọc lại được. Cá mập được cho là xuất hiện cách đây hơn 420 triệu năm, trước cả thời kỳ xuất hiện khủng long.
và quét mã QR
Bình luận (0)