xem thêm
An Giang
Bình Dương
Bình Phước
Bình Thuận
Bình Định
Bạc Liêu
icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

Sen hồng là Quốc hoa?

YẾN ANH

Đề án Quốc hoa Việt Nam vừa được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch trình Chính phủ ban hành. Dự kiến lễ công bố Quốc hoa Việt Nam sẽ được tổ chức vào ngày 19-5 tại Hà Nội

Cả ba lần Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) lấy ý kiến bình chọn trực tiếp về Quốc hoa trong năm 2011 tại Hà Nội, Đà Nẵng và TPHCM, hoa sen luôn nhận được sự đồng thuận cao của người dân. Tại TPHCM, có tới 71,1% người dân bỏ phiếu cho sen hồng (trong tổng số 53.786 phiếu bình chọn được thu về), số phiếu bình chọn cho hoa mai chỉ là 18,16%, hoa đào 6,71% và 3,97% cho các loài hoa khác.

Bỏ phiếu cho sen hồng

Trước đó, hoa sen đã được 62,2% phiếu bầu bình chọn là Quốc hoa tại lễ hội hoa xuân ở Hà Nội và tại Đà Nẵng, có tới hơn 97% người dân bỏ phiếu để hoa sen trở thành Quốc hoa. Trên trang www.quochoavietnam.vn có tới 70% số người bình chọn cho hoa sen, còn ở trang www.vote.cinet.vn của Bộ VH-TT-DL thì số phiếu bình chọn cho hoa sen chiếm 62,2%. Bộ VT-TT-DL khẳng định, qua kết quả nghiên cứu, bình chọn trực tiếp và qua mạng, hoa sen luôn có tỉ lệ số phiếu được bình chọn cao nhất trong tất cả các loài hoa (đào, mai, gạo, cây tre…).

img
Khi hoa sen được chọn là Quốc hoa, vấn đề đặt ra là bảo tồn và phát triển loài hoa này. Ảnh: ĐOÀN ĐỨC THÀNH
Ở Việt Nam, hoa sen không chỉ là loài hoa gần gũi, thân thiết mà còn là loài hoa tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang, thuần khiết. Theo đánh giá của Bộ VH-TT-DL, sen có sức sống mãnh liệt, tượng trưng cho bản tính tự thích nghi, thân thiện, phong thái tao nhã, tinh thần vươn dậy trong mọi hoàn cảnh của con người Việt Nam. Thêm vào đó, từ bao đời nay hoa sen đã trở thành một hình tượng đặc biệt trong văn hóa người Việt Nam. Từ thời xa xưa biểu tượng hoa sen đã có trong văn học nghệ thuật, kiến trúc, văn hóa ẩm thực, y học của người Việt Nam.

Gắn bó với người Việt

Dù hoa sen đã được nhiều nước chọn làm Quốc hoa nhưng sen hồng không chỉ nhận được đồng thuận của đa số người dân để trở thành Quốc hoa mà còn được các nhà văn hóa đánh giá cao trên nhiều khía cạnh. Ông Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, cho rằng với những đặc tính sinh học, nét đẹp về hình thức, màu sắc, hương thơm, tính hữu dụng trong đời sống, sinh hoạt hằng ngày, biểu tượng cho đất nước và con người Việt Nam, từ lâu đời được đại đa số nhân dân Việt Nam yêu thích và tôn vinh, xứng đáng được tôn vinh là Quốc hoa Việt Nam. Thực tế, ngay từ thời Lý, hoa sen đã được dùng nhiều, hơn nữa sen phổ biến, khỏe và đẹp.

img

Nếu so với các tiêu chí (là loại hoa có nguồn gốc hoặc được trồng lâu đời ở Việt Nam, là loài hoa tiêu biểu, dễ trồng, phát triển được ở nhiều vùng, miền đất nước;  thể hiện được bản sắc văn hóa, cốt cách và tinh thần con người Việt Nam; được sử dụng làm hình tượng trong văn học, nghệ thuật; đẹp về hình thức và màu sắc, có hương thơm; có giá trị sử dụng cao, mang lại lợi ích trong đời sống, kinh tế - xã hội và quan trọng hơn cả là loài hoa đó được đông đảo người dân yêu thích, sử dụng và tôn vinh), GS Trần Duy Quý cho rằng hoa sen trở thành Quốc hoa là phù hợp nhất. Sen có sức sống mãnh liệt, sau 500 năm vẫn có thể nảy mầm.
Dưới góc độ của một nhà nghiên cứu về sinh vật cảnh, ông Hoàng Kim Chung, Phó Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh Hà Nội, cho biết ông rất tâm đắc với quan điểm chọn sen hồng làm Quốc hoa. Không chỉ mang ý nghĩa về văn hóa, hoa sen cũng có khả năng phát triển tốt để khai thác kinh tế, ví dụ bông hoa làm cảnh, nhụy hoa làm thuốc, hạt hoa làm thuốc hoặc giải khát.

Quy hoạch phát triển sen

Dự kiến nếu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngay trong tháng 3, lễ công bố Quốc hoa Việt Nam sẽ được tổ chức vào dịp 19-5. Tuy nhiên, điều khiến nhiều người băn khoăn nếu là sen hồng được chọn làm Quốc hoa, việc quy hoạch, bảo tồn và phát triển loài hoa này sẽ được thực hiện như thế nào trong tương lai? Thực tế, hoa sen khó phát triển được mạnh vì ít người trồng, khi trồng đòi hỏi phải có diện tích lớn, mà điều này lại đang là nghịch lý của đất đai Việt Nam.
TS Nguyễn Thị Kim Lý, Giám đốc Trung tâm Hoa cây cảnh, Viện Di truyền Nông nghiệp, cho rằng hoa sen có hạn chế là ở miền Bắc chỉ nở vào mùa hè, số lượng lại ít nên nếu trở thành Quốc hoa sẽ phải có quy hoạch phát triển loài hoa này. Theo bà Lý, không thể giới thiệu với bạn bè quốc tế Quốc hoa của Việt Nam là sen nhưng phải đi hàng chục cây số mới thấy được hồ sen. Đồng thời, cần có hướng nghiên cứu giúp hoa sen phát triển hơn, nhất là mang lại nguồn lợi kinh tế vốn dĩ hiện nay chưa ai biết cách khai thác.

Trước những băn khoăn này, lãnh đạo Bộ VH-TT-DL cho biết sau khi đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, bộ sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức lễ công bố Quốc hoa và Lễ hội Quốc hoa lần thứ I tại Hà Nội. Đồng thời, bộ sẽ xây dựng quy chế sử dụng Quốc hoa; tổ chức thi sáng tác logo biểu tượng Quốc hoa; hướng dẫn các địa phương thực hiện quy chế sử dụng Quốc hoa; thường xuyên kiểm tra, đánh giá các hoạt động tôn vinh, quảng bá, giới thiệu Quốc hoa ở trong nước và quốc tế... Đề án quy hoạch, bảo tồn và phát triển Quốc hoa sẽ được Bộ NN-PTNT hoàn thiện trong thời gian sớm nhất có thể.

Nhạc sĩ Hoàng Dương khẳng định, hoa sen là một lựa chọn hợp lý. Hoa sen không chỉ mang ý nghĩa là biểu tượng của văn hóa và phẩm chất con người Việt Nam mà còn đẹp, từ bi và đặc biệt gắn với hình ảnh Bác Hồ.
Theo nhạc sĩ tài hoa này, hai câu thơ của Bảo Định Giang “Tháp Mười đẹp nhất bông sen. Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ” đã trở thành ca dao mà người Việt Nam nào cũng nhớ.

“Ngại ngùng” nên không chọn bông lúa

Không ai phủ nhận được ưu thế của sen hồng trên con đường trở thành Quốc hoa, tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho rằng sự lựa chọn này cho thấy một sự lúng túng. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều thẳng thắn, dường như vẫn còn đâu đó sự ngại ngùng trong việc chọn một loài hoa giản dị như bông lúa. Đất nước ta có truyền thống trồng lúa nước, từ thời vua Hùng cho đến tận bây giờ vẫn là một đất nước gắn bó với nông nghiệp. Nhà nhà làm ruộng, người người dùng cơm, hình ảnh bông lúa gắn kết với người Việt Nam từ lúc còn trong nôi cho đến khi lìa đời thì không có lý do gì không nghĩ đến bông lúa.

Quan điểm chọn bông lúa cũng được không ít người đồng tình. Một họa sĩ trẻ cho rằng hoa sen cũng mọc từ bùn đất như bông lúa nhưng hoa sen lại tạo cảm giác thanh khiết chứ không gần gũi như bông lúa. Đa số người dân Việt Nam vì theo đạo Phật nên chọn hoa sen làm Quốc hoa, tuy nhiên, sự thanh khiết không vướng tục của hoa sen lại không nói hết được bản chất lương thiện, cần cù, chất phác của người Việt Nam. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh, bông lúa cho một vẻ đẹp rất riêng, tinh tế và rộng lớn vô cùng. Ngay cả về mặt mỹ thuật, tạo hình với bông lúa không hề khó, đôi khi nó sẽ như một vòng nguyệt quế.

Một họa sĩ khác lại cho rằng điều quan trọng khi bầu chọn Quốc hoa là tính đặc trưng và nên chọn hình ảnh nào mà các nước khác ít có. Nếu cần thiết thì có thể gạt bỏ yếu tố truyền thống, chọn hẳn một biểu tượng hoàn toàn mới lạ, đột phá và hiện đại. Theo họa sĩ này, lấy hoa tre làm quốc hoa cũng là một ý kiến, vì nó là biểu tượng của tinh thần vươn lên trong khó khăn giống như Nhật Bản. Điều cốt lõi của biểu tượng phải mang tinh thần ý chí vươn lên.

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo