Chất lượng vắc-xin và tiêm chủng có vấn đề !

Bộ trưởng Bộ Y tế Trần Thị Trung Chiến chiều 14-5 đã chủ trì cuộc họp với các giáo sư đầu ngành và các vụ, cục liên quan để bàn hướng giải quyết các sự cố làm 4 trẻ sơ sinh tử vong và 1 trẻ phản ứng mạnh sau khi tiêm vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỉ lệ tai biến chung của các loại vắc-xin chỉ là 1-2 ca/triệu người tiêm.

Huy động nguồn vắc-xin VN sản xuất

Tại cuộc họp, PGS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, cho biết do vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B của hãng LG- Hàn Quốc đã tạm ngừng sử dụng trên toàn quốc, nên trong vài ngày tới, hội đồng chuyên môn về tiêm chủng do Bộ Y tế thành lập sẽ hoàn thành đề án huy động nguồn vắc-xin sản xuất trong nước, đồng thời đề nghị UNICEF và các tổ chức y tế trên thế giới hỗ trợ. Khoảng 70% - 80% vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B được cung cấp từ nguồn viện trợ. Tạm ngưng sử dụng nguồn này chắc chắn VN sẽ thiếu vắc- xin. Hiện vắc-xin do VN sản xuất còn khoảng 800.000 liều, chỉ đủ dùng trong vòng 2- 3 tháng. Cuộc họp cũng đã đề ra phương án đề xuất Chính phủ cấp nguồn kinh phí kịp thời để nhập vắc-xin.

Xung quanh những thắc mắc về nguyên nhân tử vong liệu có phải do tiêm vắc-xin quá sớm, ông Hiển khẳng định, Bộ Y tế vẫn khuyến cáo nên tiêm ngừa viêm gan siêu vi B cho trẻ trong vòng 24 giờ sau khi sinh. WHO cũng đã khuyến cáo, tiêm càng sớm thì đáp ứng tạo miễn dịch càng cao.

Điều tra toàn diện 3 ca tử vong

Bộ Y tế đã thống nhất kết luận: Bé gái tử vong ngày 11-5 ở Sơn La là do viêm phổi sơ sinh và suy tim mạch. Hôm nay, 15-5, hội đồng chuyên môn về tiêm chủng sẽ thành lập và bắt đầu điều tra toàn diện 3 trường hợp tử vong tại Hà Tĩnh và TPHCM. Hiện Bộ Y tế vẫn chưa có nhận định nào trong các nguyên nhân có thể gây tử vong, như: chất lượng vắc-xin, chất lượng dịch vụ tiêm chủng, sai sót trong quá trình tiêm...

Theo PGS-TS Phạm Ngọc Đính, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, những vụ tai biến sau tiêm vắc-xin vừa qua không loại trừ khả năng trẻ bị sốc do cơ địa quá nhạy cảm. Ông Đính cho rằng chất lượng vắc-xin cũng là một trong những nguyên nhân đang được xem xét. Ngoài ra, không loại trừ bất kỳ giả thiết nào, như nhầm thuốc, tiêm sai kỹ thuật, điều kiện vô trùng không bảo đảm... Theo ông Đính, trong tuần này, các chuyên gia của viện sẽ bắt đầu điều tra tổng thể về các ca tai biến. Ngoài việc lấy mẫu vắc-xin xét nghiệm, sẽ có các cuộc phỏng vấn những người liên quan và điều tra lại quy trình bảo quản, vận chuyển lô vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B đã tiêm cho các cháu bị tai biến.

Người dân hoài nghi

Không chỉ lo thiếu vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B, các cơ quan chức năng còn sợ chất lượng tiêm chủng không an toàn. Ông Đỗ Sĩ Hiển, Chủ nhiệm Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, nhận xét: “Đây là tai biến lớn nhất trong 22 năm thực hiện chương trình”. Theo ông Nguyễn Trần Hiển, y văn thế giới cũng chưa ghi nhận trường hợp tử vong sau tiêm chủng nào như các sự cố vừa xảy ra tại VN. Ông Hiển khẳng định, hiện tại phải thừa nhận chất lượng vắc-xin, chất lượng tiêm chủng nhất định có vấn đề.

Sau những tai biến vừa qua, nhiều người dân cũng đã tỏ ý hoài nghi về chất lượng vắc-xin. Chiều 14-5, tại Trung tâm Dịch vụ tiêm chủng (Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương), chị Nguyễn Thu Hà, ngụ quận Hoàng Mai- Hà Nội, cho biết con chị đã tiêm 2 mũi vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B. Cảm thấy không an tâm sau khi nghe các thông tin về tai biến, chị không dám cho con tiêm nhắc mũi thứ 3. Số trẻ tiêm ngừa vắc-xin tại TPHCM cũng giảm hẳn. Đầu giờ chiều 14-5, phòng tiêm chủng của Bệnh viện Nhi Đồng 1 - TPHCM không một bóng trẻ em.

Những lo lắng này không phải không có cơ sở, bởi theo báo cáo của Thanh tra Bộ Y tế về nhập khẩu, kinh doanh vắc-xin, sinh phẩm, trong năm 2006 đã phát hiện nhiều sai phạm trong lĩnh vực này.