Lạm dụng tiêm: Nhiều rủi ro!

Một hậu quả đau lòng do lạm dụng thuốc tiêm thời gian qua là hàng ngàn cháu bé bị xơ hóa cơ delta. Theo kết quả nghiên cứu ban đầu về nguyên nhân gây xơ hóa cơ delta ở Hà Tĩnh được PGS-TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc BV Nhi Trung ương, công bố là do lạm dụng tiêm kháng sinh. Hậu quả này một phần là do tiêm không đúng vị trí. Thực tế tại nhiều BV, tỉ lệ nhân viên y tế chọn cơ delta để tiêm thuốc vẫn chiếm tỉ lệ cao (26,7%), bởi kỹ thuật tiêm tĩnh mạch còn rất khó đối với các nhân viên y tế. Theo TS Nguyễn Tiến Dũng, Phó Trưởng Khoa Nhi, BV Bạch Mai, do tình trạng lạm dụng tiêm ở nhiều tuyến cơ sở nên khi bệnh nhân chuyển lên tuyến Trung ương không thể điều trị bằng thuốc uống mà bắt buộc phải dùng đường tiêm.

Nhiều tai biến nguy hiểm

Thuốc tiêm tĩnh mạch đi thẳng vào máu nên có tác dụng nhanh đối với bệnh nhân nhưng độ rủi ro rất cao. TS Dũng cảnh báo trước hết nó gây cảm giác đau đớn cho trẻ nhỏ. Nguy hiểm hơn là phản ứng sốc thuốc dẫn đến tử vong sau tiêm cũng rất nhanh mà không ai có thể tiên đoán. Thực tế có rất nhiều người thấy con bị sốt thường “xin” bác sĩ tiêm cho bé để nhanh khỏi bệnh, thậm chí còn gây sức ép với bác sĩ. Có trường hợp bác sĩ không đồng ý đã lẳng lặng bế con ra ngoài để được tiêm!

Theo TS Bùi Vũ Huy, Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương, lạm dụng tiêm không chỉ do hiểu biết chưa đầy đủ của các bậc cha mẹ mà còn do nhân viên y tế chưa cẩn thận trong chuyên môn. Đây chính là nguyên nhân gây nhiễm trùng có thể dẫn tới viêm cơ, áp xe cơ và hoại tử vùng bị tiêm. Hơn nữa, hậu quả của những mũi tiêm không an toàn rất nặng nề, có thể dẫn đến tử vong, teo cơ, nhiễm trùng, gây liệt... cho bệnh nhân. TS Huy khuyến cáo, trong trường hợp không cần cấp cứu, bệnh nhân có thể hấp thu được thuốc tốt thì nên sử dụng đường uống. Người bệnh chỉ nên tiêm trong trường hợp nhiễm trùng huyết, tổn thương đường tiêu hóa không uống được thuốc hay bệnh cần cấp cứu kịp thời nhưng cũng phải có chỉ định của bác sĩ.