Philippines chia sẻ dầu mỏ với Trung Quốc

Phát biểu tại một buổi lễ trao giải thưởng ở văn phòng tổng thống, ông Duterte cho biết nếu tìm thấy mỏ dầu nào trong khu vực bãi cạn Scarborough (Manila tuyên bố chủ quyền nhưng bị Bắc Kinh kiểm soát từ năm 2012), Philippines và Trung Quốc “hãy cùng phát triển và chia sẻ”.

Lấy lý do khả năng quân sự của Philippines không thể đối chọi Trung Quốc, ông Duterte nói việc gửi thủy quân lục chiến tới Scarborough để giành lại quyền kiểm soát bãi cạn này là “bất khả thi”. “Họ sẽ bị xóa sổ chỉ trong một phút. Đó sẽ là thảm họa” – ông Duterte nhận xét.

Philippines gọi bãi cạn Scarborough bằng tên Panatag, còn Trung Quốc gọi là Hoàng Nham Đảo. Bãi cạn này nằm cách đảo chính Luzon của Philippines khoảng 220 km về phía Tây.

Tổng thống Duterte phát biểu trong chuyến thăm Singapore hôm 16-12. Ảnh: AP

Năm 2013, chính quyền Tổng thống Philippines Benigno Aquino gửi đơn kiện lên Tòa Trọng tài Thường trực (PCA), The Hague – Hà Lan, cáo buộc Trung Quốc ngăn chặn ngư dân Philippines đánh bắt cá tại ngư trường truyền thống Scarborough một cách bất hợp pháp.

Tháng 7 năm nay, PCA ra phán quyết có lợi cho Manila, trong đó tuyên bố ngư dân Philippines và Trung Quốc đều có quyền đánh bắt cá tại bãi cạn. PCA còn yêu cầu hải quân và lực lượng tuần duyên Trung Quốc không làm khó dễ ngư dân Philippines.

Phán quyết của PCA cũng cho thấy Trung Quốc vi phạm chủ quyền của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế bằng cách can thiệp hoạt động đánh cá và thăm dò dầu khí, xây đảo nhân tạo phi pháp và để ngư dân Trung Quốc tự do đánh bắt bắt cá trong khu vực.

Bắc Kinh sau đó bác bỏ phán quyết nói trên.

Kể từ khi lên nắm quyền hồi tháng 6, ông Duterte thể hiện lập trường mềm mỏng hơn đối với Trung Quốc so với người tiền nhiệm Aquino. Song song đó, ông cũng xa lánh đồng minh lâu năm Mỹ, đe dọa hủy bỏ các thỏa thuận quân sự giữa Manila và Washington – trong đó có Hiệp ước Thăm viếng Quân sự (VFA) và tìm đến Trung Quốc như một nguồn cung cấp vũ khí mới.