Sẽ có xe biết tránh va chạm?

Các nhà sản xuất ô tô đang chạy đua phát triển một loại phương tiện giao thông không bao giờ gây tai nạn. Câu hỏi đặt ra là liệu loại xe này chừng nào mới thành hiện thực và liệu người lái xe có chấp nhận để máy tính điều khiển xe thay mình hay không?

Trang bị “tai, mắt” cho xe

Sự xuất hiện của công nghệ tránh va chạm – những hệ thống có thể báo động cho tài xế về mối nguy hiểm hoặc thậm chí là hành động để ngăn tai nạn xảy ra – hứa hẹn giảm bớt số vụ tai nạn giao thông trên các con đường khắp thế giới, đang khiến khoảng 1,3 triệu người thiệt mạng và 50 triệu người bị thương mỗi năm.

Các hãng xe đang tìm kiếm những công nghệ giúp giảm bớt tai nạn giao thông. Ảnh: GETTY IMAGES

Hãng xe Volvo tự tin vào công nghệ của mình nhiều đến nỗi cam đoan rằng sau năm 2020 sẽ không có ai tử vong hoặc bị thương nặng khi chạy những chiếc xe mới của mình. Về bản chất, nhà sản xuất xe Thụy Điển này muốn thiết kế một chiếc xe có khả năng bảo vệ người ngồi bên trong đồng thời ít gặp tai nạn hơn. Ông Thomas Broberg, cố vấn kỹ thuật cao cấp về vấn đề an toàn của Volvo, giải thích với đài BBC (Anh): “Nguyên nhân chính của các vụ tai nạn là người lái xe không chú ý hoặc bị sao nhãng. Công nghệ này trang bị “tai, mắt” cho xe và biết được khi nào tài xế rơi vào những hoàn cảnh nói trên”.

Các hãng xe khác cũng đang theo đuổi những mục tiêu tương tự. Hãng  Toyota (Nhật Bản) muốn giảm nguy cơ tử vong hoặc bị thương của người ngồi trong xe xuống con số 0 dù không cho biết thời điểm đạt được mục tiêu này. Trong khi đó, mẫu ô tô Focus mới của hãng Ford được quảng cáo là một trong những loại xe an toàn nhất trên thị trường hiện nay, được trang bị “hệ thống bảo vệ thông minh”.

Những hệ thống giám sát điểm mù, theo dõi sự tỉnh táo của người lái xe và hệ thống cân bằng điện tử (có thể nhận biết và giúp ngăn xe bị trượt)  đã được ứng dụng trong nhiều mẫu  xe mới hiện nay. Một số mẫu xe còn được tích hợp hệ thống đưa ra cảnh báo khi nhận thấy có nguy cơ va chạm hoặc khi xe lao ra khỏi đường.

Các nghiên cứu cũng đang được tiến hành đối với công nghệ thắng tự động (có thể thắng xe khi những xe khác hoặc chướng ngại vật tiến đến quá gần nó) và công nghệ ngăn xe lạc tay lái, chạy khỏi làn đường của mình. Ngoài ra, các nhà sản xuất còn đang phát triển hệ thống tự động giữ tốc độ và khoảng cách an toàn so với những xe khác hoặc hệ thống chủ động ngăn tài xế chạy quá tốc độ cho phép.

Tranh cãi

Với phần lớn tai nạn giao thông xảy ra bởi lỗi người lái xe, những biện pháp này được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt số vụ va chạm đáng tiếc. Tuy nhiên, các cuộc nghiên cứu về hiệu quả của những công nghệ này vẫn chưa nhiều. Một nghiên cứu mới đây của Viện Bảo hiểm An toàn xa lộ Mỹ cho biết 4 trong số những tính năng được trang bị trên ô tô hiện nay – cảnh báo chuyển làn đường, cảnh báo va chạm, nhận biết điểm mù và đèn pha thích nghi – có thể ngăn hoặc giảm 1/3 số tai nạn gây chết người và 1/5 số tai nạn gây chấn thương.

Trước đó, một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Kỹ thuật VTT (Phần Lan) vào năm 2008 ước tính rằng  tính năng đưa ra cảnh báo về những nguy cơ tiềm tàng hoặc mỗi khi tài xế đang chạy quá tốc độ có thể giảm 13% trường hợp tử vong. Tỉ lệ này đối với hệ thống hỗ trợ thắng khẩn cấp hoặc phát cảnh báo mỗi khi tài xế buồn ngủ lần lượt là 7% và 5%.

Trong lúc các biện pháp hỗ trợ người lái xe đưa ra những quyết định thông minh hơn được hoan nghênh thì những hệ thống chủ động can thiệp vào quá trình lái xe lại đang gây ra không ít tranh cãi.  Những người chỉ trích cho rằng một ai đó không cần chú tâm nhiều vào việc lái xe ngoài đường phố có thể không phải là một tài xế tỉnh táo và an toàn. Họ lo ngại về khả năng xử lý tình huống của những tài xế này một khi những hệ thống nói trên bất ngờ trục trặc.