Theo ông Tống Trung Tín ( Viện phó Viện Khảo cổ học VN), Chỉ huy công trường khai quật khu Ba Đình, thời gian qua số lượng người đăng ký vào tham quan khu khai quật rất đông nhưng đặc thù của di tích khảo cổ học là những phần còn lại rất mong manh của lịch sử, chỉ cần một bàn chân, bàn tay chạm nhẹ đã có thể làm xô lệch vị trí gốc của di vật trong kết cấu chung của di tích. Vì thế, UBND TP Hà Nội đã kết hợp với Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia tổ chức khu trưng bày hình ảnh và di vật Hoàng Thành Thăng Long mới khai quật phần nào giúp người xem giảm được “cơn khát”, muốn nhìn tận mắt những di vật quý giá, hằn ấn vết tích của lịch sử kinh thành Thăng Long xưa.
Hơn 300 hiện vật được công bố, gồm 4 bộ sưu tập: sưu tập gạch; sưu tập di vật trang trí kiến trúc; sưu tập đồ kim loại và sưu tập di tích mộ táng thời Nguyễn. Theo chính sử, tại khu vực trung tâm Hoàng Thành Thăng Long đã xây dựng nhiều kiến trúc cung, điện, lầu, gác, chùa, tháp xung quanh điện trung tâm là điện Càn Nguyên. Dấu tích của các kiến trúc đó đã tìm thấy rất nhiều ở khu vực khai quật, thể hiện qua các móng trụ được gia cố rất kỹ lưỡng và hàng vạn các mảnh gạch. Những viên gạch được trưng bày hầu hết đều có chữ, khẳng định niên đại và dấu ấn lịch sử một cách rõ nét, như: viên gạch thời Đinh Lê màu đỏ có in hàng chữ Đại Việt quốc quân thành chuyên (nghĩa là Gạch xây quân thành nước Đại Việt), thể hiện rõ ý chí tự lực, tự cường rất cao của dân tộc trong thời kỳ độc lập tự chủ đầu tiên của dân tộc. Gạch thời Lý màu sắc đỏ tươi pha vàng, có chữ Lý Gia đệ tam đế Long Thuỵ Thái Bình tứ niên tạo (nghĩa là gạch được chế tạo đời vua Lý thứ 3-vua Lý Thánh Tông) . Gạch thời Trần chất liệu màu đỏ, in ở rìa cạnh hàng chữ Vĩnh Ninh trường (địa điểm sản xuất gạch). Gạch thời Lê chủ yếu là loại gạch vồ, viên gạch lớn nhất thuộc thời Lê sơ có ghi hàng chữ Thu Vật huyện, Thu Vật dương (tên một địa danh cổ ở khu vực Yên Bái). Những viên gạch có in, khắc chữ này ngoài việc tự nói lên niên đại của kiến trúc , còn phản ánh nhiều khía cạnh khác của lịch sử Việt Nam qua các thời như các địa danh cổ, cách tổ chức quân đội của từng thời kỳ...
Sưu tập các di vật trang trí kiến trúc cũng thể hiện rất rõ tư duy thẩm mỹ và tư duy kiến trúc của từng thời kỳ lịch sử. Thời Đại La một số đầu tượng linh vật được trang trí trên các đầu ngói ống, diềm ngói gạch vuông lát nền; thời Đinh Lê gạch lát trang trí hoa sen, ngói bò úp nóc gắn tượng “uyên ương” hình khối thon thả, chắc chắn là phổ cập; thời Lý bùng phát mạnh mẽ việc trang trí kiến trúc nên tượng đầu rồng, đầu chim phượng có kích thước lớn được đặt trên hai đầu hồi mái. Ngoài ra, hình lá đề lớn chạm rồng phượng được đặt ở giữa nóc mái và các lá đề lệch kích thước nhỏ hơn dùng để đặt đối xứng hai bên lá đề lớn...
Bên cạnh bộ sưu tập gạch và di vật trang trí kiến trúc, sưu tập di vật kim loại và di tích mộ táng đã tạo ra sự đa dạng về sắc thái cho khu trưng bày. Đồng thời chính những di vật , di tích này góp phần giúp các chuyên gia nghiên cứu, các nhà khảo cổ học có cơ sở để tìm hiểu toàn diện hơn lịch sử kinh đô Thăng Long.
Bình luận (0)