Đừng nhìn vào số tiền phạt

Đúng là kỷ lục vì xưa nay chưa thấy địa phương nào ở nước ta đưa ra mức xử phạt doanh nghiệp vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường ở mức hàng tỉ đồng. Ngay cả vụ Vedan Việt Nam (tỉnh Đồng Nai) từng nổi đình nổi đám về vụ đầu độc sông Thị Vải (phát hiện vào năm 2008) thì mức phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường cũng mới dừng lại ở con số 267,5 triệu đồng.

Mọi so sánh đều khập khiễng nhưng tạm dẫn như thế để thấy nếu chỉ nhìn vào vi phạm liên tục của Công ty Hào Dương rồi nhìn vào đề xuất mức phạt của Sở TN-MT TP HCM thì có vẻ như thế là rất nghiêm.

Nhưng vấn đề chưa hẳn vậy. Bởi sau khi phát hiện Công ty Hào Dương lắp đặt 3 đường ống ngầm, 1 đường ống hở và 4 máy bơm để bơm nước thải, mỡ thải chưa qua xử lý ra môi trường (cuối năm 2013), hồi tháng 8 năm nay, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49 - Bộ Công an) đã đề xuất mức phạt 6,3 tỉ đồng, trong đó có gần 4,4 tỉ đồng là tiền thu lợi bất hợp pháp có được do hành vi xả chui. Tuy nhiên, khi nhận được đề xuất này, Sở TN-MT TP lại cho rằng chỉ nên phạt 1 tỉ đồng vì nhiều lý do. Cho nên, nói cho cân phân, mức đề xuất xử phạt Công ty Hào Dương 6,3 tỉ đồng là xuất phát từ C49 chứ không phải từ Sở TN-MT TP.

Mới là đề xuất, chưa hẳn Công ty Hào Dương rồi sẽ phải chịu mức xử phạt kỷ lục này. Tuy nhiên, ngay từ lâu, dư luận đã biết đến kỷ lục về số lần vi phạm và hứa khắc phục của công ty này vì chỉ sơ tính, Hào Dương đã 11 lần vi phạm được cơ quan chức năng phát hiện, số lần chưa được phát hiện hẳn phải lớn hơn nhiều. Nói như thế để thấy tại sao dư luận bàn tán về kỷ lục vi phạm của công ty này còn sôi nổi hơn nhiều so với kỷ lục về mức đề xuất xử phạt.

Còn nhớ sau rất nhiều lần vi phạm của Công ty Hào Dương được phanh phui, chính Bộ TN-MT từng có văn bản yêu cầu Sở TN-MT TP làm rõ việc vì sao không đưa công ty này vào danh mục cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải xử lý triệt để (?). Hẳn sau đó còn nhiều ẩn số.

Không đưa hay vì sao không đưa Công ty Hào Dương vào danh mục cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng là thẩm quyền của Sở TN-MT TP. Điều quan trọng mà dư luận nhìn thấy rất rõ là với cách xử lý và tham mưu của sở này, Công ty Hào Dương vẫn liên tục vô tư xả thải, lần sau nghiêm trọng hơn lần trước, đầy thách thức. Cho nên, với sai phạm của Công ty Hào Dương, nếu chỉ trông chờ vào kỷ lục về mức đề xuất xử phạt (nếu được phê chuẩn) hẳn cũng sẽ không xử lý được tận gốc vấn đề.