xem thêm
An Giang
Bình Dương
Bình Phước
Bình Thuận
Bình Định
Bạc Liêu
icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

Giữ trong xanh Nhiêu Lộc - Thị Nghè

PHẠM SANH (Chuyên gia giao thông, thực tập sinh quản lý đô thị tại Insa Lyon - Pháp)

L.T.S: Bài viết “Thay đổi tư duy phát triển đô thị” của KTS Ngô Viết Nam Sơn trên Báo Người Lao Động (ngày 15-2) đã nhận được sự hưởng ứng của nhiều người. Các ý kiến tập trung đề xuất giải pháp để giữ cho dòng kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè luôn trong xanh, để công trình có vốn đầu tư hàng trăm triệu USD phát huy hiệu quả.

Phải có tổng chỉ huy

TP nên giao cho một đơn vị có  kinh nghiệm và  tâm huyết quản lý, nếu không, tình trạng xả rác xuống kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè sẽ khó kiểm soát

img
Hằng ngày, rất nhiều người dân tụ tập hai bên bờ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè để hóng mát, câu cá.
Trong số đó có nhiều người vô tư xả rác xuống dòng kênh. Ảnh: AN AN

Quá trình thực hiện dự án vệ sinh môi trường lưu vực Nhiêu Lộc - Thị  Nghè  không phải là thuận buồm xuôi gió. Khó khăn về vốn, khó khăn về giải tỏa bồi thường, thậm chí vấn đề năng lực nhà thầu thi công nước ngoài cũng gây phiền phức không nhỏ. Thế nhưng, với tâm huyết của lãnh đạo TPHCM cùng sự đồng thuận cao của người dân trong khu vực hưởng lợi, đã dẫn đến thành công vượt mong đợi của dự án. Bài học kinh nghiệm này phải được trân trọng ghi nhận và phát huy.

Nặng hành chính, thiếu kiểm tra

Tiếc thay, khi dự án bắt đầu đi vào sử dụng từ tháng 8-2012, đã xuất hiện các hình ảnh không đẹp về một số người thiếu ý thức tiếp tục xả rác trực tiếp xuống kênh. Nếu không chấn chỉnh kịp thời, bao nhiêu kỳ vọng, công sức, tiền của đầu tư vào dự án lại đổ sông đổ biển khi dòng nước kênh trở lại màu đen. TP cũng đã có các biện pháp cụ thể như cho vớt rác (bình quân 10 tấn/ngày), giao chính quyền các địa phương tuyên truyền, nhắc nhở, thậm chí xử phạt hành chính các hành vi thiếu ý thức của một số người dân, kiểm soát việc xả chất rắn trực tiếp từ hệ thống thoát nước của các hộ dân vào kênh...

Tuy nhiên, các biện pháp này chưa có tính khả thi và bền vững cao do nặng tính hành chính, thiếu kiểm tra, thiếu các định chế thực hiện cụ thể trong lúc người dân xả rác trực tiếp xuống kênh đa phần chưa quen lối sống văn minh đô thị, dân trí thấp.

img
Phải mất bao tiền của, công sức mới có dòng kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè thoáng đãng hôm nay,
do đó phải hết sức giữ gìn, làm sạch môi trường, cảnh quan Ảnh: QUỐC THẮNG

Rạch ròi trách nhiệm, quản lý

Khi lập dự  án Nhiêu Lộc - Thị Nghè, chúng ta hình như quên đưa ra các giả định rủi ro về vấn  đề người dân tiếp tục xả rác và tiếp tục thải nước có chất thải rắn trực tiếp xuống kênh. Từ đó thiếu các dự án thành phần về thiết lập và thực hiện các tiêu chuẩn vệ sinh môi trường bền vững, khả thi cho cộng đồng dân cư hưởng lợi trong khu vực. Vấn đề giáo dục, tuyên truyền, thưởng phạt, cả tổ chức thực hiện cũng sẽ được đề cập trong các dự  án thành phần này.

Một nguyên nhân khác thuộc về năng lực điều hành, quản lý dự  án. Tuy kết thúc thực hiện dự án tốt nhưng bàn giao khai thác, quản lý sử dụng lại theo kiểu giao trách nhiệm chung chung cho các địa phương, làm theo thói quen “cha chung không ai khóc”. Theo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, dự án công trình hạ tầng khi làm xong đều phải tiếp tục quản lý, đến khi nào ổn định mới giao lại cho chính quyền địa phương mà cụ thể cũng chính là các ban quản lý dự án khu vực.

Như vậy, trong trường hợp dự án Nhiêu Lộc - Thị  Nghè vẫn còn tiếp tục đầu tư giai đoạn 2, TP nên giao cho một đơn vị có năng lực, kinh nghiệm và  tâm huyết để quản lý (chẳng hạn lực lượng Thanh niên Xung phong). Có quản lý được thì  may ra mới khai thác thêm được các thế mạnh tiềm năng phát sinh của dự án như khai thác không gian, cảnh quan, mặt đất, mặt nước...
 
Trước mắt, nếu chưa hình thành được đơn vị quản lý khai thác, có thể giao trách nhiệm quản lý cho chủ tịch UBND các quận. Tuy nhiên, có 2 việc lưu ý: Phải xử lý thật nghiêm và hiệu quả đối với hành vi xả rác và làm ô nhiễm dòng kênh (theo một số nước, người xả rác phải nhặt rác, bị phạt tiền và giúp xử lý các người xả rác khác); vị chủ tịch quận nào làm không đến nơi đến chốn sẽ bị chủ tịch UBND TP kỷ luật để làm gương. Không để chuyện xả rác kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè giống chuyện giải tỏa lòng lề đường của TP trong nhiều năm qua.

Dự án 20 năm

Dự án vệ sinh môi trường lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè là một dự án khá nổi tiếng của TPHCM với các con số ấn tượng, chi phí đầu tư trên 8.600 tỉ đồng; mục tiêu cụ thể là giải quyết vấn đề vệ sinh môi trường thoát nước cho 7 quận nội thành; khối lượng giải tỏa bồi thường khá lớn (riêng quận 1 đã là 1.540 hộ); thời gian thực hiện dự án giai đoạn 1 nếu kể cả các chuẩn bị ban đầu trên 20 năm.

Đây là một trong các dự án khá thành công của TP kể từ sau ngày giải phóng, biến một dòng kênh ô nhiễm nặng thành một dòng kênh xanh; chỉnh trang các khu vực nhà dân lụp xụp trên kênh thành các tiểu đảo công viên cây xanh và các chung cư tuyệt đẹp; mở thêm 2 con đường Hoàng Sa - Trường Sa uốn lượn ven kênh vừa tô điểm cho dòng kênh vừa giải quyết bài toán kẹt xe cho TP.

Tắc nghẽn vì rác

Từ một dòng kênh ô nhiễm nặng, ken dày rác, qua hơn 10 năm cải tạo, tình trạng ô nhiễm kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đã được khắc phục. Người dân quanh khu vực giờ đây có thể đi bộ, tập thể dục, ngồi hóng mát, thậm chí câu cá. Tuy nhiên, ở nhiều đoạn kênh, hiện rác đã ken dày, bít cả dòng chảy… do một bộ phận người dân thiếu ý thức xả rác bừa bãi, cùng sự lơi lỏng trong quản lý của cơ quan chức năng khiến kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè có nguy cơ trở lại nguyên trạng ô nhiễm.

img
img
img
Một số hình ảnh được phóng viên Báo Người Lao Động ghi lại vào chiều 17-2: Một người đàn ông sau khi ăn uống xong, vô tư vứt các bao ni lông xuống dòng kênh, đoạn qua địa bàn quận 1 (ảnh 1). Kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè nhiều đoạn chảy qua địa bàn quận 3, Tân Bình bị tắc nghẽn do rác ken dày (ảnh 2 và 3).
 
Quốc Thắng
Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo