Làm khó dân

Nếu nghĩ rằng học lái xe số sàn mà nay lái xe số tự động thì phải học lại, như tôi từng nghĩ 20 năm trước, là do “tối dạ”; còn nay là do bày vẽ. Hồi những năm 1990, Chính phủ cấp cho An Giang một xe Mazda số tự động. Tôi đi xe này và sợ không ổn nên hỏi tài xế, cậu ta nói lái dễ hơn số sàn. Nhiều xe khác mà tôi biết cũng vậy, lái xe số sàn được là dĩ nhiên lái số tự động được, cho đến giờ có sao đâu?

Vậy mà nay, Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo và Tổng cục Đường bộ đang “tư duy lại” Thông tư 46/2012 của bộ “Quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe” theo hướng đã học “lái xe số sàn” phải học thêm “lái xe số tự động” (!). Trước đó không lâu, cũng Bộ Giao thông Vận tải đề xuất cho mô tô phân khối lớn chạy chung làn với các loại ô tô trên đường cao tốc 120 km/giờ. Bộ này còn là tác giả thu phí đường qua đầu xe máy và ô tô, làm đường cao tốc “đắt nhất thế giới”...

Không chỉ có mỗi một bộ, ngành mà nhiều lắm. Lợi dụng xã hội hóa giáo dục, các trường đại học thi nhau mọc lên như nấm. Không mở trường được thì liên kết mở lớp đại học, cao đẳng, trung cấp và các loại trình độ khác, miễn là... có thu tiền. Trường y dược chính quy cấp tỉnh, hồi chỉ có ở 3-4 địa phương mà người ta còn ngại về chất lượng, nay thì “anh” nào cũng muốn hoặc đã được phép đào tạo đại học y dược rồi, vì có thu tiền! Kết quả là cử nhân tăng đột biến mà chẳng có đủ việc để làm hoặc không làm được việc do năng lực yếu.

Ngoài loại hình đào tạo do các cơ sở công lập “xã hội hóa” như vừa nói, các loại hình “man mác xã hội hóa” thì rất nhiều, kinh doanh rất ngặt. Lỗi còn do nhà nước bắt các cơ sở trường tư hệ mầm non phải “xin phép lập công ty”. Mà công ty là vì lợi nhuận chứ gì? Có bệnh viện kinh doanh khách sạn - phòng ngủ dưới dạng phòng dịch vụ trên dưới 2 triệu đồng/giường/ngày đêm (24 giờ). Cho dù xã hội hóa cũng không thể chấp nhận ác đến vậy. Ác là vì người ta kinh doanh cái “sợ chết” như các loại hình đào tạo trời ơi hiện nay là kinh doanh cái “sợ dốt” và “sợ thất nghiệp” của người dân.

Ngoài chuyện học và trị bệnh mà người dân nào cũng không thoát, còn chuyện kinh doanh thì doanh nghiệp phải lo nhiều loại phí tăng khi các nguồn thu chạm trần. Hội nhập, cạnh tranh không lại các nước là vì phí nào ở ta cũng cao, nhất là (lãi) phí ngân hàng, phí cầu - đường - cảng và “phí bôi trơn”. Vậy mà đi đóng thuế thì lại mất thời gian nhất thiên hạ, thế mới chết!

Chưa lúc nào người ta làm phước, đi cúng dường, đi cầu vọng nhiều như bây giờ nhưng cái ác cũng chưa khi nào nhiều như bây giờ. Ấy là bởi vì tiền mà ra cả!