Vì sao cố làm?

Gần như tất cả ý kiến ở hội thảo đều phản ứng gay gắt việc tiến hành dự án nói trên vì vi phạm pháp luật. Họ đề nghị hủy bỏ dự án, móc đất đã lấp dưới sông Đồng Nai lên...

Cho tới nay, có ít nhất hơn 200 bài báo phản biện rất gay gắt dự án này. Dù vậy, tỉnh Đồng Nai vẫn cho rằng dự án không có gì sai phạm; đang tìm cách “tháo gỡ” và hy vọng các bộ, ngành trung ương sẽ thẩm tra để làm sáng tỏ các vấn đề đang tranh cãi.

Dư luận rất ngạc nhiên về cách hiểu và bảo vệ môi trường theo kiểu của Đồng Nai. Còn nhớ cách đây mấy năm, khi dự án thủy điện 6, 6A dự định triển khai trên thượng nguồn sông Đồng Nai, nhiều quan chức tỉnh Đồng Nai đã lên tiếng phản đối gay gắt vì cho rằng sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng nguồn nước toàn bộ lưu vực sông Đồng Nai. Quan điểm này được dư luận lúc đó ủng hộ và cho rằng lãnh đạo địa phương biết nhìn xa trông rộng.

Nhưng với dự án lấp sông ngay tại TP Biên Hòa, vì sao Đồng Nai lại đang làm như vậy?  Đặt ra nghi vấn như thế bởi đây là một dự án lấn sông, xây nhà để bán chứ chẳng phải “cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai” như tên gọi mỹ miều của dự án. Hơn nữa, dự án đã được triển khai, nếu không tiếp tục thực hiện thì thiệt hại khôn lường, ai chịu trách nhiệm?

Nếu mục đích của dự án là xây nhà để bán thì cũng bình thường nếu được thực hiện đúng pháp luật. Đằng này, dự án lộ ra nhiều vấn đề thiếu minh bạch. Ví dụ về báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án bị các nhà khoa học phản ứng. Tại hội thảo nói trên, TS Vũ Ngọc Long, Viện trưởng Viện Sinh thái học miền Nam, đã chỉ ra rằng ĐTM của dự án do một viện nghiên cứu tại TP HCM thực hiện rất sơ sài, có phần cóp nhặt từ dự án đầu tư Công viên Vĩnh Hằng trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai - được làm từ năm 2011.

Dự án triển khai từ một ĐTM như vậy thì bị dư luận, các nhà khoa học phản ứng là đương nhiên!

Dự án lấp sông Đồng Nai của Công ty Toàn Thịnh Phát đang tạm dừng thực hiện vì phản ứng của dư luận

Ảnh: MINH KHANH

Quan điểm của các nhà khoa học đã rõ. Vấn đề còn lại là kết quả thẩm tra của đoàn công tác liên ngành. Kết quả này chắc chắn cũng phải dựa vào các luận cứ khoa học, cơ sở pháp lý và nếu như vậy thì dự án phải ngưng triển khai là điều chắc chắn vì vi phạm một số luật liên quan như Luật Bảo vệ môi trường 2004, Luật Tài nguyên nước...

Nếu dự án này ngưng triển khai, thiệt hại về vật chất và tinh thần sẽ rất lớn bởi đơn giản việc lấp sông bất hợp pháp cũng đã lấy đi ít nhiều lòng tin của người dân. Khi đó, dư luận rất muốn biết ai phải chịu trách nhiệm về hậu quả nghiêm trọng của nó.