Những “con sâu” khoác blouse trắng

Không phải đợi đến lúc Công ty Cổ phần VN Pharma thừa nhận chi cho các bác sĩ 7,5 tỉ đồng để tiếp thị thuốc thì mọi thứ mới vỡ vạc. Thật ra, đã từ rất lâu, chuyện các công ty dược tìm đến bệnh viện, "chăm sóc" các bác sĩ để mong thiết lập cầu nối và "bôi trơn" đường đi của thuốc đã xuất hiện với nhiều kiểu cách. Đó là câu chuyện dài lê thê với biết bao tình huống khóc cười mà có lẽ chỉ ở Việt Nam mới có, theo một dược sĩ người Việt đang công tác ở nước ngoài.

Tiền bạc ẩn trong "đóa hoa hồng có gai" đã đánh sụp nhân cách, phẩm hạnh của bao nhiêu bác sĩ? Không ai có thể biết chính xác được. Những món tiền có mùi vị mật ong đó đã dẫn đến tai ương cho bao nhiêu người bệnh? Cũng sẽ không ai biết. Chỉ biết, trong thực tế đã có những cái chết oan uổng vì thuốc giả, thuốc kém chất lượng; có nhiều gia đình đã phải bán nhà, bán đất để trả tiền thuốc với giá quá cao cho người thân mắc bệnh nan y.

Ghi nhận trên toàn thế giới, mỗi năm có khoảng 1,5 triệu người bị bệnh hoặc tổn thương sức khỏe nghiêm trọng và khoảng 100.000 người tử vong do sử dụng sai thuốc. Ngành y tế nước nhà dường như chưa có được con số thống kê như vậy cho riêng Việt Nam; xem ra nó rất có ý nghĩa và cần được đánh giá, mổ xẻ đúng mức để thấy hết những lỗ hổng hiện nay. Chẳng hạn, thử hỏi, nếu người bệnh ở xứ ta không thể "mua thuốc dễ như mua rau" và bác sĩ ở phòng mạch tư răm rắp không bán thuốc (theo luật định) thì liệu tình trạng kinh doanh dược phẩm có lộn xộn như hiện nay không?

Năm, bảy tỉ đồng được khai ra trong vụ án trên chưa là gì cả nếu chúng ta hiểu tương đối rõ đường đi mà các công ty dược tiếp cận những bác sĩ họ cần.

Tùy vào thương hiệu nổi tiếng khác nhau mà các công ty dược tìm đến bác sĩ theo những cách thức và độ mở hầu bao khác nhau. Đơn giản nhất là họ tung lực lượng trình dược viên đến gặp các bác sĩ thân quen tại các bệnh viện - dù không được phép - để chào mời thuốc kèm theo những "lời nhắn" đầy ẩn ý. Mức độ tiếp cận cao hơn là tổ chức hội thảo giới thiệu thuốc, kết thúc bằng một bữa ăn tại nhà hàng sang trọng nào đó. Nhưng đáng nói nhất là những chuyến du lịch - hội nghị ở nước ngoài dành cho các bác sĩ "con cưng" được họ tài trợ tận răng, từ tiền vé máy bay, lưu trú khách sạn đến tham quan, vui chơi, mua sắm…

Tính ra, mỗi năm các công ty dược chi ra hàng trăm tỉ đồng chỉ để phục vụ "thượng đế" như một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của họ. Vậy ai là những người được hưởng thụ? Tất nhiên, họ phải là bác sĩ có chức quyền và ảnh hưởng nhất định ở các bệnh viện, có thể tiếp tay cho công việc làm ăn của đối tác.

Trong quan hệ giữa các công ty dược và bác sĩ "thân thiết", chẳng có ai cho không ai. Chẳng có thứ gì là miễn phí. Tất cả chi phí xa hoa đó được tính vào giá thuốc, thậm chí là thuốc giả, và cuối cùng đè lên vai người bệnh!

Những "con sâu" khoác áo blouse trắng đang phá hoại và gây mất niềm tin ghê gớm!