Cái đầu mầy!

Tưởng nó chỉ lưu hành trong lời thoại hoặc lời thuyết minh phim Tàu mà thôi, ai ngờ một số nhà biên kịch, người Việt Nam hẳn hoi, cũng xài một cách hoàn toàn vô ý thức cho lời thoại cho nhân vật của mình. Góp phần vào cái tai nạn ngôn ngữ này, một số đạo diễn cũng đã giữ y nguyên mà bắt diễn viên của mình “nhả ngọc phun châu”. Điều đáng báo động là tần số của lối nói “cái đầu mầy” cực kỳ vô duyên này có vẻ như càng ngày càng tăng. Đây là một cách dịch “bí rị” từ 3 tiếng “nẹy cô thầu” [你個 頭] của tiếng Quảng Đông. Trong thứ tiếng này thì “nẹy”

[你] là “mày”, “cô” [個] là “cái” và “thầu” [頭] là “đầu”. Khốn nỗi, đối với dân Quảng Đông thì “nẹy cô thầu” lại không trực chỉ cái đầu của bất cứ ai đối thoại cả.

Trong phương ngữ này của tiếng Tàu, “nẹy cô thầu” [你 個頭] (“cái đầu mầy”) là một lối nói biểu thị thái độ phản đối, thường dùng để phủ định lời nói của người đối thoại. Thí dụ, nhận xét về giọng hát của một ca sĩ, A. nói: “Anh ta hát hay thật đấy!” nhưng B. không tán thành lời khen của A., liền nói: “Hay “cái đầu mầy”! Sao mầy lại khoái nó tới vậy?”. Qua đó, ta có thể hiểu rõ câu “Hay cái đầu mầy!” có hàm nghĩa được “thông dịch” sang tiếng phổ thông (Bắc Kinh) là “Hǎo shén me hǎo” [好 什 么 好], tức là “Tốt (cái) gì mà tốt!”. Rất rõ ràng là lối nói này dùng để phủ định lời nói của người đối thoại khi nó ngược với ý của đương sự.

Tiếng Việt cũng có cách để diễn đạt hàm nghĩa của cấu trúc “nẹy cô thầu” [你 個 頭]. Câu “Hổu nẹy cô thầu” [好 你 個 頭] có thể dịch thành “Tốt cái gì!” hoặc “Tốt (cái) gì mà tốt!” một cách hoàn toàn sát nghĩa. Vậy tại sao lại dịch thành “Cái đầu mầy!” một cách ngớ ngẩn như thế?