Người quê ở phố

Ánh mắt và nụ cười xem ra chẳng ăn khớp với nhau chút nào nên thấy nó cứ rưng rưng khó lòng diễn tả. Người ở quê ra mà, nhất là những lúc trời trở về chiều, lại là những buổi chiều đổ trắng mưa hay khi ai nấy chen chúc trên đường về nhà thì chẳng khỏi chạnh lòng.

Tròn mười lăm tuổi, nó đen nhẻm và nhỏ bé như cậu bé mười ba được gia đình gửi gắm đi làm cho một tiệm bánh mì lớn bậc nhất ở Sài Gòn. Nhiệm vụ của nó mỗi ngày là đứng đón khách vào mua bánh, leo lên các xe buýt hay xe khách để giao bánh. Trong môi trường đó, trông nó càng thêm nhỏ bé hơn. Mỗi lần hỏi gì thì nó chỉ cười trừ, không nói.

Thời gian còn phụ việc ở tiệm bánh mì, tôi cũng bán hàng như nó nên hiểu được sự vất vả và nhọc nhằn của tâm hồn nó. Tâm hồn những đứa xa quê. Hằng ngày đứng ở bến xe và đón khách, dù chỉ là thực khách, vẫn thấy buồn buồn.

Ngày trước, trên những chuyến đi, tôi vẫn thường gặp nhiều lắm những cậu bé như vậy. Khi thì ngồi bên lề đường, khi thì đứng dọc bên các tiệm bánh, mắt trông ngóng những chuyến xe, xa xăm và tồi tội. Bây giờ thì thấy hiểu hơn phần nào một góc đời của những phận người nơi kẻ chợ. Ai cũng có một lý do, một hoàn cảnh và ai cũng khó khăn.

Thường thì đồng tiền lương thiện đâu có dễ kiếm. Ai cũng đổ mồ hôi sôi nước mắt mới có được nên làm bất cứ cái nghề gì mà ra tiền, miễn là lương thiện, đều đáng quý, đáng trân trọng như nhau. Không có gì là hèn kém ở những con người bình thường, những thân phận nhỏ bé từ một góc trời quê nào đó tụ họp về đây tìm kế mưu sinh.

Sài Gòn đón hết thảy những gương mặt mới, dù vui tươi hay nặng nề, dù hèn hay sang. Nhưng người ở quê đến đây bao giờ cũng canh cánh một nỗi nhớ bên lòng. Cho dù già bao nhiêu tuổi, họ vẫn như một đứa trẻ mồ côi mồ cút giữa phố thị xênh xang…