Phóng viên: Những ngày qua, ca khúc Tổ quốc gọi tên mình đã trở thành bài hát của giới trẻ, xuất hiện trong nhiều chương trình ca nhạc trên sóng truyền hình và là bài hát được truy cập nhiều trên các trang mạng âm nhạc. Là tác giả ca khúc, ông cảm nghĩ gì?
- Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn: Cuối năm 2011, trước tình hình biển đảo nóng bỏng, khi lên mạng, tôi bắt gặp bài thơ Tổ quốc gọi tên của nhà thơ Nguyễn Phan Quế Mai, cảm xúc đồng điệu đã giúp tôi viết ngay ca khúc trong vòng 1 giờ. Tôi gửi thư xin phép tác giả bài thơ được thay đổi một số ca từ và tính toán về khúc thức âm nhạc. Bài thơ có độ nén cao nên dù thất hẹn nhiều lần chưa đến với Trường Sa, tôi vẫn có được những xúc cảm tuôn trào.
Khi bài hát được viết xong, tôi đưa cho nhạc sĩ Trần Long Ẩn và một số nhạc sĩ khác nghe trước, họ đánh giá cao. Rồi khi bài hát phổ biến, qua nhiều ca sĩ, không ngờ sự tiếp nhận của công chúng khá lớn, theo thống kê với hàng triệu lượt nghe. Tôi hạnh phúc vô cùng.
Hiện tại, 2 nhạc viện là Hà Nội và TP HCM xin phép tác giả để đưa vào giảng dạy ở khoa thanh nhạc trong nhà trường vì họ cho rằng đây là nhạc chính thống có cấu trúc rất chặt về mặt học thuật.
Ông cảm nhận được ý nghĩa gì từ bài thơ Tổ quốc gọi tên để cho ra đời một ca khúc được đông đảo người yêu nhạc đón nhận?
- Có thể nói ca khúc Tổ quốc gọi tên mình trước hết ra đời bằng cảm xúc của trái tim sau khi bắt gặp bài thơ Tổ quốc gọi tên, đây chắc rằng có sự đồng điệu giữa 2 tâm hồn: nhạc sĩ và nhà thơ. Đây cũng là cảm xúc có độ nén rất cao của tôi vì gia đình tôi có bố, mẹ đều đi qua 2 cuộc kháng chiến của dân tộc, từng ở tù tại Côn Đảo, dòng họ tôi nhiều người là liệt sĩ, có những người tới giờ không tìm được hài cốt. Chắc có lẽ những gì tôi viết ra là tiếng gọi thiêng liêng nhất từ trong sâu thẳm của tâm hồn.
Tôi đang nghe Tổ quốc gọi tên mình/Bằng tiếng sóng Trường Sa, Hoàng Sa dội vào ghềnh đá/ Tiếng Tổ quốc vọng về từ biển cả?... lời ca khúc vừa thống thiết đầy cảm xúc vừa hùng tráng. Ông có tin ca khúc đang trở thành lời thôi thúc tinh thần yêu nước trong giới trẻ hiện nay?
- Nếu tính từ khi ca khúc ra đời cuối năm 2011 đến nay thì sức lan tỏa của nó vượt ngoài sức tưởng tượng của tôi. Từ trên các trang mạng âm nhạc, trong các hội diễn ca nhạc chuyên và không chuyên đến các chương trình trên sóng các đài phát thanh, truyền hình trong cả nước… đều sử dụng bài hát này, nhất là sinh viên.
Đặc biệt gần đây, tình cờ tôi gặp lại người bạn, một sĩ quan của trường lục quân, anh cho biết trong chuyến công tác tại Pháp vừa qua, một giáo sư - học giả người Pháp sau khi nghe trên mạng ca khúc Tổ quốc gọi tên mình đã nói rằng rất xúc động, bài hát như một lời hiệu triệu của dân tộc Việt Nam, đặc biệt là đối với giới trẻ.
Cảm xúc của ông lúc này như thế nào khi ca khúc của mình đang trở thành tâm điểm?
- Tôi có nhiều dấu ấn, kỷ niệm về ca khúc này. Mỗi năm, Thành ủy TP HCM tổ chức cho văn nghệ sĩ ra thăm Trường Sa. Hầu như các chuyến đi này, ca khúc Tổ quốc gọi tên mình đều vang lên, có đêm NSƯT Tạ Minh Tâm đang hát, nhạc sĩ Thế Hiển điện về đất liền cho tôi lúc nửa đêm nói rằng ai cũng xúc động, anh chuyển điện thoại cho tôi nghe giọng của chiến sĩ hải quân đảo Song Tử Tây bật khóc và mong một ngày được gặp nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn tại Trường Sa.
Ca khúc Tổ quốc gọi tên mình đã có nhiều ca sĩ thể hiện nhưng ông thích nhất ca sĩ nào?
- Rất vui là ca khúc này được nhiều ca sĩ nổi tiếng trong làng âm nhạc Việt Nam thể hiện như: NSND Quang Thọ, NSƯT Tạ Minh Tâm, NSƯT Thanh Thúy, NSƯT Quốc Hưng, Trọng Tấn, Huỳnh Lợi, Đan Trường… Gần đây nhất, Nhà Văn hóa Thanh niên đã tổ chức thu âm cho 200 văn nghệ sĩ nổi tiếng ở các lĩnh vực thực hiện đĩa DVD về Biển đảo Tổ quốc gọi tên mình. Hầu hết các ca sĩ hát thành công đều dựa trên bản phối hòa âm phối khí mà khán giả đã nghe, có thể nói đây là bản phối rất chuẩn với đầy đủ cảm xúc thể hiện những tình cảm mà tác giả đã gửi gắm.
Thành công này có cho ông cảm hứng để viết nên những ca khúc khác?
- Cảm xúc âm nhạc luôn tuôn chảy trong lòng tôi, đã có nhiều ca khúc do tôi sáng tác ít nhiều để lại cảm xúc trong lòng công chúng. Năm qua, tôi cũng đã thành công với tác phẩm Biển nghiêng, được giới chuyên môn đánh giá cao và chuẩn bị tung ra thị trường.
Rất ít khi thấy ông sáng tác ca khúc, có phải công việc ở Trung tâm Bảo vệ tác quyền âm nhạc Việt Nam khiến ông không còn thời gian hay nhiều cảm hứng cho công việc sáng tác?
- Hình như số phận đã đẩy đưa tôi gánh thêm công việc ở Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam để lo cơm áo cho các tác giả. Tới giờ này, tôi nghiệm ra rằng nghề này đậm chất nhân văn mà tôi phải dấn thân. Ngoài giờ làm việc ở cơ quan, hằng đêm sau khi về nhà, những lúc cảm xúc tuôn trào, tôi đều ngồi bên cây đàn piano để ghi lại vì sợ mất đi, sau đó có thời gian sẽ hoàn thiện dần tới khi có được tác phẩm hoàn chỉnh.
Thực tế, những ca khúc như Tổ quốc gọi tên mình rất hiếm hiện nay, thậm chí không có nhiều nhạc sĩ quan tâm sáng tác. Ông có ý định viết thêm?
- Đó là điều chắc chắn tôi sẽ viết để trả nghĩa cuộc đời này, với tôi chất men gia đình, bạn bè, quê hương đất nước sẽ mãi là đề tài âm nhạc theo tôi đến cuối cuộc đời.
Bài hát được nhiều giải thưởng
Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn (SN 1965) hiện là hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, tốt nghiệp Đại học Âm nhạc chuyên ngành sáng tác và cao học âm nhạc chuyên ngành lý luận - phê bình tại Nhạc viện TP HCM. Hiện nay, ông là Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ Văn phòng Đại diện Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phía Nam kiêm Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam Chi nhánh phía Nam. Ông có những đóng góp tích cực trong hoạt động âm nhạc trên nhiều lĩnh vực: sáng tác ca khúc, khí nhạc, biên tập ấn phẩm âm nhạc để xuất bản, dàn dựng, hòa âm phối khí cho một số chương trình ca nhạc, đoàn ca nhạc tham dự các liên hoan, hội diễn chuyên nghiệp, đặc biệt hoạt động tích cực trong lĩnh vực bảo vệ quyền tác giả âm nhạc.
Tác phẩm Tổ quốc gọi tên mình của ông được trao giải A của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Giải A Hội Âm nhạc TP HCM, Giải Văn học nghệ thuật lần thứ nhất (5 năm một lần) của UBND TP HCM…
và quét mã QR
Bình luận (0)