Vì sao Ly Hoàng Ly từ chối tặng thưởng của Hội Nhà văn?

Nhà văn Nguyễn Trí Huân, Chủ tịch Hội đồng Chung khảo:

Nhận hay không là quyền của mỗi người

Xét giải hằng năm là công việc của Hội Nhà văn VN. Chúng tôi xét và trao giải theo những tiêu chí đánh giá riêng của mình, còn việc có nhận giải hay không, có bằng lòng hay không lại tùy thuộc vào quan điểm của từng tác giả.

Nhưng nói chung là chúng tôi rất lấy làm tiếc vì Ly Hoàng Ly đã từ chối tặng thưởng mà hội dành cho cô.

Nhà văn Hồ Anh Thái cũng đã có lần từ chối giải thưởng mà hội trao cho anh ấy.

Thú thật, chúng tôi cũng chẳng biết làm thế nào để chuyện từ chối giải thưởng này không xảy ra. Tôi đã nói rồi, nhận hay không là quyền của mỗi người, chúng tôi không quyết được việc đó.

H.L.Anh ghi

Nhà thơ Chim Trắng (Ủy viên Hội đồng Thơ):

Ly từ chối là việc nên làm

Ly Hoàng Ly không nhận tặng thưởng vì “không thấy được sự nghiêm túc trong việc xét giải” là việc nên làm. Khi lập các hội đồng chuyên môn xét giải thì các thành viên phải có mặt để bảo vệ quan điểm của mình trước một tác phẩm đưa ra xét giải, như vậy mới dân chủ. Hội đồng thơ hiện có 11 người, trong khi đó miền Nam có 3 người là tôi, Thanh Thảo và Lê Chí.

Ấy vậy mà khi xét giải lại không mời chúng tôi tham gia vì lý do... không có tiền. Ba ủy viên hội đồng thơ chúng tôi phải bỏ phiếu bằng... miệng qua điện thoại. Năm 2001, nếu tôi không ra Hà Nội thì tập thơ Cõi lạ của Thu Nguyệt đã không có giải thưởng mà bị loại ngay vòng sơ khảo. Tôi đọc báo thấy Cánh đồng bất tận của Nguyễn Ngọc Tư nhận giải là vì “hiện tượng xuất bản”.

Trong quy chế làm gì có giải hiện tượng xuất bản, nếu có giải này thì cũng nên trao cho Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu. Trao giải vì những lý do như vậy là không tôn trọng độc giả. Tôi đã nói thẳng tôi không bỏ phiếu cho Thương lượng với thời gian của Hữu Thỉnh. Vì tôi thương anh Thỉnh, anh đang làm chủ tịch hội, lại 3 lần nhận giải trong và ngoài nước rồi, “vừa đá bóng vừa thổi còi” là người ta dị nghị không hay. Giải thưởng lần này chẳng những không minh bạch mà còn không dân chủ.

Nhà thơ Thanh Thảo (Phó Chủ tịch Hội đồng Thơ):

Tôi tán thành hành động của Ly

Việc nhà thơ trẻ Ly Hoàng Ly viết thư xin từ chối tặng thưởng vì lý do: giải thưởng Hội Nhà văn năm nay có gì đó không rõ ràng minh bạch, tóm lại là bất ổn, theo tôi, là việc của cá nhân nhà thơ, nhưng tôi tán thành.

Có thể, Ly Hoàng Ly đã biết, và tôi cũng biết (dù qua con đường không chính thức, mặc dù tôi đang là phó chủ tịch Hội đồng Thơ) là ở Hội đồng Thơ thì số phiếu bỏ cho tập thơ Lô Lô của Ly cao hơn phiếu bỏ cho tập thơ Thương lượng với thời gian của nhà thơ Hữu Thỉnh.

Chính tôi và nhà thơ Chim Trắng, khi được nhà thơ Nguyễn Đức Mậu yêu cầu bỏ phiếu qua...điện thoại, đã nói thẳng quan điểm của chúng tôi: không bỏ phiếu cho tập thơ Hữu Thỉnh chính vì thương quý bạn mình, không muốn anh Thỉnh phải rơi vào hoàn cảnh khó xử, khó ăn khó nói nếu anh lại được giải thưởng lần nữa (có người gọi là “hattrick-giải thưởng”). Tiếc thay, việc đó đã xảy ra.

T.H.N ghi