Bướu cổ

- BS Nguyễn Đình Sang (Chuyên khoa bác sĩ gia đình, TT y tế quận I): Tuyến giáp là một tuyến nội tiết của cơ thể nằm ở vùng trước cổ .Tuyến giáp có vai trò quan trọng trong việc điều hoà năng lượng của cơ thể, ảnh hưởng đến các hoạt động của các cơ quan như tim mạch, thần kinh, nội tiết, trí óc, chuyển hoá thức ăn.

Tuyến giáp tiết ra các nội tiết tố như:

- T3, T4: có tác dụng điều hoà chuyển hoá . Nó có vai trò rất quan trọng đối với trẻ em vì các nội tiết tố này giúp cho sự phát triển bình thường của tinh thần và thể chất.

- Calcitonin: giúp điều hoà lượng calci trong cơ thể.

Người ta nói bị bướu cổ tức là nói về bệnh lý của tuyến giáp.

Các bệnh thường gặp của tuyến giáp gồm có:

1. Bướu giáp đơn thuần (còn gọi là bướu lành): là bệnh thường gặp nhất của tuyến giáp, chiếm 80% các trường hợp bệnh của tuyến giáp. Nguyên nhân thường là do bệnh nhân ăn uống thiếu chất Iode.

Bướu giáp đơn thuần thường thấy dưới 2 dạng là bướu giáp lan toả (hay phì đại tuyến giáp hoặc phình giáp) và bướu giáp nhân.

2. Cường giáp: là sự tăng sản xuất nội tiết tố thyroxine của tuyến giáp, thường gặp nhất là bệnh Basedow là một bệnh tự miễn dịch. Bệnh này chiếm khoảng 1% dân số và thường gặp ở lứa tuổi từ 20 – 45.

Triệu chứng của hội chứng cường giáp là: hồi hộp, nóng nảy, gầy ốm dù ăn nhiều và ngon, run tay, thân nhiệt tăng, mắt lồi do phù nề các mô quanh nhãn cầu, tim nhanh. Tuyến giáp có thể to.

3. Ung thư tuyến giáp : hiếm gặp hơn, chiếm khoảng 1% các loại ung thư. Phần lớn ung thư tuyến giáp không tìm ra nguyên nhân. Đặc biệt người ta nhận thấy ung thư tuyến giáp thường do sự tiếp xúc với tia phóng xạ. Đây là loại ung thư có khả năng chữa lành bệnh rất cao, cao nhất trong các loại ung thư.

Triệu thường gặp là một khối u chắc, không đều, đơn độc ở cổ, không đau, thường dính vào các mô xung quanh ở cổ. Ở giai đoạn trễ, bệnh nhân bị khàn tiếng hay mất luôn tiếng do chèn ép hầu. Ung thư có thể di căn ở giai đoạn sớm ra các hạch vùng cổ.

4. Nhược giáp: do tuyến giáp hoạt động kém dẫn đến giảm sản xuất nội tiết tố của tuyến giáp.

Nguyên nhân:

- Do bệnh tự miễn: cơ thể tạo ra kháng thể chống lại tuyến giáp. Điển hình là bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto.

- Do phẫu thuật cắt bỏ một phần tuyến giáp nên gây nhược giáp.

- Do điều trị cường giáp bằng Iode đồng vị phóng xạ.

Bạn bị bướu giáp đơn thuần thể bướu giáp nhân đã 8 năm, các mô xung quanh nhân đã bị xơ hoá nên điều trị bằng thuốc có lẽ sẽ không đáp ứng. Vả lại khối u đã khá to có thể gây chèn ép khó thở và không thẩm mỹ cho lắm. Vì vậy bướu giáp của bạn có thể phải mổ.

Ngoài phương pháp phẫu thuật, người ta còn áp dụng phương pháp điều trị bướu giáp không cần mổ bằng cách dùng Iode đồng vị phóng xạ (Iode 131). Người ta thấy Iode phóng xạ có ái lực đặc biệt với tuyến giáp, nó tập trung nhiều ở các mô của tuyến giáp, nhất là các mô ác tính và phá huỷ các mô này.

Phương pháp này dùng để điều trị cường giáp, ung thư giáp và cho kết quả khả quan tương đương phương pháp phẫu thuật.

Các bạn có thể đến khám và điều trị tại khoa nội tiết BV Chợ rẫy để được khám, tư vấn và điều trị cụ thể hơn.