Dễ định danh nhưng khó trị!

Không chỉ các phòng, ban của Sở Y tế TP Hà Nội mà như lời của bà Nguyễn Thị Nhiên, Phó Giám đốc BV Đa khoa Hoài Đức, ban giám đốc BV cũng không biết gì về việc làm của Khoa Xét nghiệm cho đến khi có tố cáo. Nếu đúng như vậy thì ít nhất là từ tháng 7-2012 đến tháng 5-2013, ngành y tế TP Hà Nội đã mất khả năng kiểm soát hoạt động chuyên môn đối với Khoa Xét nghiệm của BV Đa khoa Hoài Đức. Nói đúng hơn là tự đánh mất quyền kiểm soát.

Các sai phạm ở BV Đa khoa Hoài Đức xảy ra tại Khoa Xét nghiệm, nơi mà lực lượng cán bộ được chia thành 2 bộ phận: nội trú (gồm các cán bộ chính quy phụ trách máy móc do nhà nước đầu tư nhưng chủ yếu ngồi chơi vì không có việc làm) và ngoại trú (do chính trưởng khoa nắm và làm việc với 4 nhân viên hợp đồng cùng 1 y tá chưa hết tập sự, máy móc thì do tư nhân cho "mượn" nhưng làm hơn 97% công việc của khoa).

Hoạt động xã hội hóa (XHH) được đẩy nhanh trong lĩnh vực y tế đã góp phần đáng kể vào công tác khám chữa bệnh. Những lợi ích của XHH là không thể phủ nhận nhưng ở mảng y tế công, cùng với việc có thêm nhiều trang thiết bị hiện đại, đắt tiền thì cũng nảy sinh tình trạng các BV tăng cường chỉ định khai thác trang thiết bị và sử dụng các dịch vụ kỹ thuật một cách thái quá, bất hợp lý để thu hồi vốn nhanh.

Đấy chỉ là một phần nhỏ của những biến tướng khi ngành y tế thực hiện XHH. Những biến tướng như thế chỉ có thể phát sinh khi công tác quản lý có vấn đề, mất khả năng kiểm soát.

Mất khả năng kiểm soát hay cố tình tự đánh mất quyền kiểm soát trong những trường hợp như đã xảy ra với BV Đa khoa Hoài Đức thì chỉ ngành y tế mới tự trả lời được. Cho nên, nếu chỉ chờ cơ quan điều tra khẳng định ai đã vi phạm pháp luật mà chính ngành y tế không mổ xẻ được nguyên nhân vì sao mất khả năng kiểm soát thì những vụ "nhân bản" tương tự sẽ vẫn còn như thứ dịch bệnh dễ định danh nhưng khó điều trị.