Nghĩa vụ thiêng liêng

Đó là ngày 5-3-1979, là ngày “giặc Bắc giặc Nam máu tràn biên giới” (thơ Tố Hữu) và đó cũng là lệnh tổng động viên duy nhất cho tới nay được ban hành.

Vài tháng sau đó, các đơn vị ở chiến trường nhận thêm nhiều tân binh. Chỉ sau vài tháng, họ đã thành những quân nhân tinh nhuệ, góp phần rất lớn cho chiến thắng trọn vẹn ở cả 2 mặt trận phía Tây Nam và phía Bắc, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc.  Thành công đó nhờ chiến lược quốc phòng toàn dân, nhờ chúng ta luôn cảnh giác với kẻ thù, nhờ tình yêu nước nồng nàn của nhân dân đã sinh ra một lực lượng vũ trang tinh nhuệ và thiện chiến.

Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) được ban hành năm 1981 sau khi đất nước thống nhất đã cụ thể hóa quyền và trách nhiệm thi hành nghĩa vụ thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc của công dân. Từ đó đến nay, đã có nhiều thế hệ lên đường nhập ngũ, trưởng thành và cũng đã có hàng vạn công dân ưu tú hy sinh xương máu cho Tổ quốc.

 Để đáp ứng với tình hình mới, Bộ Quốc phòng và Bộ GD-ĐT vừa ban hành Thông tư 13/TTLT-BQP-BGDĐT sửa đổi một số điều của Thông tư 175. Theo đó, thí sinh nam trúng tuyển ĐH, CĐ… nếu có lệnh gọi nhập ngũ trước hoặc sau mà chưa hoàn thành thủ tục nhập học phải chấp hành lệnh gọi nhập ngũ trước. Quy định này làm nhiều học sinh lớp 12 và các phụ huynh băn khoăn. Quy định mới phù hợp với Luật NVQS chứ không mới, chỉ hạn chế đối tượng tạm hoãn NVQS.

Tuy nhiên, phải hiểu rằng Thông tư 13 giải quyết vấn đề rất căn bản: Không chỉ bảo đảm công bằng xã hội trong việc thực hiện Luật NVQS mà còn góp phần nâng cao chất lượng quân nhân mới, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại” trong tình hình mới.

Theo báo cáo của các cơ quan giám sát thuộc Quốc hội, trong những năm qua, nhiều địa phương có số lượng thanh niên được tạm hoãn NVQS lên đến 40%; số công dân đã có việc làm, có trình độ học vấn cao, có chuyên môn kỹ thuật, con em cán bộ, công chức có số lượng nhập ngũ rất thấp. Trong khi đó, con nông dân, người chưa có việc làm có số lượng phải thực hiện NVQS rất cao, chiếm đến hơn 80% và đang có xu hướng tăng lên. Xu hướng này buộc các nhà hoạch định chính sách phải suy nghĩ để bảo đảm công bằng xã hội, vừa bảo đảm việc xây dựng quân đội chính quy hiện đại.

Vấn đề ở đây là công bằng xã hội trong việc thực hiện Thông tư 13 đối với mọi công dân trong độ tuổi NVQS. Đã có những biểu hiện lách luật (Thông tư 175) để trốn tránh NVQS. Với Thông tư 13, cũng dễ nảy sinh những tiêu cực nếu không có một cơ chế giám sát nghiêm túc ngay tại địa phương. Thực hiện NVQS là nghĩa vụ thiêng liêng với Tổ quốc. Các quốc gia khác trên thế giới cũng đều có luật tương tự và đều coi đó là nhiệm vụ, trách nhiệm vẻ vang của công dân.

 Mọi công dân gương mẫu phải chấp hành luật pháp. Với Luật NVQS, công dân phải chấp hành trên hết và trước hết. Nên nhớ rằng quân đội là một trường học lớn, nếu biết rèn luyện, công dân sẽ trưởng thành.