Thừa mà thiếu

Còn các loại gạo do chính người dân miền Tây làm ra, vì không thơm, dẻo bằng, nên không bán chạy ở thị trường nội địa mà chủ yếu để xuất khẩu.

Từ hình ảnh những đoàn xe chở lúa, gạo ùn ùn kéo nhau qua các cửa khẩu để vào ĐBSCL, rất dễ vui lây cho người dân vùng lúa bởi tưởng mãi lực nội địa tăng, nông dân có thêm lợi tức. Thực tế không phải vậy! Người trồng lúa miền Tây đang gặm nhấm bi kịch nhân đôi: Vừa không bán được lúa vừa phải mua lúa “ngoại” để xay xát, bán kiếm lời, xoay xở qua thời khốn khó. Những khoản lợi nhuận cấp thời, thiếu căn cơ này không thể giải quyết được bài toán đầu ra cho hạt gạo đồng bằng.

Đầu năm 2008, gạo xuất khẩu của VN được giá. Trước tình hình đó, nông dân cả nước mở rộng diện tích trồng lúa và giống IR50404 được trồng cấy “thả ga”. Riêng ĐBSCL, diện tích lúa cả năm ước đạt 3,8 triệu ha, tăng 126.000 ha so với năm 2007; sản lượng lúa ước đạt 20,3 triệu tấn, tăng 1,63 triệu tấn so với năm trước. Đến giữa cuối năm 2008, trong cơn khủng hoảng tài chính toàn cầu, nền kinh tế của một số quốc gia nhập khẩu gạo “sổ mũi”, ngay lập tức những nông dân ở các quốc gia xuất khẩu gạo nhiều như VN đổ bệnh. Doanh nghiệp mua nhỏ giọt, thương lái ép giá, nông dân chỉ còn biết ém lúa chờ thời, còn không thì bán đổ bán tháo, chịu lỗ nặng. Trách nhiệm của việc thiếu khả năng dự báo không chỉ riêng người trồng lúa, nhưng gánh thiệt hại nặng nhất đã dồn lên vai họ!

Dự báo hết năm 2008, sản lượng gạo xuất khẩu của VN là 5,3 triệu tấn (năm 2007 hơn 4,5 triệu tấn). Gạo đầy kho mà người trồng lúa vẫn bấp bênh, nên thiếu vui! Cứ mỗi đợt giá lúa, gạo rớt sâu, nông dân liền gặp bế tắc và khi đó, Chính phủ và Bộ Công Thương mới mạnh tay can thiệp để giúp gỡ khó. Nhưng giữa chủ trương, chính sách và thực tế là một khoảng cách khó lấp đầy; cộng với các tác động ngoại quan, đến nay người trồng lúa ĐBSCL vẫn còn loay hoay với chính “nghiệp nông gia” của mình. Vì lẽ đó, trong lúc này, nông dân ĐBSCL nói riêng và cả nước nói chung rất cần thêm những chính sách hỗ trợ thiết thực và thường xuyên để thật sự thoát nghèo và từng bước hiện thực hóa khát vọng làm giàu.