Trêu ngươi

Lần này có vẻ kiên quyết hơn nhưng kết quả, có thể thấy trước, là sẽ bế tắc bởi những lỗ hổng đã nhận thấy từ nhiều năm trước đến nay vẫn chưa vá được. Thế là tiền thuế cứ thế chảy xuyên qua đó, còn ngân sách Nhà nước ta bị bòn rút triền miên.

Thủ thuật chuyển giá của các doanh nghiệp FDI bị nghi trốn thuế không mới, đó là khai giá đầu vào cao (chủ yếu là nguyên liệu nhập khẩu từ công ty mẹ ở nước ngoài), giá bán ra thấp, chi phí sản xuất kinh doanh lại tăng nên lỗ hoặc hòa vốn. Thế mà vẫn tăng đầu tư đều đều! Năm này qua năm khác, bằng chiêu thức ấy, các “đại gia” nước ngoài dễ dàng qua mặt ngành thuế. Như một sự trêu ngươi!

Tại một hội thảo về chống chuyển giá tổ chức mới đây ở Hà Nội, ông Nguyễn Quang Tiến,  Phó Trưởng Ban Cải cách - Tổng cục Thuế, tuyên bố: “Chúng tôi sẽ tập trung thanh tra chuyên ngành nước giải khát..., họ đều báo lỗ cả. Trong trường hợp như vậy, kể cả lỗ thì phải giải trình nguồn tiền ở đâu, ngoài thanh tra, kiểm tra phải bổ sung thêm cơ chế pháp lý như vốn, lỗ liên tục, chuyển vốn ra ngoài nhưng vay của công ty mẹ...”.

Xin thưa, nếu ngành thuế chỉ yêu cầu như vậy thì một doanh nghiệp nhỏ với nghiệp vụ kế toán thông thường cũng giải trình được, thậm chí phù phép sổ sách để qua mặt cán bộ thuế chẳng mấy khó, huống gì với những doanh nghiệp FDI hay tập đoàn đa quốc gia lão luyện. Làm vậy mà có hiệu quả thì ngành thuế đã làm rồi, đâu phải loay hoay suốt 5-7 năm nay!

Trong khi đó, tiếng kêu ca từ cộng đồng doanh nghiệp trong nước về sự vô cảm, tắc trách của các cán bộ thuế vẫn cất lên suốt những năm qua, kể cả trong giai đoạn cam go nhất bởi suy thoái kinh tế. Làm khó doanh nghiệp trong nước nhưng lại buông lỏng quản lý thuế những công ty nước ngoài, chẳng khác nào “mèo tha miếng thịt thì đòi/ hùm tha con lợn thì ngồi làm ngơ”!

Hiện các tổ chức quốc tế đang vào cuộc giúp Việt Nam đào tạo nâng cao năng lực chống chuyển giá cho ngành thuế. Với tình hình này, chỉ tăng năng lực cho cán bộ thuế thì chưa đủ, nhất quyết phải làm sạch và nâng phẩm chất nữa...