Cần cơ chế đặc thù cho đầu tư ra nước ngoài

Nếu so với vốn đầu tư nước ngoài vào VN thì hoạt động đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp VN chỉ bằng 2% (đạt 317 dự án với tổng vốn 2,5 tỉ USD). Trong đó, vốn thực hiện đạt hơn 1 tỉ USD, quy mô vốn đầu tư bình quân đạt 7,8 triệu USD/dự án. Các doanh nghiệp đã từng bước có mặt tại 5 châu lục và bước đầu thâm nhập thị trường Trung Đông (Kuwait, Ả Rập). Các dự án cũng bắt đầu chuyển từ quy mô nhỏ sang quy mô lớn, đầu tư vào những ngành nghề đòi hỏi kỹ thuật, công nghệ cao như dầu khí, sản xuất điện, khách sạn... Với sự nhạy bén trong kinh doanh, nhiều doanh nghiệp VN từ lâu đã mở hướng đầu tư ra nước ngoài để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, tiết kiệm chi phí sản xuất, chi phí vận tải. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện còn nhiều lúng túng, chủ yếu do khuôn khổ chính sách còn hạn chế. Hiện nay, các văn bản pháp lý về đầu tư ra nước ngoài mới dừng lại ở cấp nghị định của Chính phủ nên hiệu lực pháp lý chưa cao. Thứ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư, ông Cao Viết Sinh, cho biết mới đây, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch – Đầu tư phối hợp các bộ ngành liên quan để xây dựng cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích đầu tư ra nước ngoài với quan điểm rất mới: VN không chỉ tiếp nhận đầu tư mà còn thúc đẩy đầu tư ra nước ngoài để giúp doanh nghiệp trưởng thành hơn, chủ động hội nhập quốc tế và tìm kiếm lợi nhuận. Đây chính là “chiếc bánh thứ hai” cho nền kinh tế.

Vấn đề các doanh nghiệp quan tâm hiện nay là cần có một cơ chế đặc thù cho hoạt động đầu tư ra nước ngoài, nhất là ở hình thức đầu tư gián tiếp và các dự án đặc thù. Theo phản ánh của đại diện Công ty Cổ phần Điện Việt – Lào, doanh nghiệp này đang triển khai đồng loạt nhiều dự án thủy điện tại Lào để đạt mục tiêu đến năm 2020, VN sẽ nhập khẩu 5.000 MW công suất từ Lào hòa vào lưới điện quốc gia. Tuy nhiên, việc đàm phán giá điện với Tập đoàn Điện lực VN đang kéo dài, chờ Bộ Công Thương cho ý kiến. Việc này ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ cấp phép đầu tư của nước bạn.