Sông Đà đoạn chảy qua Vạn Yên (Sơn La) - Ảnh: GIA TIẾN

Dòng sông đúng kiểu "độc lạ", bởi Chúng thủy giai đông tẩu. Đà giang độc bắc lưu(Sông nào cũng chảy theo hướng đông, chỉ có sông Đà chảy theo hướng bắc).

Sông Đà chạy dài theo hướng tây bắc - đông nam, qua các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Phú Thọ. Nhóm chúng tôi chỉ chạm đến một phần nhỏ trong hành trình miệt mài "độc bắc lưu" của dòng sông huyền thoại.

Trẻ nhỏ vui chơi bên dòng sông Đà - Ảnh: NGUYỄN A SAY

Trong chuyến đi cuối năm ngoái, sông Đà không nằm trong lịch trình của cả nhóm. Chủ định của nhóm là muốn từ Mộc Châu lên thẳng Tà Xùa săn mây . Vô tình chúng tôi lại làm chuyến đi dọc sông Đà, từ mạn Mộc Châu qua phà Vạn Yên rồi chạy lên Phù Yên qua Bắc Yên.

Đi xe đò từ Mộc Châu lên Phù Yên đường xấu kinh khủng, cộng với việc nhóm đi Ngũ Động (Mộc Châu) về trễ, chưa kịp ăn trưa, ngồi xe lắc lư, bụng đói cồn cào, người chỉ chực gục xuống, không hơi sức đâu mà ngắm nhìn cảnh sắc hai bên đường.

Dòng Đà giang xanh và trong vắt - Ảnh: NGUYỄN A SAY

Gần đến phà Vạn Yên, xe báo nghỉ dừng chân, chúng tôi mới ngẩng đầu lên và thấy cảnh đẹp thần tiên, mặt sông lấp lánh, núi non trùng điệp. Tôi chợt nhớ đến Nguyễn Tuân. Nếu nói về cảm xúc ban đầu gặp gỡ, phải nói cụ Nguyễn Tuân quá đỉnh, đúng kiểu bắt trọn khoảnh khắc.

Trong Người lái đò sông Đà, ông viết: "Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kỳ mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng. Đi rừng dài ngày rồi lại bắt ra Sông Đà, đúng thế, nó đằm đằm ấm ấm như gặp lại cố nhân".

Chiều rơi trên sông Đà - Ảnh: GIA TIẾN

Đúng, chính xác là cảm giác đó, như gặp lại cố nhân. Vỡ òa và cuồng nhiệt.

Và tôi hết mệt, vội vã phóng xuống xe, chạy ra hai bên bờ nhìn ngắm cho thỏa thuê, uống cho trọn vẻ đẹp của dòng sông vào người.

Sông Đà nhìn như biển bởi gợn sóng liên hồi, nước sông xanh và những dãy núi đá kéo dài. Lấy điện thoại chụp vài tấm, nhưng thật sự, chỉ có sử dụng camera bằng chính đôi mắt của mình mới thâu tóm hết được vẻ đẹp vừa nên thơ, vừa hùng vĩ của sông Đà. Còn muốn tả lại thì chỉ có văn của cụ Nguyễn Tuân mới may ra.

Tôi cũng chụp vài tấm gọi là hình minh họa. Dòng sông trải dài trước mắt, xanh mướt hòa với những dãy núi nhấp nhô phía xa hiện lên một khung hình đắt giá. Ngồi ở phà Vạn Yên rồi ngắm núi, ngắm sông, rồi xem trẻ con chạy nhảy ven bờ mà lòng khoáng đạt lạ.

Dòng sông trải dài trước mắt, xanh mướt hòa với những dãy núi nhấp nhô phía xa hiện lên một khung hình đắt giá - Ảnh: NGUYỄN A SAY

Đi tiếp theo hướng qua phà Vạn Yên lên Phù Yên (Sơn La) vào giờ chiều sẽ gặp buổi họp chợ của người dân. Đơn giản chỉ là mớ cá lưới được ở dòng sông chảy phía sau nhà, hay từng tảng rêu được cuộn tròn khéo léo như miếng bánh xếp chồng. Mùi bắp nướng thơm lừng, mùi của không khí vùng cao mát lạnh quyện lại tạo nên hành trình khó quên.

Dò tìm khắp các tour du lịch, tôi vẫn không thấy đơn vị dịch vụ nào giới thiệu dòng sông Đà đúng như tiềm năng của nó. Lần sau, nếu có dịp đến với núi rừng Tây Bắc, tôi vẫn muốn được đến với sông Đà, được làm chuyến tự do phóng xe máy dọc sông Đà, để thấy thiên nhiên hùng vĩ, để dừng lại ngó nghiêng và cảm nhận, sức khỏe và tự do tự tại thiệt đáng quý biết bao.