Phác thảo diện mạo thị trường lao động tại TP HCM và các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai cho thấy cơ hội việc làm đối với lao động lớn tuổi, đặc biệt là lao động nữ ngày càng hẹp. Theo nhận định của các chuyên gia lao động, tình trạng DN tìm cách sa thải lao động lớn tuổi sẽ diễn ra trên diện rộng.
Bảng thông báo tuyển dụng lao động của một doanh nghiệp tại tỉnh Đồng Nai. Độ tuổi tuyển dụng chỉ từ 18 đến 35 tuổi
Tại cuộc họp báo mới đây, BHXH Việt Nam đã đưa ra con số thống kê đáng suy gẫm, đó là trung bình mỗi năm, cả nước có khoảng 700.000 người lao động (NLĐ) hưởng trợ cấp thôi việc 1 lần. Đặc biệt, riêng 5 tháng đầu năm 2018, BHXH đã giải quyết cho gần 300.000 người hưởng trợ cấp thôi việc một lần. Liên quan đến thực trạng này, một khảo sát của Viện Công nhân – Công đoàn, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng cho thấy, trong số hồ sơ hơn 10.000 người thôi việc, có trên 90% người trên 35 tuổi nhận trợ cấp thôi việc 1 lần.
Theo ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng Ban Quan hệ Lao động Tổng LĐLĐ Việt Nam, lao động nghỉ việc chủ yếu làm việc trong các DN thâm dụng lao động, tập trung vào lĩnh vực sản xuất da giày, dệt may, thủy sản. Lý do nghỉ việc rất nhiều song chủ yếu do sức ép năng suất, định mức lao động cao, cường độ lao động căng thẳng, sức khỏe giảm sút... trong khi thu nhập bấp bênh, không thể đảm bảo cuộc sống cho gia đình và chăm sóc con cái. Ở các vùng kinh tế trọng điểm, DN tìm mọi cách khác nhau để chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) với NLĐ lớn tuổi như: Chấm dứt HĐLĐ trước thời hạn; giao kết nhiều HĐLĐ ngắn hạn và chấm dứt khi hết hạn; tạo cớ hoặc sắp xếp lại sản xuất để chấm dứt HĐLĐ, sa thải...
Trường hợp chị Trần Thị Kim Đậm - 39 tuổi, quê Tiền Giang- là một ví dụ về tình trạng việc làm bấp bênh của lao động trung niên. Chị Đậm là công nhân một DN chuyên gia công da giày tại TP HCM, có thâm niên làm việc gần 25 năm. Cách đây 2 tháng, do gia đình có việc riêng nên chị xin nghỉ việc. Sau thời gian nghỉ, chị chạy vạy khắp nơi để xin việc nhưng không có kết quả chỉ vì lý do đã lớn tuổi (37). Thất vọng, chị Đậm bỏ về quê để kiếm kế mưu sinh. Số tiền trợ cấp một lần chị lãnh sau khi thôi việc cứ hao hụt dần.
Lao động lớn tuổi tại một doanh nghiệp ở Đồng Nai Ảnh: Báo Lao Động
Thực tế, sa thải NLĐ lớn tuổi là cách tốt nhất để DN giảm chi phí trả lương, trích nộp bảo hiểm. Theo ông Nguyễn Lê Văn, Phó giám đốc công ty giày da có hơn 10.000 lao động tại tỉnh Bình Dương, việc thải loại lao động lớn tuổi là cách hành xử thiếu trách nhiệm của người sử dụng lao động. "Cống hiến cả tuổi xuân cho DN, họ mới chính là đối tượng cần được đối xử công bằng, chứ không thể bị vắt chanh bỏ vỏ một cách phũ phàng như vậy"- ông Văn bày tỏ.
Đại diện Thanh tra Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) thẳng thắn thừa nhận, tình trạng DN lợi dụng một số quy định của luật pháp trong việc ký hợp đồng theo thời hạn xác định (12 tháng, 36 tháng) để "né" lao động tuổi trên 35 vẫn diễn ra. Theo các chuyên gia về quan hệ lao động, bị vắt kiệt sức lao động trong một thời gian dài, chắc chắn sức khỏe NLĐ sẽ suy giảm, không thể đảm bảo cường độ làm việc và nguy cơ mất việc sẽ hiển hiện rõ.
Để giải quyết vấn căn cơ vấn đề này, theo các chuyên gia quan hệ lao động, Bộ Luật Lao động cần nghiên cứu, quy định số giờ làm thêm phù hợp để bảo vệ NLĐ, giúp họ có sức khỏe làm việc sau lứa tuổi 35-40; đồng thời hoàn thiện các biện pháp chế tài DN cố tình đẩy NLĐ ra đường
và quét mã QR
Bình luận (0)