Không thích học nghề

Tại hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn tổ chức mới đây, UBND TP HCM cho biết hiện nay, 5 huyện và 43 phường thuộc 7 quận vùng ven của thành phố có hơn 1,1 triệu lao động nông thôn. Tuy nhiên, trong 3 năm qua, TP HCM chỉ mới đào tạo nghề được 44.920 người. "Kết quả đào tạo nghề như vậy là quá thấp, chưa đạt yêu cầu đề ra" - ông Hứa Ngọc Thuận, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, nhận xét.

Lao động huyện Nhà Bè tham gia lớp dạy nghề trồng cây cảnh

Hiệu quả thấp

Báo cáo của UBND TP HCM cho rằng những bất cập trong quy hoạch đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất dạy nghề và phân loại đối tượng học nghề chưa phù hợp là nguyên nhân khiến hiệu quả của đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn còn thấp. Thực tế ở nhiều địa phương, phần đông người dân chưa tiếp cận đề án hoặc có tiếp cận nhưng không hiệu quả.

Sau khi bị thu hồi đất xây dựng KCN, gia đình anh Nguyễn Văn Hùng (xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn) có ý định mở tiệm sửa chữa điện tử để kiếm sống. Anh được UBND xã giới thiệu đến Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Hóc Môn học nghề. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành khóa học, anh vẫn không thể sửa được các thiết bị đang thịnh hành. "Do chỉ được thực hành với các thiết bị cũ, lạc hậu nên tôi và nhiều học viên đành bó tay trước đồ điện tử đời mới. Vì vậy, tôi chưa dám mở tiệm kinh doanh" - anh Hùng phân trần.

Gia đình chị Nguyễn Thị Mai (ngụ xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè) cũng bị thu hồi đất để xây dựng khu đô thị mới. Thấy huyện mở lớp trang điểm ngắn hạn, chị đăng ký học liền. Chị thổ lộ: "Tôi muốn học nghề để có việc làm ổn định nhưng được 2 tuần thì đành bỏ ngang vì lớp học ở xa nhà, đi lại khó khăn. Hơn nữa, tôi chỉ học hết lớp 2 nên tiếp thu chậm, không theo kịp chương trình".

Trình độ dân trí, văn hóa thấp của phần đông lao động nông thôn cũng là lý do khách quan ảnh hưởng đến hiệu quả của đề án. Ông Trần Tiến Đạt, Giám đốc Trung tâm Dạy nghề huyện Nhà Bè, nhìn nhận: "Đa số lao động nông thôn có trình độ học vấn thấp, chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học nghề nên không tham gia".

Phải giúp dân thấy cái lợi

Tại chương trình Lắng nghe và trao đổi do HĐND TP HCM và Đài Truyền hình TP tổ chức ngày 3-6, ông Nguyễn Thành Hiệp, Trưởng Phòng Dạy nghề - Sở LĐ-TB-XH TP HCM, cho biết TP đã giao 5 cơ sở dạy nghề công lập tại 5 huyện ngoại thành làm đầu mối dạy nghề cho lao động nông thôn, với sự tham gia của 20 trường, cơ sở dạy nghề, được ngân sách đầu tư 4 tỉ đồng/năm. Tuy nhiên, sau 3 năm triển khai, chỉ có gần 12.000 người được dạy nghề qua các cơ sở này.

Ông Hiệp cho rằng cái chính là người dân chưa thực sự thấy rõ lợi ích của việc học nghề, chuyển đổi nghề nghiệp. Do vậy, tới đây, các giải pháp, biện pháp nâng cao hiệu quả của đề án phải giải quyết được vấn đề này.

Theo ông Trần Tiến Đạt, phải gắn đào tạo với giải quyết việc làm cho người lao động. "Các cơ sở dạy nghề cần chủ động hơn trong việc xây dựng, thiết kế chương trình, đưa ra mô hình dạy nghề phù hợp với điều kiện, trình độ của người học" - ông nhấn mạnh.

Khu vực nông thôn của TP HCM hiện có hơn 70 cơ sở dạy nghề, chỉ tiêu đào tạo hằng năm là 4.000 người hệ cao đẳng, 7.000 người hệ trung cấp và 30.000 người sơ cấp nghề. Theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP HCM, để thu hút đông lao động nông thôn vào học nghề, thành phố cần tập trung đầu tư nâng cấp chất lượng đào tạo của hệ thống các trường này, gắn đào tạo với giải quyết việc làm tại chỗ.