Không thỏa đáng

Theo quy định tại điều 12 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỉ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Cụ thể, bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo; 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo; 10% đối với các đối tượng khác. Việc hỗ trợ tiền đóng BHXH của nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện từ ngày 1-1-2018. Không hỗ trợ tiền đóng đối với thời gian đóng BHXH tự nguyện trước ngày 1-1-2018, trừ trường hợp đóng một lần cho những năm còn thiếu.

Ảnh minh họa

Để được hưởng chính sách đó, tháng 7-2018, ông Trương Quốc Thạch (sinh năm 1956; ngụ tại quận 3, TP HCM) đã gửi đơn đến BHXH quận 3, TP HCM đề nghị được nhận khoản tiền do ngân sách nhà nước hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện vì trước đó, tháng 9-2017, ông đã chọn phương thức đóng BHXH tự nguyện một lần cho 84 tháng còn thiếu để hưởng chế độ hưu trí (khoảng 130 triệu đồng). Tuy nhiên, do chưa có hướng dẫn giải quyết chi tiền hỗ trợ đối với trường hợp đóng một lần cho những năm còn thiếu trước ngày 1-1-2018 nên BHXH quận 3 đã gửi công văn đến BHXH TP HCM. Sau đó, BHXH TP tiếp tục có công văn gửi BHXH Việt Nam đề nghị hướng dẫn cách xử lý. Trong Công văn số 3257/BHXH-BT trả lời BHXH TP, BHXH Việt Nam nêu rõ: "Theo quy định tại khoản 2, điều 17 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29-12-2015 quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện, đối với người đóng BHXH tự nguyện theo quy định tại điểm e khoản 1, điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP trước ngày 1-1-2018 thì không được nhà nước hỗ trợ tiền đóng. Yêu cầu BHXH TP căn cứ nội dung trên thực hiện". Nhận được phản hồi từ cơ quan BHXH, ông Thạch khá bức xúc: "BHXH Việt Nam dẫn nghị định nhưng lại cố tình trích thiếu nội dung, bỏ hẳn vế "trừ trường hợp đóng một lần cho những năm còn thiếu…". Với cách trả lời này, không chỉ riêng tôi mà hàng ngàn người tham gia BHXH tự nguyện khác bị tước bỏ quyền lợi một cách trắng trợn.

Theo BHXH TP, đến nay số người tham gia BHXH tự nguyện ở TP đang ở mức thấp, chỉ khoảng 5.500 người, trong đó chủ yếu là những người đã có quá trình tham gia BHXH bắt buộc, nay tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí. Tính đến tháng 6-2018, TP có hơn 3.400 trường hợp hưởng lương hưu do đóng BHXH một lần cho những năm còn thiếu. Như vậy, nếu giải quyết theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam thì có nghĩa hơn 3.400 trường hợp nêu trên cũng sẽ không được nhận khoản hỗ trợ đóng từ nhà nước. Đáng nói hơn là vấn đề chính sách một đằng, thực hiện một nẻo nói trên sẽ đánh mất niềm tin của người dân, khiến công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH thời gian tới đã khó lại càng khó khăn hơn.