Rắc rối vì sổ BHXH

Từ năm 1999 đến nay, tôi làm việc cho 5 đơn vị: Tại một đơn vị khi nghỉ việc, tôi không lấy sổ BHXH; ở một đơn vị, tôi đã nhận trợ cấp một lần và làm thất lạc sổ; các đơn vị còn lại thì vẫn còn giữ sổ BHXH. Nay tôi nghỉ việc ở đơn vị thứ 5, cơ quan BHXH yêu cầu tôi phải nộp các sổ BHXH cũ mới làm thủ tục gộp sổ và chốt sổ cho tôi. Thời gian làm việc trước kia quá lâu, làm sao tìm được sổ để nộp?”. Đây là phản ánh của anh Trần Văn Quang - ngụ ở quận 3, TP HCM - trong đơn khiếu nại gửi cơ quan chức năng mới đây.

Làm mất sổ, chỉ biết kêu trời

Nhiều lao động khác cũng rơi vào cảnh tương tự và có nguy cơ mất trắng quyền lợi. Đơn cử như trường hợp chị Trần Thị Thu, làm việc cho S-Fone thuộc Công ty CP Bưu chính Viễn thông Sài Gòn 7 năm, hằng tháng đều trừ tiền BHXH nhưng khi nghỉ việc, chị không được chốt sổ do công ty nợ BHXH. Không có sổ, khi sang chỗ mới, chị Thu chỉ báo cho đơn vị mới số sổ BHXH cũ để tiếp tục đóng. Khi hết hạn hợp đồng 1 năm, chị Thu nghỉ việc và không được chốt sổ do không có sổ BHXH cũ. “Tôi không được hưởng trợ cấp thất nghiệp và đến tháng 12-2013, tôi sinh con cũng có nguy cơ không được hưởng chế độ thai sản” - chị Thu than thở.

Mỗi người chỉ có một sổ BHXH

Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TP HCM, cho biết theo quy định một người chỉ có một sổ nên khi người lao động (NLĐ) có nhiều sổ BHXH trong quá trình làm việc thì phải gộp lại rồi mới được giải quyết chế độ.

Để giải quyết vướng mắc cho NLĐ, cơ quan BHXH đã linh động tháo gỡ trong một số trường hợp. Nếu NLĐ có nhiều sổ, trong đó có một sổ bị thất lạc và chưa hưởng trợ cấp một lần, NLĐ phải có đơn cam kết thì mới được gộp sổ BHXH. Trường hợp có sổ BHXH bị thất lạc nhưng đã hưởng trợ cấp một lần thì cơ quan BHXH sẽ xác nhận khoảng thời gian này để gộp sổ cho NLĐ.

Trường hợp đơn vị cũ nợ BHXH, sẽ có 2 tình huống xảy ra. Nếu đơn vị cũ đã giải thể thì sẽ chốt sổ cho NLĐ theo nguyên tắc đóng tới đâu sẽ chốt sổ tới đó. Còn nếu đơn vị cũ vẫn hoạt động thì phải truy đóng BHXH cho đến khi NLĐ nghỉ việc. Ngoài ra, đơn vị còn phải đóng thêm 7,5% quỹ ngắn hạn như: BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, thai sản, tai nạn lao động của toàn đơn vị thì NLĐ nghỉ việc mới được chốt và gộp sổ BHXH.