TPHCM: Chỉ 2,49% doanh nghiệp báo cáo thưởng Tết

“Mức thưởng bình quân 1 tháng lương phản ánh đúng tình hình kinh tế - xã hội trong năm 2009, nhất là trong giai đoạn các doanh nghiệp (DN) đang gắng gượng hồi phục sản xuất sau đợt suy thoái kinh tế”. Ông Nguyễn Văn Xê, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH TPHCM, cho biết như vậy tại buổi họp báo về tình hình lương, thưởng Tết năm 2010 tổ chức chiều 7-1.

Ngành dệt may thưởng thấp nhất

Theo Sở LĐ-TB-XH TP, tính đến chiều 4-1, đã có 996/40.000 DN thuộc các thành phần kinh tế trên địa bàn TP báo cáo về tình hình lương năm 2009 và thưởng Tết năm 2010 (tỉ lệ 2,49%).

Báo cáo của 620 DN ngoài KCX-KCN TP cho thấy mức thưởng bình quân ở DN Nhà nước đạt 5,9 triệu đồng/người; ở DN dân doanh là 3,3 triệu đồng/người và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) là 2 triệu đồng/người.

Người lao động thuộc ngành dệt may, giày da nhận tiền thưởng Tết thấp nhất

Đối với các DN trong KCX-KCN TP, tổng hợp báo cáo từ 376 DN cho thấy mức thưởng bình quân ở các DN vốn trong nước đạt 1,6 triệu đồng/người; DN FDI đạt 1,95 triệu đồng/người. Bà Nguyễn Thị Dân, Trưởng Phòng Lao động- Tiền lương - Tiền công, Sở LĐ-TB-XH TP, cho biết các DN khối xây dựng, khách sạn, dầu khí và kinh doanh vàng có mức thưởng Tết cao nhất.

Các DN nhỏ và vừa, dệt may, vệ sinh môi trường có mức thưởng thấp nhất. Các DN cũng báo cáo thời gian phát thưởng Tết cho người lao động (NLĐ) từ ngày 5 đến 12-2-2010 (tức 22 đến 29 tháng chạp). Thời gian nghỉ Tết trung bình từ 7 đến 10 ngày.

Thỏa thuận nhưng không thưởng, NLĐ có thể kiện

Qua khảo sát 620 DN đóng ngoài KCX-KCN, có 63 DN (chiếm 10,16%) trả lời gặp khó khăn trong việc trả lương, trả thưởng trong dịp Tết 2010. Nguyên nhân là do suy giảm kinh tế làm cho hoạt động sản xuất – kinh doanh gặp khó khăn, chi phí tăng, lợi nhuận giảm.

Một số DN do đặc thù kinh doanh cuối năm hàng bán chậm, công nợ khó đòi ảnh hưởng đến việc trả lương, trả thưởng đối với NLĐ. Các DN mới thành lập hoặc thua lỗ cũng gặp khó khăn trong việc trả lương, thưởng Tết cho NLĐ.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Người Lao Động về biện pháp xử lý đối với các DN không báo cáo tình hình trả lương, thưởng Tết cho NLĐ, ông Nguyễn Văn Xê nhìn nhận: Rất khó khăn trong việc theo dõi các DN này. Trước mắt, Sở LĐ-TB-XH TP chỉ đạo phòng LĐ-TB-XH các quận, huyện theo dõi sát tình hình lương, thưởng tại các DN này và có biện pháp tác động.

Tuy nhiên, theo ông Xê, với thực trạng thiếu hụt lao động như hiện nay, để giữ NLĐ lâu dài, DN phải có chế độ đãi ngộ, trong đó có việc trả thưởng xứng đáng.

Đối với các DN không công khai việc trả lương, thưởng cho NLĐ biết, lãnh đạo Sở LĐ-TB-XH TP khẳng định đây là hành vi vi phạm pháp luật.

Trong trường hợp DN đã thỏa thuận thưởng Tết cho NLĐ trong thỏa ước lao động tập thể nhưng không thực hiện thì theo bà Nguyễn Thị Dân nếu DN gặp khó khăn, không thể thưởng Tết như cam kết thì có thể thương lượng lại. Còn nếu như DN làm ăn có lãi mà không thưởng Tết, NLĐ có thể kiện DN ra tòa.

Nguy cơ tranh chấp tiềm ẩn

Tại cuộc họp sáng cùng ngày, lãnh đạo phòng LĐ-TB-XH 24 quận huyện nhận định không thể lạc quan về tình hình tranh chấp cuối năm, bởi đây cũng là thời điểm DN phải cùng lúc điều chỉnh lương tối thiểu, chuẩn bị kế hoạch thưởng Tết.

Phòng Quản lý Lao động các KCX-KCN TP cho biết trong vòng chưa đầy nửa tháng qua, đã xảy ra 5 vụ ngừng việc tập thể liên quan đến việc DN bố trí thời gian nghỉ Tết chưa hợp lý; buộc NLĐ tăng ca quá sức; thưởng Tết và nâng lương chưa công bằng...

Đặc biệt tại Công ty Yujin Vina đã xuất hiện tình trạng một số nhân sự chủ chốt gây áp lực với DN bằng cách đòi nâng lương tối thiểu; DN chần chừ giải quyết thì làm đơn xin nghỉ. Mới đây, tại một DN FDI ở quận Bình Tân-TPHCM, hàng chục nhân viên kỹ thuật nước ngoài ngừng việc đòi nâng lương.

Để hạn chế tranh chấp, Sở LĐ-TB-XH TPHCM lưu ý phòng LĐ-TB-XH các quận huyện chủ động hỗ trợ DN giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quan hệ lao động, đặc biệt là lương, thưởng. Với các DN vi phạm pháp luật, các quận, huyện chủ động lập danh sách, đề xuất thanh tra sở kiểm tra, xử lý để bảo vệ quyền lợi NLĐ.