Lãi suất giảm, đầu ra vẫn căng

Sau khi Ngân hàng (NH) Nhà nước áp dụng hàng loạt biện pháp hỗ trợ, vốn khả dụng của các tổ chức tín dụng lên tới 100.000 tỉ đồng, trong đó hệ thống NH thương mại dư thừa trên 50.000 tỉ đồng. Dù lãi suất NH giảm thêm 1%-1,5%/năm nhưng đầu ra của các NH vẫn khá căng thẳng.

Giải ngân chậm

Theo ông Đoàn Tiến Dũng, Phó Tổng Giám đốc NH Đầu tư và Phát triển VN (BIDV), từ quý II/2008, BIDV chủ động giảm 1% lãi suất so với lãi suất cho vay thông thường, giảm phí dịch vụ, linh hoạt tài sản bảo đảm đối với nhóm khách hàng là doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, trong 3.000 tỉ đồng cung ứng cho đối tượng này, NH chỉ giải ngân được 70%. Tương tự, từ tháng 9-2008 đến nay, NH Xuất nhập khẩu VN (Eximbank) bơm thêm 3.000 tỉ đồng hỗ trợ cho vốn doanh nghiệp nhỏ, song cũng giải ngân khoảng 1.000 tỉ đồng. NH Á Châu (ACB) bơm 500 tỉ đồng cho vay cá nhân và giải ngân được 100 tỉ đồng... Lãnh đạo các NH khác cũng cho biết tiến độ giải ngân rất chậm. Phần lớn hồ sơ vay được NH chấp nhận là khách hàng lớn, thuộc đối tượng ưu tiên, số lượng không nhiều.

Động thái mới nhất là nhiều NH đã điều chỉnh lãi suất cho vay phổ biến xuống còn 15%-17%/năm, cho thấy các NH muốn đẩy mạnh đầu ra nhưng việc giải ngân xem ra không đơn giản. Nguyên nhân chính là đối tượng đủ điều kiện vay lại đang cân nhắc, chờ lãi suất giảm thêm. Trong khi, các NH chỉ áp dụng lãi suất cho vay ưu đãi cho khách hàng “ruột” hoặc những đơn vị sản xuất kinh doanh, thu mua nông sản, theo chỉ đạo của Chính phủ. Một số người trong cuộc cho biết khách hàng được vay với lãi suất thấp nhất chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Đôn đáo tìm khách hàng

Khơi thông đầu ra là việc cần làm ngay của các NH. Ông Mai Mạnh Toàn, kế toán trưởng Công ty Cổ phần Đầu tư xuất nhập khẩu Cà phê Tây Nguyên, cho biết: Do thường xuyên vay vốn các NH lớn nên một số cán bộ tín dụng NH nắm bắt khá rõ năng lực kinh doanh của công ty. Gần đây, những cán bộ này chuyển sang làm việc cho các NH nhỏ nên họ liên tục mời chào lãi suất cho vay và phí dịch vụ liên quan ưu đãi. Ông Võ Văn Châu, Tổng Giám đốc NH Phương Đông, thừa nhận đầu ra của các NH vẫn tắc. Vì thế, NH phải nối lại quan hệ tín dụng với khách hàng cũ, áp dụng chính sách cho vay mềm dẻo. Ông Phạm Duy Hưng, Tổng Giám đốc NH Việt Á (VAB), cho biết VAB vận động một số đối tác chiến lược giới thiệu cho NH những công ty con để tiếp thị vốn. Phó Tổng Giám đốc NH Nguyễn Mạnh Quân cho hay NH Đông Nam Á đang tập trung tìm hiểu các doanh nghiệp có nhu cầu vốn, hoạt động ổn định để giải phóng đầu ra. Nhân viên tín dụng tích cực tìm hiểu doanh nghiệp qua trung tâm thông tin của NH Nhà nước; hoặc từ một số đối tác có quan hệ kinh doanh với doanh nghiệp đó; thuyết phục doanh nghiệp đã tìm hiểu vay vốn, kèm theo phí dịch vụ ưu đãi.

Để gia tăng đầu ra, thành viên ban giám đốc của một số NH đã từng là lãnh đạo của các NH hàng đầu hoặc cơ quan quản lý ngành, có quan hệ sâu sắc với doanh nghiệp lớn cũng tích cực thuyết phục những đơn vị này vay vốn tại NH mình. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực.