“Xích lô !”

Đọc xong tập truyện, điều còn lại cứ lởn vởn trong trí óc nơn nớt của tôi: Xe xích lô, ông già và thằng bé. Lần đầu tiên tôi thấy xe xích lô là lần người bà con nhà hàng xóm sinh ở bệnh viện thị xã, thuê xe xích lô đưa về tận nhà. Chiếc xe chạy lộc cộc trên con đường làng, phía trước giăng tấm màn che vuông vức phủ kín, phía sau yên xe cao lênh khênh là người đàn ông da đen nhẻm, tay chân gân guốc đang gò lưng đạp lấy đạp để. Lũ trẻ xóm tôi thấy lạ, túa ra xem và hò reo inh ỏi.

Lớn lên, những lần ra phố, tôi có thời gian chiêm ngưỡng chiếc xe mà trong truyện kể làm tôi thích thú. Tôi tò mò ngắm nhìn các bác tài xích lô. Họ là những thanh niên và thi thoảng có vài người lớn tuổi, ngồi dựa lưng vào thành xe xích lô, mặt che chiếc mũ vải thiu thiu ngủ. Bỗng có tiếng gọi: “Xích lô!”. Thế là cả nhóm người cùng bật dậy phóng lên yên xe và chỉ có một người được khách chỉ định chở đi. Số bác tài còn lại ngáp ngắn ngáp dài tiếc nuối cái chợp mắt quý giá và cả sự thiếu may mắn của mình. Chiếc xích lô đang chạy lông nhông trên đại lộ, bỗng có tiếng gọi giật ngược: “Xích lô!”, bác tài chộp cần thắng, tiếng xe kêu lụp cụp! Lụp cụp! Và có cả tiếng chuông kêu leng keng! Leng keng! Rồi chiếc xe dừng lại, ánh mắt bác tài thoáng lên niềm vui không dám để lộ ra ngoài: “Cô về đâu? Anh về đâu?”.

Tây ba lô thích đi xích lô, khách du lịch nước ngoài cũng khoái đi xích lô, vì đó là phương tiện giao thông... ngộ nghĩnh! Ngộ nghĩnh, vì có lẽ đó là phương tiện duy nhất mà hành khách ngồi ở... trước, dễ hứng chịu tai nạn bất ngờ! Khách du lịch nước ngoài không chỉ yêu xích lô mà còn yêu luôn những người đạp xích lô tưởng đâu thuộc tầng lớp nghèo, quê mùa, thiếu chữ. Họ có ngờ đâu các bác tài xích lô cũng nói tiếng Anh, tiếng Pháp... như gió. Họ tự nguyện làm hướng dẫn viên du lịch và cũng rất chuyên nghiệp!

Ở TPHCM, xích lô đang biến mất. Đó là quy luật khi nhiều phương tiện giao thông hiện đại khác thay thế. Nhưng những chiếc xích lô du lịch vẫn còn gợi nhớ những ký ức một thời hoàng kim của nó...