Tội phạm diễn biến phức tạp

Táo tợn, liều lĩnh

Theo Cơ quan CSĐT Công an TP HCM, năm 2013, tình hình tội phạm diễn biến phức tạp. Trong đó, nổi lên tình trạng người nhập cư thất nghiệp không trở về quê mà ở lại TP gây án. Đối tượng phạm tội chủ yếu là thanh thiếu niên, hình thành băng nhóm nhanh, hoạt động manh động, táo tợn, liều lĩnh và có tính bạo lực cao.

Đối tượng tội phạm từ các tỉnh dạt về gây án rồi rời khỏi TP HCM đang có chiều hướng tăng. Ngoài ra, tình hình tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng để giải quyết mâu thuẫn phát sinh trong sinh hoạt, nhậu nhẹt và cờ bạc cũng tăng.

Tội phạm tham nhũng vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp và ngày càng tinh vi, mức độ thiệt hại và hậu quả ngày càng nghiêm trọng, trong đó, tập trung ở các lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, bồi thường giải phóng mặt bằng, quản lý sử dụng nhà đất, ngân hàng, quản lý tài sản; vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Ở lĩnh vực tài chính ngân hàng, một số thủ đoạn như làm giả các loại chứng từ liên quan đến việc vay vốn, bảo lãnh của ngân hàng để thực hiện hành vi vay tiền rồi chiếm đoạt tiêu xài cá nhân vẫn tiếp tục xảy ra. Cảnh sát kinh tế đang điều tra nhiều vụ liên quan đến các hợp đồng tín dụng cho vay sai quy định, đến hạn tất toán không thu hồi được.

Bên cạnh đó, xuất hiện hiện tượng làm giả vàng thương hiệu SJC bán cho ngân hàng và ngoài thị trường. Nhiều đối tượng lợi dụng chênh lệch giá trong nước và thế giới để nhập lậu vàng bán, thu lợi bất chính với số tiền rất lớn.

Tội phạm trong lĩnh vực môi trường cũng rất đáng báo động, có xu hướng tăng về quy mô và tính chất. Thủ đoạn phổ biến là không xây dựng hoặc vận hành hệ thống xử lý nước thải, khí thải; sử dụng hệ thống ngầm để lén lút xả thải ra môi trường; không tuân thủ quy định về quản lý chất thải nguy hại.

Nhiều đối tượng người nước ngoài vào Việt Nam mượn danh nghĩa người Việt đứng tên thuê nhà, đăng ký kết nối đường truyền internet tốc độ cao, sử dụng thiết bị tối tân để lừa đảo theo kịch bản soạn sẵn. Nhiều thủ đoạn được áp dụng như dùng tài khoản ảo, tạo dựng các phần mềm bẻ khóa xâm nhập tài khoản cá nhân, tổ chức để chiếm đoạt tài sản. Nhiều đối tượng tạo các trang web để huy động vốn đa cấp qua mạng, sau đó đánh sập trang web để chiếm đoạt tài sản...

Công an TP HCM nhận định trên địa bàn TP nổi lên nhiều đối tượng nước ngoài hoạt động theo băng nhóm, vận chuyển ma túy bằng đường hàng không với những thủ đoạn chuyên nghiệp hơn, nhiều mắt xích, chặt chẽ và khép kín. Tình trạng điều chế, gia công ma túy tổng hợp có dấu hiệu xuất hiện trở lại...

Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an TP HCM, dự báo năm 2014, tình hình tội phạm ở nhiều lĩnh vực sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp.

Khắc phục án hủy, sửa

Theo lãnh đạo TAND TP HCM, năm 2013, tình hình khiếu nại có xu hướng tăng về số lượng, nội dung và tính chất cũng rất phức tạp. Nhiều đơn khiếu nại liên quan đến vấn đề đình chỉ, tạm đình chỉ, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; khiếu nại việc giao bản án, quyết định chậm; đề nghị xem xét lại thời hiệu khởi kiện, xem xét lại bản án, thay đổi người tiến hành tố tụng…

Số đơn thư tố cáo thời gian qua chủ yếu liên quan đến thái độ tiếp dân của thẩm phán, thư ký; một số thẩm phán, thư ký bị tố tiêu cực. Tuy nhiên, theo lãnh đạo TAND TP HCM, đa số đơn tố cáo không đưa ra được chứng cứ cụ thể, chỉ dựa vào hành vi tiến hành tố tụng để suy diễn cán bộ tòa án tiêu cực.

Đến cuối năm 2013, TP HCM còn 287 vụ án quá hạn, dù lãnh đạo ngành đã có nhiều biện pháp đôn đốc, kiểm tra, nhắc nhở thẩm phán có án quá hạn và kiểm điểm thẩm phán để án quá hạn không  lý do chính đáng.

VKSND TP HCM đã có văn bản kiến nghị và TAND cùng cấp cũng đã giải trình, khắc phục tình trạng phát hành bản án chậm. Ngoài ra, số vụ án quá hạn tạm giam, án đính chính, án tuyên không rõ ràng, án hủy… còn khá phổ biến.

Phó Chánh án TAND TPHCM, thẩm phán Hà Thúy Yến, thừa nhận: “Ngành tòa án TP vẫn còn nhiều thiếu sót. Trong thời gian tới, những sai sót sẽ được giải quyết rốt ráo”.

 Ban Pháp chế HĐND TP HCM yêu cầu ngành tòa án có biện pháp tích cực nhằm khắc phục án hủy, án sửa, chứ nêu những con số rồi đưa ra khó khăn để chống chế thì chưa thuyết phục. Ngoài ra, giám sát các trại giam, Ban Pháp chế còn phát hiện hàng chục vụ thiếu quyết định thi hành án.

“Việc người dân tố cáo thái độ thẩm phán, thư ký có dấu hiệu tiêu cực là đáng báo động, cần được quan tâm hơn” - một thành viên Ban Pháp chế yêu cầu.