Chăm sóc toàn diện sức khỏe người dân
Trong bối cảnh TP HCM bước vào giai đoạn phát triển mới sau hợp nhất, lĩnh vực y tế được xác định là một trong 5 trụ cột trọng tâm
5 trụ cột trọng tâm của chiến lược phát triển đô thị đa trung tâm, hiện đại và nhân văn.
Hệ thống y tế TP HCM không chỉ trụ vững trong đại dịch COVID-19 mà còn phát triển toàn diện, từ y tế dự phòng đến chuyên sâu. Bất chấp nhiều khó khăn, thách thức, ngành y tế TP HCM đã chứng minh được bản lĩnh, khả năng thích ứng và sức bật mạnh mẽ.
Nền tảng vững chắc
Nhìn lại giai đoạn vừa qua, PGS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho rằng một trong những điểm nổi bật nhất là việc đầu tư xây dựng rất nhiều cơ sở hạ tầng y tế, hướng tới mục tiêu chăm sóc toàn diện sức khỏe người dân. "Sau bao nhiêu năm chờ đợi, nhiều bệnh viện, trung tâm y tế đã được khởi công xây dựng, khang trang và hiện đại hơn. Dù chưa thể đáp ứng hết nhu cầu nhưng đó là điều kiện rất cần thiết để triển khai các kỹ thuật chuyên sâu, kỹ thuật cao" - ông nhìn nhận.
Theo lãnh đạo ngành y tế TP HCM, trước đây, khi hạ tầng còn thiếu thốn, việc phát triển chuyên môn gặp nhiều khó khăn. Đến nay, nhờ cơ sở vật chất mới và trang thiết bị hiện đại, nhiều bệnh viện chuyên sâu đã hình thành, tạo điều kiện thuận lợi phát triển những kỹ thuật cao và tạo niềm tin lớn hơn cho người dân. PGS-TS Tăng Chí Thượng nhận định: "Tôi tin rằng số người ra nước ngoài điều trị đã giảm rõ rệt vì hầu hết các kỹ thuật y khoa tiên tiến hiện nay, thành phố đều làm được".
Những năm qua, dù chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19 nhưng hệ thống y tế TP HCM vẫn vững vàng, tiếp tục phát triển đồng bộ. Đáng chú ý, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC) được phê duyệt đề án nâng cao năng lực, ứng dụng công nghệ hiện đại trong dự báo, phát hiện và kiểm soát dịch bệnh. Mạng lưới cấp cứu ngoài bệnh viện cũng phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu của người dân nhanh hơn.

Ngành y tế TP HCM đã làm chủ nhiều kỹ thuật y khoa tiên tiến, đáp ứng hiệu quả nhu cầu khám chữa bệnh của người dân
Về y tế chuyên sâu, TP HCM đã phát triển nhiều kỹ thuật trong các lĩnh vực như ung bướu, sản khoa, nhi khoa… theo hướng xây dựng mạng lưới đồng bộ từ bệnh viện chuyên khoa đầu ngành đến tuyến dưới. Nhờ đó, giảm tải cho tuyến cuối, mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho đông đảo người dân.
TP HCM đang đặt mục tiêu trở thành trung tâm y tế hàng đầu Đông Nam Á và châu Á. Để đạt được mục tiêu này, lãnh đạo ngành y tế TP HCM cho rằng có 3 yếu tố quyết định: Cơ sở hạ tầng và trang thiết bị hiện đại; đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao, nhất là nhân lực chuyên sâu; tăng cường hợp tác quốc tế, tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật, đào tạo và nghiên cứu chung.
Nhiều bệnh viện ở TP HCM cũng đang hướng đến việc đạt các chuẩn quốc tế về chất lượng, như JCI (Mỹ) hay ACHSi (Úc). Bệnh viện Truyền máu - Huyết học và Bệnh viện Hùng Vương là hai đơn vị tiên phong đạt chứng nhận này, góp phần nâng cao uy tín ngành y tế TP HCM trên cả nước và trong khu vực.
Hệ thống các trường ĐH khối ngành sức khỏe cũng đang phát triển mạnh, gắn kết với quốc tế để đào tạo nhân lực theo chuẩn toàn cầu. Các trường ĐH Y Dược, ĐH Sức khỏe - ĐHQG, ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch... đang đi theo hướng này.
PGS-TS Tăng Chí Thượng nhìn nhận mục tiêu đến năm 2030, mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, có sổ sức khỏe điện tử là hoàn toàn khả thi. Điều quan trọng là làm sao quản lý được toàn bộ dữ liệu sức khỏe của người dân. Giải pháp là triển khai sổ sức khỏe điện tử cho từng người và xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về sức khỏe người dân thành phố. TP HCM đã bắt đầu thực hiện việc này với nhóm người cao tuổi, học sinh và sắp tới mở rộng với trẻ 0-2 tuổi, phụ nữ mang thai, người lao động...
"Khám sức khỏe khác với khám bệnh. Khám sức khỏe là khi cơ thể khỏe mạnh, nhằm phát hiện sớm nguy cơ bệnh tật. Tận dụng các đợt tiêm chủng để khám sức khỏe cho trẻ cũng là một cách hiệu quả" - lãnh đạo ngành y tế TP HCM phân tích.
Nhân rộng những điểm sáng
Để ngành y tế TP HCM bứt phá, điều quan trọng nhất vẫn là nhân lực và đầu tư hạ tầng. Công nghệ và chuyển đổi số là điều tất yếu nhưng con người và cơ sở vật chất vẫn là nền tảng quyết định.
"Thực tế cho thấy chỉ cần đủ 3 yếu tố là hạ tầng, trang thiết bị và nhân lực giỏi là y tế sẽ phát triển mạnh mẽ, như mô hình Trung tâm Y tế Côn Đảo gần đây" - ông Tăng Chí Thượng dẫn chứng.
TP HCM đang đề xuất mở cơ sở 2 của các bệnh viện đầu ngành tại khu vực Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây để giảm tải cho bệnh viện trung tâm, giúp người dân địa phương được thụ hưởng dịch vụ y tế toàn diện, chất lượng cao.
Một trong những điểm sáng trong bức tranh y tế thành phố là Bệnh viện Ung bướu TP HCM - đơn vị chuyên khoa đầu ngành về điều trị ung thư tại phía Nam. TS-bác sĩ Diệp Bảo Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP HCM, cho biết: "Kết quả nổi bật nhất trong giai đoạn vừa qua của bệnh viện chúng tôi là tiếp nhận và vận hành hiệu quả cơ sở 2 tại Thủ Đức, giúp giảm tải cho cơ sở chính, đồng thời mở rộng quy mô điều trị và ứng dụng hàng loạt kỹ thuật hiện đại".
Trong bối cảnh TP HCM hướng tới trở thành trung tâm y tế chuyên sâu hàng đầu khu vực, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu cho rằng điều trị đúng và kịp thời không chỉ cứu người mà còn giảm gánh nặng cho xã hội. "Chúng tôi kỳ vọng lãnh đạo thành phố tiếp tục quan tâm đầu tư cho y tế chuyên sâu, nhất là mở rộng mạng lưới tại khu vực Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây để người dân tiếp cận dịch vụ chất lượng cao mà không phải đi xa" - ông bày tỏ.
Bệnh viện Thống Nhất cũng là một trong những cơ sở y tế tiên phong trong việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân, đặc biệt là người cao tuổi trong bối cảnh Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh. PGS-TS Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, đánh giá đây là hướng đi nhân văn. "Chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người cao tuổi không chỉ là điều trị khi bệnh mà còn là chăm sóc tại nhà, trong cộng đồng và phục hồi chức năng sau điều trị. Đây là "tam giác" quan trọng trong mô hình lão khoa mà chúng tôi đang triển khai" - ông nêu rõ.
Theo PGS-TS Lê Đình Thanh, người cao tuổi cần được sống trong môi trường quen thuộc, được tôn trọng và yêu thương. Nếu tách khỏi gia đình, họ dễ rơi vào cô đơn, suy giảm miễn dịch và mắc nhiều bệnh lý. Vì vậy, phát triển y tế cơ sở và chăm sóc tại nhà theo nguyên lý y học gia đình là bước đầu tiên của hệ thống chăm sóc lão khoa. Bước tiếp theo là điều trị chuyên sâu tại bệnh viện, nơi người cao tuổi được đánh giá toàn diện về sức khỏe, phát hiện sớm bệnh lý và điều trị kết hợp đa chuyên khoa. Cuối cùng là phục hồi chức năng - giai đoạn giúp người bệnh lấy lại thể lực, tinh thần và khả năng tự chủ trong sinh hoạt.
Bệnh viện Thống Nhất hiện là đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực lão khoa, với nhiều kỹ thuật mũi nhọn thuộc nhóm dẫn đầu cả nước. "Bệnh viện Thống Nhất phấn đấu trở thành trung tâm lão khoa toàn diện và chuyên sâu của khu vực phía Nam, góp phần thực hiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân" - ông Lê Đình Thanh kỳ vọng.
Theo Dự thảo Báo cáo Chính trị
Đại hội Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt 35,1 giường bệnh/10.000 dân, 21 bác sĩ/10.000 dân, 35 điều dưỡng/10.000 dân. Khi đó, người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, lập sổ điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời. TP HCM chú trọng phát triển y tế dự phòng, y tế cơ sở và y tế chuyên sâu, hướng tới là trung tâm y tế hàng đầu Đông Nam Á.
Giám đốc Sở Y tế TP HCM cho rằng để đạt được những mục tiêu nêu trên, thành phố cần phải đào tạo nhân lực chất lượng cao, hợp tác quốc tế sâu rộng và đầu tư đồng bộ hạ tầng, công nghệ. "Để phát triển bền vững thì không thể chỉ lo cho tuyến cuối mà còn phải củng cố cả y tế cơ sở, dự phòng, cấp cứu ngoại viện và y tế cộng đồng. Khi đó, người dân ở mọi nơi đều được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng" - ông nhận định.
Xây dựng cụm y tế chuyên sâu
Ngành y tế TP HCM đang đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường đầu tư hạ tầng, công nghệ thông tin cho các cơ sở y tế và có cơ chế giữ chân nhân lực ở vùng xa, vùng khó khăn. TP HCM cũng đang xây dựng đề án phát triển hệ thống nhà dưỡng lão gắn với các cơ sở y tế, để chăm sóc đối tượng này hiệu quả hơn.
TP HCM còn hướng đến mô hình cụm y tế chuyên sâu, trước mắt là tại khu vực Thủ Đức, với sự kết nối giữa trường ĐH, bệnh viện và trung tâm cấp cứu, tạo hệ sinh thái y tế hiện đại. Mục tiêu là rút ngắn khoảng cách, tiến tới ngang bằng nền y tế các nước hàng đầu khu vực trong vòng 5-10 năm tới.