Ly kỳ đánh cắp bí mật công nghệ: Từ nông nghiệp đến không gian, "không ngành nào an toàn"
(NLĐO) - Mỹ tố bị "đánh cắp mọi thứ" từ bí mật vũ khí hạt nhân đến hạt giống biến đổi gien, khiến ngành công nghệ nước này thiệt hại ước tính 600 tỉ USD/năm.
Các lĩnh vực nhạy cảm
Theo tờ Daiiy Mail, kết quả phân tích các vụ án của Bộ Tư pháp Mỹ cho thấy người Trung Quốc đã đánh cắp thông tin của nhiều công ty Mỹ và gửi những bí mật thương mại này về nước.
Không có ngành nào ở Mỹ được an toàn khi nhiều lĩnh vực từ nông nghiệp, công nghệ, sản xuất, y tế và quân sự đều bị Trung Quốc do thám.
Hồi tháng 4, Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Christopher Wray cảnh báo Trung Quốc là mối đe dọa đối với Mỹ. Theo tờ Daily Mail, hơn một chục trường hợp tổ chức hoặc người Trung Quốc bị Washington buộc tội âm mưu đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ kể từ năm 2018.

Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Christopher Wray. Ảnh: Reuters
Các vụ án gây lo ngại nhất liên quan đến nỗ lực đánh cắp bí mật quốc phòng và quân sự, bao gồm công nghệ vũ khí hạt nhân. Hồi tháng 2, ông Chenguang Gong, người gốc Hoa 57 tuổi đến từ San Jose, đã bị bắt vì cáo buộc đánh cắp công nghệ giúp phát hiện vụ phóng tên lửa từ không gian.
Vụ truy tố ông Chenguang Gong diễn ra sau khi Mỹ thành lập lực lượng chung của Bộ Tư pháp và Bộ Thương mại nhằm đối phó nỗ lực chiếm đoạt bất hợp pháp công nghệ nhạy cảm, từ công nghệ lượng tử, robot đến công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo.
Ngay cả ngành nông nghiệp Mỹ cũng trong tình trạng báo động cao kể từ khi Mo Hailong bị kết tội vào năm 2016 vì đánh cắp hạt giống ngô biến đổi gien ở bang Iowa và âm mưu gửi chúng đến Trung Quốc.
FBI và Bộ Tư pháp Mỹ cho biết các vụ đánh cắp quyền sở hữu trí tuệ trong nông nghiệp đã gia tăng kể từ năm 2011. Tình trạng này diễn ra trong bối cảnh nhiều công ty Trung Quốc sở hữu 140.391 ha đất nông nghiệp tại Mỹ tính đến tháng 12-2022.

Máy gặt thu hoạch ngô ở Ravenna, bang Ohio - Mỹ. Ảnh: Reuters
Quy mô quá lớn
FBI ước tính các vụ đánh cắp bí mật thương mại của Mỹ do Trung Quốc thực hiện gây thiệt hại từ 300 tỉ USD đến 600 tỉ USD mỗi năm. FBI cho rằng Trung Quốc muốn chớp lấy cơ hội phát triển trong những lĩnh vực quan trọng nhất đối với nền kinh tế tương lai.
Các lãnh đạo tình báo phương Tây cảnh báo Trung Quốc đang sử dụng trí tuệ nhân tạo để do thám các quốc gia đối thủ. Theo hãng tin Reuters, các quan chức Mỹ, Anh, Canada, Úc và New Zealand - liên minh tình báo "Ngũ Nhãn" - đưa ra bình luận trên sau cuộc họp với các công ty tư nhân ở Thung lũng Silicon.
Đây là lần đầu tiên các thành viên Ngũ Nhãn cùng công khai chỉ trích Trung Quốc về vấn đề này.
Ông Mike Burgess, tổng giám đốc Tổ chức Tình báo An ninh Úc, nhận định trong khi ý định sáng tạo vì lợi ích quốc gia của Trung Quốc là "tốt và hoàn toàn phù hợp" thì những hành vi nói trên vượt xa hoạt động gián điệp truyền thống.

Một hệ thống tên lửa đất đối không MIM-104 Patriot của Quân đội Mỹ. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, ông Wray cho rằng Trung Quốc sở hữu chương trình tấn công mạng lớn hơn so với tất cả quốc gia khác cộng lại, cùng với các điệp viên của Bắc Kinh hoạt động trong các doanh nghiệp tư nhân và viện nghiên cứu đã mang lại cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sức mạnh to lớn.
Các quan chức Mỹ kêu gọi ngành công nghiệp tư nhân và giới học thuật giúp chống lại những mối đe dọa đó, chủ yếu là các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI). Ông Wray bày tỏ lo ngại AI sẽ "khuếch đại" tất cả hành vi sai trái, đồng thời cáo buộc Trung Quốc đánh cắp nhiều dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp hơn bất kỳ quốc gia nào khác ở quy mô lớn.
Giám đốc Cơ quan Tình báo An ninh Canada David Vigneault còn cho rằng các công ty Trung Quốc thậm chí mua bất động sản và công ty ở quốc gia khác vì mục đích gián điệp. Về phần mình, Trung Quốc đã có thông điệp gửi đến nhóm "Ngũ Nhãn" rằng Trung Quốc kiên quyết phản đối cáo buộc vô căn cứ và bôi nhọ.
Công nghệ không gian vào tầm ngắm
Hồi tháng 2, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết Chenguang Gong, 57 tuổi bị buộc tội đánh cắp công nghệ thương mại bí mật được Mỹ sử dụng trong không gian. Gong, kỹ sư sống tại TP San Jose, bang California, trở thành công dân Mỹ vào năm 2011. Công tố viên tại Los Angeles Martin Estrada cho biết Gong trước đó tìm cách cung cấp cho Trung Quốc thông tin giúp ích cho quân đội nước này.
Gong đã chuyển hơn 3.600 tập tin từ công ty nghiên cứu và phát triển (không xác định) ở Malibu, nơi ông ta làm việc chưa đầy 4 tháng, vào đầu năm ngoái sang 3 thiết bị lưu trữ cá nhân.
Hồ sơ tòa án cho hay phần lớn công việc phát triển công nghệ cảm biến hồng ngoại của công ty được tài trợ thông qua hợp đồng với Bộ Quốc phòng và các nhà thầu khác của chính phủ Mỹ.
Theo đài CNBC, các tập tin mà Gong đã chuyển bao gồm bản thiết kế cảm biến hồng ngoại tinh vi dùng trong hệ thống không gian nhằm phát hiện các vụ phóng tên lửa hạt nhân và theo dõi tên lửa đạn đạo, tên lửa siêu thanh. Ngoài ra, còn có bản thiết kế cảm biến cho phép máy bay quân sự Mỹ phát hiện tên lửa đang bay tới và thực hiện biện pháp đối phó, bao gồm cả việc gây nhiễu khả năng theo dõi hồng ngoại của tên lửa.
Theo hồ sơ tòa án, nhiều tập tin mà Gong chuyển được đánh dấu là "độc quyền", chỉ dành cho mục đích sử dụng chính thức và bị kiểm soát xuất khẩu.