Ngầm hóa bãi đỗ xe

Dự án này hướng tới mục tiêu "2 trong 1" - vừa giải quyết nhu cầu đỗ xe vừa bảo toàn và nâng cấp không gian công cộng

Việc UBND TP Hà Nội phê duyệt quy hoạch bãi đỗ xe ngầm đầu tiên tại khu phố cổ được xem là bước đi quan trọng nhằm tháo gỡ một trong những "điểm nghẽn" lớn nhất của đô thị: thiếu trầm trọng không gian đỗ xe.

Theo quy hoạch vừa được UBND TP Hà Nội phê duyệt, bãi đỗ xe ngầm tại vườn hoa Phùng Hưng - Bát Đàn, phường Hoàn Kiếm rộng khoảng 2.160 m2, gồm 2 tầng hầm với sức chứa gần 270 ô tô và hơn 100 xe máy. Tầng hầm 1 là bãi xe máy, khu dịch vụ thương mại - kỹ thuật; tầng hầm 2 là hệ thống đỗ ô tô tự động. Không gian phía trên vẫn là vườn hoa, cây xanh, đường đi dạo, sân chơi..., được bổ sung các tiện ích như điểm sạc xe điện.

Đáng chú ý, dự án này hướng tới mục tiêu "2 trong 1" - vừa giải quyết nhu cầu đỗ xe vừa bảo toàn và nâng cấp không gian công cộng. Đây là yếu tố rất quan trọng tại khu phố cổ, nơi mật độ dân cư cao và giá trị văn hóa, lịch sử cần được gìn giữ.

Thực tế cho thấy giao thông tĩnh từ lâu đã là bài toán nan giải của TP Hà Nội khi lượng xe cá nhân ngày càng gia tăng. Thành phố hiện có khoảng 8 triệu phương tiện giao thông, riêng ô tô là gần 1,5 triệu chiếc. Mỗi năm, lượng ô tô tăng trung bình khoảng 10% nhưng hạ tầng đỗ xe gần như không thay đổi. Diện tích đất dành cho bãi đỗ xe công cộng mới chỉ đáp ứng 8%-10% nhu cầu. Việc này buộc nhiều chủ phương tiện phải đỗ xe dưới lòng đường, trên vỉa hè hoặc chiếm dụng không gian công cộng, gây áp lực lớn cho giao thông và trật tự đô thị.

Điều đáng nói là TP Hà Nội từng đặt mục tiêu xây dựng hơn 1.600 bãi đỗ xe, song đến nay mới chỉ hoàn thành vài chục điểm. Trong khi đó, 74 bãi đỗ xe ngầm đến nay vẫn nằm trên giấy. Khoảng cách lớn giữa quy hoạch và thực tiễn cho thấy những vướng mắc không nằm ở tầm nhìn, mà ở khâu tổ chức thực hiện.

Một trong những rào cản lớn nhất là bài toán tài chính. Dù TP Hà Nội đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi đối với các dự án bãi đỗ xe ngầm, từ miễn tiền thuê đất đến cho phép khai thác dịch vụ thương mại, song với mức phí trông giữ phương tiện hiện nay, thời gian thu hồi vốn của dự án có thể kéo dài hàng chục năm. Điều đó khiến nhiều nhà đầu tư không mặn mà, thậm chí bỏ cuộc.

Thực tế nêu trên cho thấy việc xã hội hóa đầu tư xây dựng bãi đỗ xe ngầm sẽ khó thành công nếu vẫn áp dụng cơ chế cũ. Để thiết thực thực hiện việc ngầm hóa giao thông tĩnh, TP Hà Nội cần có những chính sách mạnh mẽ và linh hoạt hơn. Trong đó, nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong việc đầu tư hạ tầng rồi giao cho các đơn vị chuyên nghiệp quản lý, khai thác; đồng thời xây dựng cơ chế giá dịch vụ phù hợp với chi phí đầu tư và khả năng chi trả của người dân.

Bãi đỗ xe ngầm Phùng Hưng - Bát Đàn vì thế không chỉ là một dự án đơn lẻ mà còn là phép thử đối với quyết tâm của TP Hà Nội trong việc hiện thực hóa các quy hoạch đã đề ra. Nếu thành công, đây sẽ là tiền đề quan trọng để thủ đô từng bước giải bài toán giao thông tĩnh, trả lại không gian công cộng, hướng tới một đô thị văn minh, bền vững.