Vĩnh biệt Giáo sư Tôn Thất Bách - Người thầy thuốc tài năng, nhân hậu

Giáo sư Tôn Thất Bách và ông Jacques Lambert - Chủ tịch Hiệp hội các bác sĩ nói tiếng Pháp ở Canada năm 1997.

“Chúng tôi vô cùng đau đớn và vẫn chưa thể tin giáo sư Tôn Thất Bách qua đời ! Mất mát lớn quá !”. Các y bác sĩ của bệnh viện Hữu Nghị Việt - Đức, nơi ông đang đảm đương cương vị giám đốc, những người thân thiết với giáo sư đã đau đớn khi nhận được tin dữ.

Sáng sớm thứ sáu, ngày 26/3, ông cùng các đại biểu Quốc hội đi công tác về Lào Cai. Theo kế hoạch, ông sẽ có các cuộc tiếp xúc với bà con vùng sâu để tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của họ, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến chăm sóc sức khỏe. Vậy mà, ông đã ra đi trong đêm đó, khi bao ý nguyện tốt đẹp còn dang dở... Nguyên nhân cái chết của giáo sư chưa được xác định chính xác nhưng nhiều khả năng là do bị nhồi máu cơ tim.

Thạc sĩ Dương Đức Hùng (khoa Phẫu thuật tim mạch, bệnh viện Việt - Đức), một trong những học trò lâu năm của giáo sư xúc động: “Giáo sư rất thương bệnh nhân, đặc biệt những bệnh nhân nghèo. Ông luôn quan tâm đến việc đưa ra các phương pháp điều trị an toàn và tiết kiệm nhất cho người bệnh. Giáo sư rất khắt khe với học trò của mình, ông luôn đòi hỏi các học trò, các phẫu thuật viên phải vững về chuyên môn và trong sáng về y đức. Thạc sĩ Hùng vẫn nhớ rõ lời thầy: “Thợ cơ khí lắp nhầm máy có thể tháo ra lắp lại được. Còn phẫu thuật viên nhầm là một mạng người phải trả giá, không còn có cơ hội làm lại nữa”.

Hàng chục năm gắn bó với ĐH Y Hà Nội, 10 năm là hiệu trưởng của trường, giáo sư Tôn Thất Bách mới vừa đảm nhận cương vị Giám đốc bệnh viện Hữu Nghị Việt - Đức cuối năm 2003. Dù ở đâu, cương vị nào, ông cũng luôn cống hiến hết mình cho khoa học. Giáo sư Phạm Gia Khánh, Giám đốc Học viện Quân y trân trọng nói về ông: “Giáo sư Tôn Thất Bách rất say mê nghề nghiệp. Niềm say mê ấy đã giúp ông có nhiều kinh nghiệm, đóng góp lớn cho ngành ngoại khoa và có uy tín trong giới y học. Nói về ông, chúng tôi nhớ về một thầy thuốc mẫu mực hết lòng vì người bệnh, một người thầy giáo hết sức quan tâm đến đào tạo bồi dưỡng thế hệ trẻ, một nhà xã hội học luôn quan tâm đến cộng đồng”. Đó cũng là những đức tính vô cùng tốt đẹp mà Giáo sư Tôn Thất Bách đã thừa hưởng, từ người cha, người thầy thuốc lớn của y học nước nhà - giáo sư Tôn Thất Tùng năm xưa.

Giáo sư Tôn Thất Bách đã phát triển rất tốt phương pháp “cắt gan khô” của cha mình. Đây là phương pháp phẫu thuật gan bệnh lý rất ưu việt (thời gian phẫu thuật ngắn, ít chảy máu, an toàn cho người bệnh) được áp dụng rộng rãi ở Việt Nam. Giáo sư đã từng giới thiệu phương pháp phẫu thuật này với các đồng nghiệp nước ngoài, tại những nước có nền y học phát triển: Nga, Pháp, Ý... Bạn bè quốc tế đã đón nhận và đánh giá cao về phương pháp “cắt gan khô”. Ông còn có nhiều đóng góp cho việc nghiên cứu, điều trị về gan mật nói chung, đặc biệt là ung thư gan và sỏi trong gan. Giáo sư Tôn Thất Bách là người rất quan tâm đến việc áp dụng các kỹ thuật mới trong phẫu thuật điều trị tim mạch: phẫu thuật các dị tật về tim, phồng động mạch chủ ngực, phồng động mạch chủ bụng. Đặc biệt, ông đang nghiên cứu, xây dựng dự án ghép tim, ghép van tim - mong muốn có thêm cơ hội cứu sống người bệnh. Mong muốn người nghèo, vùng sâu, vùng xa bớt thiệt thòi trong chăm sóc sức khỏe, ông tự mình và cử các bác sĩ giỏi về y tế địa phương để giúp đỡ tuyến dưới về chuyên môn. Ông từng được phong tặng nhiều danh hiệu cao quý: Viện sĩ Viện Hàn lâm phẫu thuật Paris, Giáo sư danh dự của trường Đại học Ukraine và Đại học Lille của Pháp.

Tất cả những người có tấm lòng nhân ái đều đau đớn khi phải vĩnh biệt Giáo sư Tôn Thất Bách - người thầy thuốc tài năng và nhân hậu!