Nhiều điểm sáng giải ngân vốn đầu tư công
Tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đầu năm 2025 đạt 43,9% kế hoạch. Riêng tỉ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương đạt tới 57,5%
Được xác định là một trong những động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế, đầu tư công trong 7 tháng đầu năm 2025 tăng khá mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này sẽ góp phần vào mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3% - 8,5% như Chính phủ đã đề ra tại Nghị quyết 226 ngày 5-8.
Giải ngân vốn ngân sách địa phương tăng mạnh
Năm 2025, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư công từ nguồn ngân sách nhà nước cho các bộ, ngành và địa phương là hơn 884.585 tỉ đồng.
Theo Bộ Tài chính, đến hết ngày 31-7, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 388.301 tỉ đồng - tương đương 43,9% kế hoạch. Tỉ lệ giải ngân này cao hơn gần 10% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 7-2025, khối lượng giải ngân đạt 69.728 tỉ đồng, tăng 7,9% so với tháng 6. Tháng 7 cũng là thời điểm chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Đáng chú ý, tỉ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương đạt tới 57,5% - cao hơn cùng kỳ năm ngoái 24,2%. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh kết quả tích cực này phản ánh rõ nỗ lực của các địa phương trong việc điều hành thực hiện nhiệm vụ đầu tư công. Bên cạnh đó là các thay đổi tích cực trong cơ chế chính sách về đấu thầu, phân cấp, phân quyền triệt để, tạo sự chủ động, linh hoạt hơn cho các cấp, ngành, địa phương.
TP Hải Phòng sau khi hợp nhất với tỉnh Hải Dương, tháng 7-2025, tổng vốn đầu tư đã giải ngân đạt 2.806 tỉ đồng - tăng 31,82% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 7 tháng đầu năm, tổng vốn đầu tư công đạt hơn 14.650 tỉ đồng - tăng 38,66% so với cùng kỳ năm trước, hoàn thành 39,9% kế hoạch.
Ông Trịnh Nam Hưng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng Tây Hải Phòng (trước đây là Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Hải Dương), cho biết dự kiến trong 5 tháng cuối năm 2025, tổng giá trị giải ngân vốn đầu tư công sẽ đạt khoảng 5.862 tỉ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng chiếm 1.260,93 tỉ đồng. TP Hải Phòng đặt mục tiêu hoàn thành 100% kế hoạch vốn đầu tư công trong năm 2025.
Ông Lê Ngọc Châu, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, yêu cầu các chủ đầu tư và UBND các xã, phường, đặc khu được giao kế hoạch đầu tư công khẩn trương hoàn thành thủ tục đầu tư, sớm tổ chức lựa chọn nhà thầu để khởi công các dự án. Các chủ đầu tư cần theo dõi sát tiến độ thực hiện và giải ngân của từng nhiệm vụ, dự án; phấn đấu đạt tỉ lệ giải ngân vượt kế hoạch, bảo đảm giải ngân toàn bộ vốn thanh toán trong niên độ ngân sách năm 2025.
Kết quả giải ngân sẽ là một tiêu chí quan trọng để TP Hải Phòng đánh giá, xếp loại cuối năm đối với tập thể và cá nhân liên quan.
Các dự án trọng điểm tại TP Hà Nội đang được đẩy nhanh tiến độ. Trong ảnh: Dự án đường Vành đai 4 Thủ đô. Ảnh: HẢI PHONG
Nâng cao trách nhiệm người đứng đầu
Để hoàn thành mục tiêu năm 2025 giải ngân 100% kế hoạch, góp phần thúc đẩy tăng trưởng cả năm đạt 8% trở lên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng các bộ, ngành, địa phương cần xác định giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Người đứng đầu bộ, ngành, địa phương phải xác định rõ vướng mắc và nguyên nhân giải ngân chậm của từng dự án để sớm tháo gỡ.
Kết quả giải ngân trong tháng 7 cho thấy nhiều nỗ lực của các tỉnh, thành sau khi sắp xếp bộ máy, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Song, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị tiếp tục quyết liệt triển khai, bảo đảm không để xảy ra tình trạng đứt gãy, gián đoạn trong giải ngân vốn đầu tư công thời gian tới, nhất là trong giai đoạn ổn định bộ máy.
Cùng với đó, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, cần tăng cường cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc xử lý thủ tục về đầu tư công. Các địa phương cần tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng; bảo đảm nguồn nguyên vật liệu xây dựng phục vụ các dự án đầu tư công.
PGS-TS PHẠM VĂN HÙNG, Khoa Đầu tư - Đại học Kinh tế Quốc dân:
Thiết lập cơ chế đặc thù trong đầu tư công
Các bộ, ngành, địa phương cần thiết lập các cơ chế đặc thù để rút ngắn quy trình đầu tư công, từ việc chuẩn bị đầu tư đến tổ chức thực hiện, đặc biệt là với các dự án quan trọng quốc gia. Bên cạnh đó, cần áp dụng tiêu chí đánh giá định lượng hiệu quả đầu tư công gắn với mục tiêu tăng trưởng và việc làm, thay vì chỉ đánh giá trên tiêu chí tài khóa hoặc giải ngân.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh số hóa toàn bộ quá trình quản lý đầu tư công, ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong việc đánh giá hiệu quả dự án theo thời gian thực.
GS-TS HOÀNG VĂN CƯỜNG, Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội:
Tận dụng triệt để việc phân cấp, phân quyền
Để khắc phục các khó khăn trong giải ngân vốn đầu tư công, các địa phương cần điều chỉnh chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân. Bên cạnh đó, cần xây dựng chính sách quản lý vật liệu xây dựng chủ động, bảo đảm nguồn cung ổn định để các dự án có thể triển khai theo đúng tiến độ đề ra.
Việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương và người thực thi sắp xếp bộ máy cần được tận dụng triệt để nhằm tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công.
Đến hết tháng 7-2025, các địa phương có tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công trên 70% kế hoạch gồm: Bắc Ninh (70,1%), Phú Thọ (74%), Thái Nguyên (78,4%), Nghệ An (79,8%), Thanh Hóa (89,5%) và đáng chú ý là Hà Tĩnh đạt 115,9%.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, 30 bộ, cơ quan Trung ương và 11 địa phương có tỉ lệ ước giải ngân đạt dưới mức bình quân chung cả nước: Bộ Công Thương, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, Lai Châu, Sơn La, Đồng Nai, Quảng Trị, Lâm Đồng, Vĩnh Long, An Giang, Đà Nẵng...