Chung Ký “độ” xe cổ

 

 

Ở TPHCM, tiệm sửa xe Chung Ký của ông Chung là địa điểm lui tới thường xuyên của giới chuyên sưu tầm xe gắn máy cổ. Ông Chung cũng được xem là “bậc thầy” trong nghề “độ” xe gắn máy cổ. Hình ảnh những chiếc xe gắn máy cổ vang bóng một thời tưởng chừng đã lui vào dĩ vãng, nay chễm chệ trước cửa tiệm luôn thu hút sự chú ý đặc biệt của người đi đường.

 

12 tuổi, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, cậu học sinh tiểu học Trường Tiểu học Lữ Gia phải nghỉ học để ở nhà phụ giúp cha - một người chuyên thu mua đồng nát, lạc-xon. Những lần theo cha đi mua đồng nát, chủ yếu là phụ tùng xe gắn máy cũ, cậu bé Chung đâm “ghiền” kiểu dáng cổ điển, cơ chế hoạt động giản đơn, nhất là tiếng nổ của những dòng xe Mobylette, Velosolex cổ.

 

Ước mơ được trở thành người phục chế xe cổ luôn nung nấu trong tâm trí Chung. Và, ước mơ giản dị ấy được cậu bé Chung âm thầm thực hiện bằng việc cóp nhặt kiến thức căn bản về các loại xe khi theo cha thu mua phụ tùng cũ. Quyết tâm ấy còn được thể hiện qua việc tầm sư học nghề ở các bậc cao niên như ông Sáu Mát, Bảy Bự và Chín Kết… Kiểu học lóm “muốn biết thì hỏi, muốn giỏi phải học” đã giúp Chung nắm bắt nhanh kỹ năng nghề cơ bản, từ việc xác định động cơ, tuổi thọ, các hỏng hóc thông thường, nhất là kỹ năng phục chế nguyên bản các dòng xe cổ. Đam mê nghề nghiệp, ý thức cầu tiến của Chung đã thuyết phục những bậc tiền bối trong làng độ xe và họ không ngần ngại truyền nghề cho cậu học trò siêng năng, ham học hỏi.

 

 

Tên tuổi của ông Chung bắt đầu nổi đình nổi đám vào thập niên 1980, khi phục chế thành công hàng loạt dòng xe cổ quý hiếm như Mobylette, Velosolex… Năm 1984, hay tin một chiếc Mobylette cổ (phiên bản thập niên 1940) sắp bị bán đồng nát, ông Chung lặn lội tìm người chủ của chiếc xe trên đề nghị mua lại.

 

Khoái làm từ thiện Với tâm niệm không giấu nghề, hơn 40 năm qua, ông Chung luôn chỉ dẫn tận tình cho cánh thợ trẻ. Ai cần gì, ông vui vẻ chỉ bảo không lấy thù lao; thậm chí có thể nhượng lại một món phụ tùng quý hiếm phải mất hàng tháng trời tìm kiếm. Với cánh xe ôm nghèo, ông sẵn lòng tặng những món phụ tùng còn xài được để họ tiết kiệm chi phí. Các chuyến công tác từ thiện - xã hội do đội mô tô quận 5 - TPHCM tổ chức luôn có sự hiện diện của ông Chung. Cùng với các thành viên trong đội, hằng tháng ông đều dành một phần lợi nhuận của cửa tiệm để hỗ trợ kinh phí tặng quà cho gia đình nghèo diện chính sách, bị thiên tai...

Do dòng xe này thuộc loại hàng hiếm, ông Chung phải bỏ ra nhiều tháng liền lặn lội ở các khu chợ trời, các lò “độ” xe để hỏi mua các món phụ tùng cần thiết, từ cái vỏ xe, chiếc bàn đạp đến bóng đèn. Kinh nghiệm săn lùng phụ tùng cũ cùng với những nỗ lực không mệt mỏi của ông đã được đền bù khi chiếc xe Mobylette được phục hồi gần như nguyên bản. Chính người chủ cũ của chiếc xe cũng bất ngờ khi chứng kiến chiếc xe được phục chế gần như hoàn chỉnh, máy nổ êm ái như vừa xuất xưởng.

 

 

Dẫn chúng tôi tham quan khối “tài sản” gồm 70 chiếc xe gắn máy cổ đủ loại, ông Chung không giấu được tự hào: “Có những chiếc, tôi phục chế để bán lại cho khách song cũng có chiếc để lại chỉ để ngắm. Phục chế thành công một chiếc xe cổ không chỉ đòi hỏi kiến thức mà còn phụ thuộc vào niềm đam mê, nhất là cái tâm ở người thợ”.

 

Ông Chung quan niệm mỗi một sản phẩm được phục chế phải mang được cái hồn riêng. Ưu thế của Chung Ký so với các lò độ xe khác là nguồn phụ tùng cũ khá dồi dào, được ông chủ tiệm tích lũy, cóp nhặt hàng chục năm trời. Giá trị ở xe cổ chính là phụ tùng nguyên bản nên người phục chế phải mất nhiều thời gian để sưu tầm. Hay tin ở đâu có xe cũ, ông Chung đều tìm đến thuyết phục chủ nhân nhượng lại, đôi khi chỉ là cái sườn xe, chóa đèn, công tắc…

 

Có những công đoạn khó như vẽ chỉ lên sườn xe, ông Chung chấp nhận mời “chuyên gia” có nghề đến để hợp tác, với mong muốn sản phẩm có hồn hơn. “So với các lò “độ” xe khác, các sản phẩm do ông Chung phục chế gần với nguyên bản nhất, thể hiện thái độ nghiêm túc, hết mình với nghề của người thợ. Những chiếc xe ấy không chỉ đưa ta trở về quá khứ mà còn mang một sắc thái rất riêng, mang đậm dấu ấn chữ tín”- ông Lê Quốc Việt, một chuyên gia sưu tầm xe cổ ở phía Bắc, nhận xét.

 

Không chỉ là “cao thủ” phục chế xe gắn máy cổ, ông Chung còn lấn sân sang lĩnh vực “độ” xe phân khối lớn, tạo uy tín nhất định với khách. Ông Chung còn sở hữu nhiều món hàng “độc”, điển hình là những chiếc mô tô Sidecar do Liên Xô cũ sản xuất. Sau một thời gian dài sử dụng và bị thanh lý, nhiều chiếc đã xuống cấp trầm trọng, thậm chí không thể sử dụng được. Với tay nghề vững vàng, ông Chung đã giúp những cổ xe sắt tưởng chừng bỏ đi ấy hoạt động trở lại trong sự ngạc nhiên của dân trong nghề.