Phát triển đội ngũ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên"

Trong bối cảnh mới với việc tinh gọn bộ máy, chuyển đổi số mạnh mẽ và hội nhập quốc tế toàn diện, nhiều yêu cầu mới cũng được đặt ra đối với đội ngũ cán bộ

Cụm Thi đua các trường chính trị khu vực Đông Nam Bộ vừa tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề "Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới" tại Học viện Cán bộ TP HCM.

Ít người, nhiều việc

Tại hội thảo, ThS Đậu Ngọc Linh - giảng viên Học viện Cán bộ TP HCM - cho biết nhiệm vụ được giao cho các phòng, ban và trung tâm thuộc UBND cấp xã ngày càng nhiều, trải rộng trên hầu hết những lĩnh vực quản lý nhà nước. Trong khi đó, số lượng biên chế được tạm giao lại rất hạn chế.

"Trung bình mỗi công chức đảm nhận từ 4 đến 9 nhiệm vụ, mỗi nhiệm vụ lại bao gồm nhiều nội dung chi tiết, khối lượng công việc lớn. Hệ quả là nhiều công chức thường xuyên trong tình trạng quá tải, khó có điều kiện nghiên cứu chuyên sâu, ảnh hưởng chất lượng công việc; tiến độ xử lý công việc đôi khi chậm trễ, làm giảm sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp" - ông Linh phân tích.

Theo ông Trần Công Danh, Phó trưởng Phòng Tổ chức cán bộ - Sở Công Thương TP HCM, sau khi hợp nhất một số cơ quan, đơn vị, khối lượng công việc gia tăng, phạm vi quản lý mở rộng, trong khi yêu cầu tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy ngày càng quyết liệt. Một bộ phận cán bộ của Sở Công Thương vẫn đang trong quá trình hoàn thiện để đáp ứng tốt hơn các yêu cầu đặt ra trong bối cảnh chuyển đổi số và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; một số còn gặp khó khăn nhất định về kỹ năng số, ngoại ngữ, phân tích dữ liệu, tư duy đổi mới sáng tạo...

ThS Nguyễn Thị Như Yến, Phó trưởng Khoa Lý luận cơ sở - Trường Chính trị tỉnh Lâm Đồng, cho rằng nhìn chung, một số địa phương cấp xã còn thiếu cán bộ chuyên môn; năng lực của một bộ phận cán bộ còn hạn chế; cơ sở vật chất chưa đáp ứng..., dẫn đến tiến độ xử lý công việc đôi khi chậm trễ. Chẳng hạn, xã Quảng Tín, tỉnh Lâm Đồng được giao 69 biên chế nhưng hiện chỉ có 62 cán bộ làm việc - thiếu 1 phó chủ tịch UBND xã, thiếu cán bộ có năng lực trong lĩnh vực nông nghiệp và kinh tế.

Thay đổi tư duy, cách tiếp cận

TS Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Vụ trưởng Vụ Các trường chính trị - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, nhìn nhận thực tiễn đang đặt ra nhiều yêu cầu mới đối với đội ngũ cán bộ. Do đó, cần thay đổi tư duy, coi đào tạo, bồi dưỡng là động lực chiến lược để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, là khâu then chốt của công tác cán bộ.

TS Nguyễn Thị Thanh Nhàn cho rằng đào tạo, bồi dưỡng không chỉ để "biết" mà quan trọng hơn là để "làm được" và "làm tốt", nghĩa là gắn chặt với chuẩn chức danh, vị trí việc làm, khung năng lực cụ thể. "Cán bộ sau khi được đào tạo, bồi dưỡng phải thể hiện sự thay đổi rõ rệt trong tư duy, phong cách làm việc, khả năng giải quyết vấn đề, chứ không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành một khóa học" - bà nhận định.

ThS Đậu Ngọc Linh đề xuất cần nâng cao hơn nữa chất lượng công tác quy hoạch, tuyển dụng và bố trí, sử dụng cán bộ, công chức. Cần chuyển từ việc phân bổ bình quân sang cơ chế tuyển chọn dựa trên năng lực, vị trí việc làm và yêu cầu thực tiễn của chính quyền địa phương 2 cấp. Bên cạnh đó, cần sớm giao tổng biên chế công chức cho cơ sở, trên tinh thần không phân định "cứng" khối Đảng và khối chính quyền, để HĐND cấp xã chủ động phân bổ theo nhu cầu thực tế địa phương.

"Phát triển đội ngũ theo cách tiếp cận năng lực, gắn với yêu cầu thực tiễn sẽ tạo nền tảng hình thành lực lượng cán bộ, công chức "vừa hồng, vừa chuyên". Khi đó, họ sẽ đủ bản lĩnh, trí tuệ và kỹ năng phục vụ nhân dân; góp phần xây dựng TP HCM phát triển bền vững, văn minh, hiện đại, nghĩa tình trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước" - ông Linh nhấn mạnh.

Yêu cầu cao hơn, toàn diện hơn

TS Nguyễn Thị Thanh Nhàn nhận xét nét đặc trưng trong bối cảnh mới ở Việt Nam là 3 xu thế nổi bật: Tinh gọn bộ máy hành chính nhà nước với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển đổi số mạnh mẽ và hội nhập quốc tế toàn diện.

Trong bối cảnh mới, yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ cán bộ cũng cao hơn, toàn diện hơn. Họ không thể tiếp tục làm việc theo lối hành chính sự vụ, thụ động chờ chỉ đạo, mà phải thay đổi căn bản về tư duy, phương thức và trách nhiệm. Trong bộ máy tinh gọn, mỗi cán bộ phải có tư duy hệ thống, khả năng bao quát và điều hành đa lĩnh vực.

Cán bộ phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giữ vững lợi ích quốc gia - dân tộc trước những tác động phức tạp của quá trình toàn cầu hóa. Họ phải có trình độ chuyên môn, am hiểu luật pháp và thông lệ quốc tế, thành thạo ngoại ngữ và kỹ năng đàm phán…

Bên cạnh đó, cán bộ phải có tư duy số; thay đổi cách nghĩ, cách tiếp cận từ quản lý thủ công, kinh nghiệm sang quản trị dựa trên dữ liệu và công nghệ. Cán bộ lãnh đạo không thể chỉ dừng ở việc ký duyệt văn bản giấy tờ, mà còn phải biết phân tích dữ liệu số để đưa ra quyết định khoa học, chính xác, kịp thời.