Quan hệ Mỹ - Trung diễn biến tích cực

Hội nghị Thượng đỉnh APEC sắp tới tại Hàn Quốc được xem là cơ hội quan trọng để Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình gặp nhau

Một loạt diễn biến ngoại giao vừa diễn ra hoặc được công bố đã làm gia tăng kỳ vọng về một cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Trung Quốc trong thời gian tới.

Trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 10-9, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho rằng Bắc Kinh và Washington cần hợp tác để giữ gìn hòa bình và thúc đẩy thịnh vượng trên thế giới, cũng như ứng phó với các thách thức toàn cầu. 

Theo Tân Hoa xã, cả hai bên đều cho rằng cuộc điện đàm là kịp thời, cần thiết và hiệu quả; đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải xử lý thỏa đáng khác biệt, thúc đẩy hợp tác thiết thực và duy trì phát triển ổn định trong quan hệ song phương.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ra tuyên bố về cuộc điện đàm. Theo đó, ông Rubio nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì trao đổi cởi mở, mang tính xây dựng về nhiều vấn đề song phương. Hai bên cũng bàn thêm về một số vấn đề khu vực và quốc tế, nối tiếp những gì đã trao đổi tại cuộc gặp ở thủ đô Kuala Lumpur - Malaysia hôm 11-7.

Quan hệ Mỹ - Trung diễn biến tích cực- Ảnh 1.

Cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc tại thủ đô Kuala Lumpur - Malaysia hôm 11-7. Ảnh: AP

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc Đông Quân hôm 9-9. Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell cho biết hai bên đã có cuộc trao đổi "thẳng thắn và mang tính xây dựng".

Theo ông Parnell, Bộ trưởng Hegseth khẳng định Mỹ không tìm kiếm xung đột với Trung Quốc nhưng sẽ bảo vệ các lợi ích cốt lõi của mình ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. 

Trong khi đó, theo truyền thông Trung Quốc, Bộ trưởng Đông Quân nhấn mạnh cần phải giữ thái độ cởi mở, duy trì trao đổi và hợp tác, đồng thời xây dựng quan hệ quân sự Trung - Mỹ lành mạnh, ổn định trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng và chung sống hòa bình.

Sau 2 cuộc điện đàm nêu trên, một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng thuộc Hạ viện Mỹ dự kiến thăm Trung Quốc vào cuối tháng 9-2025. Đài NBC News (Mỹ) tiết lộ việc này hôm 10-9 nhưng cho biết hiện chưa có thông tin chi tiết về thời điểm cụ thể và chương trình nghị sự. 

Thành phần phái đoàn gồm các thành viên Ủy ban Quân vụ Hạ viện thuộc cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa. Nếu diễn ra, đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của một nhóm hạ nghị sĩ Mỹ đến Trung Quốc trong hơn 6 năm qua. Lần gần đây nhất một chuyến thăm như thế diễn ra là hồi tháng 3-2019.

Năm 2019 cũng diễn ra cuộc gặp trực tiếp gần đây nhất giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Còn lần gần đây nhất hai nhà lãnh đạo này điện đàm là hồi tháng 6-2025.

Quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới này vẫn đang căng thẳng về chuyện thuế quan, dù không còn "nóng" như hồi tháng 4, thời điểm Washington và Bắc Kinh leo thang áp thuế lên hàng xuất khẩu của nhau. Hồi tháng 8, Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý tạm hoãn việc tăng thuế đối với hàng hóa của nhau thêm 90 ngày.

Theo đài CNN, Hội nghị Thượng đỉnh APEC, dự kiến diễn ra tại TP Gyeongju - Hàn Quốc từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11-2025, được xem là cơ hội quan trọng để Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình gặp nhau. Các quan chức Mỹ cho biết đã có những thảo luận nghiêm túc về khả năng tổ chức một cuộc gặp song phương giữa hai nhà lãnh đạo này bên lề APEC.