15 doanh nghiệp trốn đóng BHXH gần 10 tỉ đồng
Vi phạm nghiêm trọng pháp luật lao động nhưng doanh nghiệp không bị xử lý . Có biện pháp thu hồi quyền lợi cho người lao động nhưng các cơ quan chức năng không thực hiện
Cuối tháng 12-2003, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) TPHCM nhận được đơn khiếu nại của anh Lê Hữu Phước, nhân viên Công ty Maxrob (Khu Chế xuất Linh Trung – TPHCM) về việc không được giải quyết quyền lợi BHXH. Cơ quan BHXH tiến hành kiểm tra và phát hiện hơn 3 năm qua, công ty trốn tránh tham gia BHXH cho người lao động (NLĐ) trên 800 triệu đồng. Từ đó đến nay, công ty thường xuyên thay đổi địa điểm văn phòng để trốn tránh các cơ quan chức năng. Cơ quan BHXH đã phát hiện hàng chục doanh nghiệp (DN), bằng nhiều thủ đoạn, trốn tránh gần 10 tỉ đồng BHXH.
NLĐ bị chiếm dụng hàng tỉ đồng
Bà Trần Thị Ngọc Lâm, Trưởng Phòng thu BHXH TPHCM, cho biết qua công tác kiểm tra, phát hiện nhiều DN không những không tham gia BHXH mà còn chiếm dụng tiền lương của NLĐ. Tại Công ty Dae Yun Vina (Khu Chế xuất Linh Trung –TPHCM), 2 năm qua, gần 800 công nhân (CN) của công ty không được tham gia BHXH. Do đó các quyền lợi liên quan về BHXH: ốm đau, thai sản... bị mất trắng. Tổng số tiền nợ BHXH lên đến 1,5 tỉ đồng. Đã vậy, hằng tháng CN bị công ty thu 6% lương mà theo CN “không biết để làm gì”. Chỉ tính riêng số tiền công ty chiếm dụng lương của CN trong thời gian qua đã lên đến gần 500 triệu đồng.
Trích nợ BHXH từ tài khoản DN ở ngân hàng Đối với những đơn vị cố tình vi phạm hoặc chây ì thì cơ quan BHXH được quyền đề nghị Kho bạc Nhà nước, ngân hàng nơi đơn vị giao dịch trích tiền từ tài khoản của đơn vị để nộp đủ tiền đóng BHXH và tiền phạt chậm nộp mà không cần có sự chấp nhận thanh toán của đơn vị sử dụng lao động. (Khoản 3, điều 9, Quyết định số 02/2003/QĐ-TTg ngày 2-1-2003 của Thủ tướng Chính phủ)
Nghiêm trọng hơn, trên 150 CN Công ty Lucky (huyện Bình Chánh –TPHCM) làm việc gần 10 năm nhưng khi nghỉ việc không được hưởng quyền lợi BHXH. Hằng tháng công ty vẫn trừ 5% BHXH từ lương của CN nhưng không tham gia BHXH. Đối chiếu với số lao động làm việc, cơ quan chức năng phát hiện công ty trốn đóng BHXH trên 500 triệu đồng, chiếm dụng tiền lương của NLĐ trên 100 triệu đồng. Sợ CN khiếu nại, công ty lại hứa hẹn sẽ truy đóng, nhưng gần một năm trôi qua không khắc phục. Dùng thủ đoạn tương tự, Công ty TNHH Thụy Bang (Khu Chế xuất Tân Thuận – TPHCM) “quỵt” của CN trên 100 triệu đồng BHXH.
Thách thức cơ quan pháp luật
Công ty Kwang Nam (quận Phú Nhuận –TPHCM) sử dụng gần 1.000 lao động từ năm 1997 đến nay, nhưng không đóng BHXH trên 4 tỉ đồng. Trong đó tiền chiếm dụng của CN là 1 tỉ đồng. Sự việc càng nghiêm trọng hơn khi công ty thông báo hằng tháng CN phải đóng cho công ty 5% lương để công ty tự lo liệu các chế độ BHXH thay cơ quan BHXH. Điều khó hiểu là sự ngang ngược của công ty đã kéo dài nhiều năm nhưng các cơ quan chức năng không có biện pháp xử lý. Hậu quả của việc này là công ty tiếp tục xâm hại quyền lợi của NLĐ. Từ tháng 11-2002, ông Kang Young Hwang, Giám đốc Công ty Kwang Nam, thành lập Công ty H.World Vina ở Gò Vấp, do ông làm chủ tịch hội đồng quản trị, sử dụng gần 400 lao động và vẫn sử dụng thủ đoạn cũ để quỵt BHXH của CN gần 200 triệu đồng.
Không chỉ DN ở khu vực ngoài quốc doanh mà DN Nhà nước cũng nợ đọng kéo dài. Từ tháng 2-2001 đến nay, Công ty May Bến Thành (Tổng Công ty Bến Thành –TPHCM) còn nợ BHXH khoảng 500 triệu đồng. Chi nhánh Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 8 tại TPHCM không tham gia BHXH cho NLĐ từ năm 2000 đến nay trong khi điều kiện làm việc của CN trên các công trình rất cần trợ giúp của các chế độ BHXH...
Cơ quan BHXH và NLĐ đều có quyền khởi kiện
Thời gian qua, hành vi vi phạm BHXH đến nay chỉ bị xử phạt hành chính trong khi mức xử phạt quá thấp, không đủ sức răn đe. Về phía các cơ quan chức năng vẫn chưa quyết tâm xử lý. Ông Cao Văn Sang, Phó Giám đốc BHXH TPHCM, cho biết điều 151 Bộ Luật Lao động quy định: “Tranh chấp giữa người sử dụng lao động và cơ quan BHXH do hai bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì do TAND giải quyết”. Điều này cho phép cơ quan BHXH khởi kiện DN ra tòa nếu có hành vi trốn tránh BHXH, thực chất là hành vi chiếm dụng quỹ BHXH. Về phía NLĐ, trong thực tế đã có trường hợp CN Công ty Thiên Hộ (quận Thủ Đức –TPHCM) khởi kiện về việc không được tham gia BHXH và đã được giải quyết. Thủ tướng Chính phủ cũng cho phép ngành ngân hàng trích nợ BHXH từ tài khoản của DN ở ngân hàng. Thế nhưng các biện pháp trên hầu như đã không được sử dụng!
1/ Công ty TNHH Kwang Nam: 4 tỉ đồng.
2/ Công ty TNHH Konam Appares: 1,140 tỉ đồng.
3/ Công ty Dae Yun: 1,5 tỉ đồng.
4/Công ty Việt Thắng J: 100 triệu đồng.
5/ Công ty TNHH Vĩnh Long Hãng: 270 triệu đồng.
6/ Công ty TNHH Rossano: 350 triệu đồng.
7/ Công ty TNHH Vinh Phát: 45 triệu đồng.
8/ Công ty May Bến Thành: 500 triệu đồng.
9/ Công ty TNHH H.World Vina Shoes: 195,5 triệu đồng.
10/ Công ty TNHH Keiser: 152 triệu đồng.
11/ Công ty TNHH Maxrob: 800 triệu đồng.
12/ Công ty TNHH Thụy: 115 triệu đồng.
13/ Công ty TNHH Lucky: 503 triệu đồng.
14/ Xí nghiệp Cơ khí khuôn mẫu: 179 triệu đồng.
15/ Chi nhánh Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 8: 114 triệu đồng.
(Nguồn: BHXH TPHCM)