Tăng tốc số hóa

Nhiều địa phương ở ĐBSCL đã đạt được kết quả nổi bật về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Sau một năm thực hiện Nghị quyết 57/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ (KH-CN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, các tỉnh, thành ĐBSCL đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Chuyển biến rõ nét

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Bí thư Thành ủy Cần Thơ, cho biết thành phố chú trọng triển khai các nhiệm vụ về KH-CN và chuyển đổi số trên các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, y tế, giáo dục, du lịch...

Tăng tốc số hóa - Ảnh 1.

Nông dân ĐBSCL chú trọng ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất. Trong ảnh: Người dân sử dụng máy bay không người lái để sạ lúa

Cần Thơ đang từng bước xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số; hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp, trung tâm đổi mới sáng tạo, khu công nghệ cao và khu công nghệ thông tin tập trung, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư. Ngoài mục tiêu tăng trưởng GRDP, Cần Thơ còn phấn đấu đến năm 2030 bố trí trên 3% tổng chi ngân sách cho phát triển KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; trên 80% người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến; 40% doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo…

Việc người dân sử dụng điện thoại để điều khiển hệ thống tưới nước cho vườn cây hay thanh toán không dùng tiền mặt tại các chợ ở TP Cần Thơ đã trở nên rất quen thuộc. Theo bà Lê Thị Thu - tiểu thương chợ Phú Thứ, TP Cần Thơ - việc áp dụng công nghệ để thanh toán qua mã QR đã mang lại nhiều tiện lợi cho cả người bán lẫn người mua.

Tăng tốc số hóa - Ảnh 2.

Người dân TP Cần Thơ ngày càng quen thuộc với việc thanh toán không dùng tiền mặt

"Trước đây, tôi chỉ nhận tiền mặt, nhiều khi phải thối tiền lẻ rất mất thời gian. Giờ thì khách quét mã QR là xong, vừa nhanh vừa an toàn, không lo nhầm lẫn. Hình thức thanh toán này rất hữu ích trong mùa mưa hoặc khi buôn bán đông khách" - bà Thu nhận xét.

Tại Vĩnh Long, UBND tỉnh cũng tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết 57 trên nhiều lĩnh vực. Ông Lữ Quang Ngời, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, khẳng định chính quyền số ở địa phương đã đạt bước tiến quan trọng với việc hoàn thiện các phần mềm dùng chung, phục vụ chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động. Hệ thống thư điện tử đã cấp hơn 31.000 tài khoản và hơn 11.000 chữ ký số cho 100% cơ quan từ cấp tỉnh đến cấp xã; thiết lập hơn 81.000 tài khoản người dùng để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành.

Vĩnh Long còn chú trọng thúc đẩy, tạo môi trường thuận lợi để phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động sản xuất - kinh doanh. Hơn 2.000 sản phẩm của địa phương được đưa lên các sàn thương mại điện tử. Việc sử dụng mã QR, thanh toán không dùng tiền mặt tại các chợ, trung tâm thương mại, cửa hàng; mua bán sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử... dần trở nên quen thuộc với người dân.

Tìm hướng bứt phá

Tuy việc thực hiện Nghị quyết 57 đã đạt được nhiều kết quả nhưng ông Nguyễn Hữu Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở KH-CN TP Cần Thơ, thừa nhận địa phương cũng gặp không ít khó khăn.

Theo ông Bình, doanh nghiệp KH-CN, doanh nghiệp công nghệ số ở Cần Thơ hiện còn ít, quy mô nhỏ, năng lực cạnh tranh hạn chế. Hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo dù có nhiều mô hình, chương trình được hình thành nhưng còn phân tán, quy mô nhỏ, thiếu sự kết nối. Trong khi đó, nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; nhân sự chuyên trách chuyển đổi số của một số đơn vị, nhất là cấp xã, còn thiếu và yếu…

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Chi nhánh ĐBSCL thông tin qua 8 năm thực hiện chương trình khởi nghiệp, toàn vùng có hơn 3.000 start-up, trong đó hàng trăm dự án đã tìm được chỗ đứng trên thị trường. Tuy nhiên, thách thức gặp phải là việc kết nối vốn ở Cần Thơ nói riêng và khu vực ĐBSCL nói chung hiện rất khó khăn, vắng bóng nhà đầu tư mạo hiểm. Ngoài ra, các doanh nghiệp khởi nghiệp về công nghệ chỉ chiếm 10% - tỉ lệ rất thấp so với kỳ vọng.

Những khó khăn, thách thức nêu trên không chỉ diễn ra ở TP Cần Thơ mà còn phổ biến tại nhiều địa phương ĐBSCL. Trước tình trạng này, các địa phương đã xác định rõ hướng đi trong giai đoạn sắp tới.

Ông Nguyễn Hữu Thanh Bình cho hay TP Cần Thơ đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó, lồng ghép các nội dung Nghị quyết 57 và Quyết định 204/2024 của Ban Bí thư về phê duyệt Đề án Chuyển đổi số vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố; nghiên cứu, đề xuất những cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong các dự án thiết kế, sản xuất chip bán dẫn, sản phẩm công nghệ số trọng điểm…

Trong khi đó, theo ông Trần Văn Lâu, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long, Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I đã xác định mục tiêu nhiệm kỳ 2025-2030 là xây dựng Vĩnh Long trở thành trung tâm kinh tế biển, sản xuất năng lượng tái tạo; có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối thông suốt với các địa phương và đầu mối trong vùng ĐBSCL…

"Để đạt được mục tiêu trên, Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long đã xác định các nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, phát triển KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những giải pháp đột phá, góp phần đưa tỉnh phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới" - ông Trần Văn Lâu nhấn mạnh. 

Thúc đẩy kinh tế số

Ông Nguyễn Khánh Tùng, Viện trưởng Viện Kinh tế - Xã hội TP Cần Thơ, cho rằng dù chưa có thống kê chính xác về đóng góp của kinh tế số vào GRDP ở địa phương nhưng nhiều khả năng không đạt như kỳ vọng. Năm 2024, kinh tế số của TP Cần Thơ đóng góp khoảng 10% - 12% vào GRDP, thấp hơn mức bình quân cả nước giai đoạn 2020-2024 (khoảng 12,66% - 13,17%).

Viện Kinh tế - Xã hội TP Cần Thơ đề xuất thời gian tới, thành phố cần tập trung hoàn thiện thể chế và chính sách thúc đẩy kinh tế số; đầu tư mạnh cho hạ tầng dữ liệu mở và trung tâm điều hành thông minh; đẩy nhanh quá trình số hóa doanh nghiệp và dịch vụ công; đồng thời phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao gắn với hệ thống giáo dục - đào tạo tại chỗ...

Tăng tốc số hóa - Ảnh 3.