Tạo chính sách đột phá cho nhà giáo

Đại biểu Quốc hội cho rằng Luật Nhà giáo cần những quy định đặc thù mang tính đột phá nhằm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo

Sáng 20-11, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã thảo luận về dự án Luật Nhà giáo. Điều hành nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh QH dành trọn phiên họp buổi sáng để thảo luận và truyền hình trực tiếp để cử tri và nhân dân theo dõi. Đây là sự trân trọng của QH gửi đến các thế hệ nhà giáo và ngành giáo dục - những người đã và sẽ đóng góp to lớn cho sự nghiệp trồng người vẻ vang và cao quý.

Ưu tiên trong xếp lương

Thảo luận tại hội trường, ĐB Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) tán thành cao với việc lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang, bậc lương hành chính sự nghiệp. Đồng thời phải đi kèm với chất lượng của nhà giáo, bởi tầm quan trọng, vai trò quyết định của hệ thống giáo viên đối với nâng cao chất lượng giáo dục có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.

ĐB Trần Văn Thức (đoàn Thanh Hóa) nêu thực trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ diễn ra ngày càng trầm trọng. Nguyên nhân là cơ sở giáo dục không phải là đơn vị chủ trì, đầu mối về tuyển dụng giáo viên nên không thể chủ động trong việc điều tiết số lượng, cơ cấu đội ngũ theo môn học, cấp học và không chủ động điều tiết được giáo viên thừa - thiếu giữa các đơn vị trên địa bàn. Do đó, cần giao quyền chủ động cho ngành giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng giáo viên.

ĐB Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề nghị xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo, bảo đảm mức lương cao hơn rõ ràng so với các ngành khác trong khối hành chính sự nghiệp. Tăng phụ cấp ưu đãi nghề, đặc biệt ở các khu vực khó khăn. Quy định rõ mức độ ưu tiên và cơ chế thực thi cho nhà giáo ngành nghề đặc thù, bảo đảm công bằng, hiệu quả. ĐB Nguyễn Thị Lệ (đoàn TP HCM) đề nghị có chế độ đãi ngộ cho giáo viên dạy hòa nhập cho trẻ khuyết tật ở các trường chuyên biệt.

Trước đó, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn có báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến ĐB. Theo đó, cơ quan soạn thảo dự kiến quy định nhà giáo được xếp lương theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp và hưởng thêm phụ cấp lương cơ bản tương ứng với chức danh từ mức 1 đến 1,8. Bảng lương của nhà giáo được sắp xếp lại để bảo đảm tương quan với công chức và phụ cấp ưu đãi của nhà giáo dự kiến điều chỉnh đối với cấp mầm non (tăng 10%) và tiểu học (tăng 5%). Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi quy định trong Bộ Luật Lao động và không bị trừ tỉ lệ lương hưu do nghỉ hưu trước tuổi.

ĐB Đỗ Huy Khánh (đoàn Đồng Nai) bày tỏ Luật Nhà giáo được xây dựng và ban hành hết sức cần thiết, phù hợp thực tiễn cũng như chủ trương của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn hiện nay, có thể phân cấp quản lý cũng như tháo gỡ khó khăn cho ngành giáo dục.

Tránh lạm dụng dạy thêm, học thêm

Góp ý về hành vi bị nghiêm cấm trong dự luật có ghi "ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức, nộp các khoản tiền ngoài quy định của pháp luật...", ĐB Đỗ Huy Khánh nhìn nhận nội dung này còn nhiều ý kiến tranh luận của ĐBQH, các tầng lớp nhân dân.

ĐB Đỗ Huy Khánh đề nghị sau khi Luật Nhà giáo được thông qua, Bộ GD-ĐT cần có hướng dẫn xem xét thấu đáo việc này. Theo ông Khánh, việc dạy thêm, học thêm cũng có những mặt tích cực, không phải giáo viên nào cũng ép học sinh học thêm. Có những phụ huynh chủ động nhờ thầy, cô giáo đón con về chăm sóc, dạy dỗ để cha mẹ an tâm làm việc, do đó cần tránh tình trạng "không quản được thì cấm".

ĐB Chamaléa Thị Thủy (đoàn Ninh Thuận) cũng đồng tình và đề nghị cần nhìn nhận thấu đáo để quy định cho phù hợp, bởi thực tế dạy thêm là nhu cầu có thực của giáo viên và học sinh. Không chỉ học tập chưa tốt mới đi học thêm mà học sinh có lực học tốt cũng có nhu cầu học thêm nhằm nâng cao kiến thức, nhất là khi có nguyện vọng thi vào các trường chuyên, học sinh giỏi các cấp, thi vào đại học top đầu. Nhu cầu tìm thầy cô giỏi để học thêm là có thật. "Việc cho rằng tăng lương và các chế độ chính sách cho giáo viên đã giải quyết vấn đề dạy thêm, theo tôi vẫn còn chủ quan" - ĐB Thủy nêu.

Đồng quan điểm, ĐB Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) cho rằng cùng một chương trình học, cùng một giáo viên nhưng mức độ tiếp thu của học sinh khác nhau. Do đó, yêu cầu nhóm yếu học thêm để theo kịp bạn là cần thiết. Bên cạnh đó, nhóm bình thường vẫn có nhu cầu học thêm để giỏi hơn và thi được vào trường tốt hơn. Nhóm vượt trội cần học thêm để đạt thành tích cao trong cuộc thi học sinh giỏi. Đây là điều "không nên hạn chế, thậm chí là khuyến khích". Tuy nhiên, ĐB Cảnh đồng tình việc chấm dứt việc học thêm với mục đích "để có điểm cao hơn năng lực thực sự", do người dạy thêm không khách quan.