5 bài học ở Afghanistan, theo các chuyên gia Nga
Tấn công Afghanistan, Mỹ không thể không học hỏi kinh nghiệm của Liên Xô trong 9 năm chiến đấu trên chiến trường này. Báo Izvestia đã tổng hợp những ý kiến của các chuyên gia quân sự Nga từng tham chiến ở Afghanistan và rút ra 5 bài học như sau:
Bài học thứ nhất: Tránh chiến tranh dai dẳng. Có thể thắng, nhưng không thể chiếm đóng Afghanistan lâu dài bởi không một lực lượng quân sự nước ngoài nào chịu nổi những khó chịu do cuộc chiến tranh du kích của người Afghanistan gây ra. Cần đặt ra một nhiệm vụ cụ thể rõ ràng – bắt Osama Bin Laden và phá các trại huấn luyện của y.
Bài học thứ hai: Afghanistan hóa chiến tranh. Sau khi Liên Xô rút quân, chính quyền Nadjibullah vẫn còn trụ được tới hơn 3 năm. Chính quyền này chỉ sụp đổ sau khi chỗ dựa tinh thần là Liên Xô tan rã. Mỹ không có một Nadjibullah, nhưng nếu viện trợ đầy đủ cho Liên quân Phương Bắc, lực lượng này sẽ thay Mỹ chiến đấu với Taliban trong một thế trận giằng co kéo dài.
Bài học thứ ba: Đừng tưởng sẽ được hưởng lợi. Đây không phải là kinh nghiệm của Liên Xô mà là kinh nghiệm của Mỹ. Trước kia, Mỹ ủng hộ Taliban để giữ sự thống nhất cho Afghanistan (mà nhờ đó các công ty Mỹ sẽ xây dựng đường ống dẫn dầu từ Turmenistan ra Ấn Độ Dương). Thực tế Taliban đã không cho Mỹ hưởng lợi từ sự thống nhất đó.
Bài học thứ tư: Người Afghanistan dễ bị mua chuộc. Trong thời Nadjibullah, các thế lực địa phương rất dễ dàng ngả từ phe chính phủ sang phe khởi nghĩa hoặc ngược lại. Vấn đề chỉ là ai chịu chi nhiều vũ khí, đạn dược và tiền của hơn. Mỹ phải tận dụng điều này để giảm hy sinh xương máu đến mức tối đa.
Bài học thứ năm: Phải trung lập hóa Pakistan. Liên Xô đã không thể thắng trong chiến tranh Afghanistan vì không đóng cửa được biên giới với Pakistan. Qua đường biên giới này, vũ khí, lương thực được tuồn vào cho du kích Taliban. Quân Taliban có chỗ dưỡng sức sau các trận chiến đấu để chuẩn bị cho cuộc chiến đấu tiếp theo. Mỹ phải duy trì bằng được sự ủng hộ hiện nay của Pakistan, không chỉ với chính phủ của tướng Musharraf, mà còn với các thủ lĩnh địa phương và nhân dân biên giới với Afghanistan.