Chiến tranh sầu riêng và măng cụt tại Thái Lan

Thái Lan là nước sản xuất sầu riêng đứng đầu thế giới với sản lượng 800.000 tấn/năm. 75% sản phẩm tiêu thụ trong nước, số còn lại xuất khẩu sang Trung Quốc, Hồng Kông và Đài Loan, thu về 2,5 triệu baht (937,5 triệu đồng VN) hàng năm. Nhưng vị trí trái sầu riêng đang bị lung lay vì một cuộc tranh cãi có tầm vóc quốc gia.

Nông dân và những người thưởng thức trái cây Thái Lan đang bất đồng trong việc chọn lựa trái cây nào là biểu tượng của Thái Lan: sầu riêng hay măng cụt? Người ủng hộ trái sầu riêng thắc mắc, sầu riêng lâu nay vẫn được xem là trái cây tiêu biểu cho Thái Lan, sao nay lại thay đổi? Hoặc có người cho rằng trái sầu riêng to hơn và bề ngoài trông nổi hơn trái măng cụt cho nên xứng đáng là trái cây tiêu biểu hơn. Nhiều chủ vườn sầu riêng Thái Lan lo ngại doanh thu bán loại trái cây gai góc, từ lâu vẫn được xem là vua của các loại trái cây ở Thái Lan sẽ sút giảm do có sự đổi ngôi này. Tuy vấn đề chưa ngã ngũ trong nội các Thái Lan nhưng một quan chức cao cấp Bộ Nông nghiệp, ông Adisak Srisupkit, nói: “Măng cụt được chọn vì được trồng nhiều hơn và có vị ngon hơn”. Lập trường này của ông Srisupkit đã đổ dầu vào lửa. Một người dân ký tên Yuenyong trên trang web của báo The Nation chọn sầu riêng vì nó có hương thơm độc đáo. Tuy nhiên, những người không thích sầu riêng lại cho rằng cái mùi khó tả của sầu riêng là lý do chính để trái cây này không xứng đáng đại diện cho quốc gia.

Thực ra, Bộ Nông nghiệp Thái có lý do để ủng hộ trái măng cụt. Các chủ vườn trái cây Thái Lan đang đứng trước một năm dư thừa sản phẩm do thời tiết tốt và do nhiều nông dân trồng lúa chuyển sang trồng cây ăn trái. Hàng trăm ngàn tấn trái cây - chủ yếu là măng cụt, sầu riêng, vải, khóm, chôm chôm – tràn ngập thị trường trong năm nay đã kéo giá trái cây xuống. Trong số này, nông dân trồng măng cụt bị thiệt hại nặng nhất do sản lượng có thể lên tới hơn 150.000 tấn. Cho nên Bộ Thương mại Thái Lan đã thảo một kế hoạch khẩn cấp nhằm giúp nông dân xuất khẩu măng cụt, giảm bớt lượng tồn đọng. Tuy nhiên, điều này đã làm cho những người ủng hộ cây sầu riêng của Thái Lan không hài lòng. Họ muốn trái sầu riêng vẫn giữ vị trí là trái cây xuất khẩu số một. Thêm vào đó, nhiều nhà vận động hành lang, đứng sau hậu trường chính trị ủng hộ trái sầu riêng. Một số người Thái Lan đứng ngoài cuộc tranh luận, tỏ vẻ ngạc nhiên: Vì sao có nhiều người quan tâm và làm ầm ĩ đến thế? Một người vào trang web của báo The Nation đặt vấn đề: Tại sao lại là măng cụt hay sầu riêng mà không là xoài hay gạo nếp?