Chính trường Brazil, Venezuela rối ren

Thượng viện Brazil hôm 10-8 bỏ phiếu đồng ý xét xử bà Dilma Rousseff, người bị đình chỉ chức vụ tổng thống từ hồi tháng 5 vì những cáo buộc phạm luật ngân sách.

Quyết định được thông qua sau cuộc tranh luận kéo dài từ tối 9-8 đến rạng sáng hôm sau (giờ địa phương). Phán quyết cuối cùng dự kiến đưa ra vào ngày 25-8.

Trong trường hợp 2/3 trong số 81 thượng nghị sĩ bỏ phiếu tán thành, bà Rousseff sẽ chính thức bị bãi nhiệm và điều này đồng nghĩa với việc chấm dứt 13 năm cầm quyền của Đảng Công nhân cánh tả. Khi đó, Tổng thống lâm thời Michel Temer tiếp tục điều hành đất nước cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo dự kiến diễn ra vào năm 2018.

Theo đài BBC, bà Rousseff bị cáo buộc chi tiêu tiền công mà không có sự đồng ý của quốc hội, tiếp nhận các khoản vay trái phép từ các ngân hàng quốc doanh để bù đắp thâm hụt ngân sách trước cuộc bầu cử năm 2014, thời điểm bà tái đắc cử. Đáp lại, bà Rousseff khẳng định không làm gì sai, cũng như cáo buộc hành động phế truất bà là âm mưu của phe cánh hữu nhằm lật đổ một chính phủ đã giúp cải thiện cuộc sống của nhiều người nghèo. Thậm chí, nhiều thành viên Đảng Công nhân còn cáo buộc không ít nghị sĩ đòi luận tội bà Rousseff đang dính đến các vụ tham nhũng. Làn sóng chỉ trích cũng đến từ bên ngoài Brazil. Chẳng hạn, cựu ứng cử viên tổng thống Mỹ Bernie Sanders vào đầu tuần này cho rằng bà Rousseff đã bị đưa ra xét xử trong “một phiên tòa chính trị”.

Còn tại Venezuela, đồng minh của bà Rousseff là Tổng thống Nicolas Maduro cũng đối mặt nguy cơ mất chức. Hôm 9-8, Hội đồng Bầu cử quốc gia Venezuela (CNE) ấn định thời gian biểu cho việc tổ chức trưng cầu ý dân về tương lai chính trị của ông Maduro. Theo CNE, phe đối lập sẽ được phép tiến hành thu thập 20% chữ ký của cử tri vào cuối tháng 10 - bước đi cần thiết để tiếp tục tiến trình pháp lý dài hơi này. Một khi phe đối lập thu thập đủ chữ ký, CNE sẽ có 1 tháng để chứng thực chúng. Sau đó, giới chức bầu cử sẽ có 90 ngày để lên thời gian biểu tổ chức trưng cầu ý dân.

Phe đối lập tức thì chỉ trích CNE tìm cách “câu giờ” để giúp Đảng Xã hội cầm quyền duy trì quyền lực. Trong trường hợp cuộc trưng cầu ý dân diễn ra trong năm nay và có kết quả bất lợi với ông Maduro, cuộc bầu cử tổng thống mới sẽ diễn ra, hứa hẹn giúp phe đối lập lên nắm quyền. Tuy nhiên, nếu trưng cầu ý dân diễn ra vào năm 2017, Phó Tổng thống Aristobulo Isturiz sẽ lên thay ông Maduro trong trường hợp xấu nhất. Kết quả cuộc thăm dò mới nhất cho thấy 90% cử tri cho rằng Venezuela đang đi sai hướng và 60% sẽ bỏ phiếu chống ông Maduro nếu trưng cầu được tổ chức trong năm nay.